Neidio i'r cynnwys

Tahini

Oddi ar Wicipedia
Tahini
Mathpast taenadwy, bwyd, food paste, Cyfwyd Edit this on Wikidata
Rhan ocoginiaeth yr Aifft, coginio Gwlad Groeg, Cypriot cuisine, coginio Libanus, Levantine cuisine, Iraqi cuisine, bwyd o Syria, Turkish cuisine Edit this on Wikidata
Yn cynnwyshadau sesame Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Past Tahini
Jar o Tahini

Past yw tahini neu tahina (Arabeg: طحينية; Hebraeg: טחינה; Ffarsi: ارده, ardeh), Twrceg: tahini) wedi'i wneud o hadau sesame wedi eu malu (a elwir hefyd yn sesame) a ddefnyddir fel cynhwysyn mewn amryw o seigiau o'r Dwyrain Canol.[1]

Etymoleg

[golygu | golygu cod]

Daw'r gair tahini o'r Arabeg: طحينة‎ [tˤaħiːna], neu'n fyw cywir, ṭaḥīniyya طحينية, sy'n dod o'r gwraidd ط ح ن Ṭ-Ḥ-N a geir yn y ferf طحن ṭaḥana sy'n golygu "melino" (to grind yn Saesneg),[1] yr un gwraidd â'r gair طحين [tˤaħiːn], "blawd" mewn rhai tafodieithoedd Arabeg.

Saws tahini

[golygu | golygu cod]

Mae saws Tahini yn cynnwys:

  • Past Tahini a wneir o hadau sesame (gorau oll wedi'u rhostio) wedi'u melino, ychwanegu hylif (dŵr, olew hadau neu olew olewydd) a phinsiad o halen
  • Gewin garlleg, wedi'i falu
  • Halen
  • Sudd lemwn
  • Persli, wedi'i dorri'n fân (dewisol)

Defnydd

[golygu | golygu cod]

Mae tahini yn elfen ddewisol wrth wneud hwmws a baba ganush (wylys wedi stwnsio). Gellir ei daenu hefyd ar fara (yn bennaf mewn bara pita). Gellir hefyd ei wneud yn fwy hylifog gyda sudd lemwn a dŵr (a garlleg o ddewis) i greu saws sy'n cyd-fynd llawer o brydau fel cig troell, megis cebab, troell-rhost fel siawarma, ffalaffel, salad, ac ati.

  • Twrci, caiff tahini ei chymysgu â pekmez (math o surop) a'i fwyta fel rhan o frecwast yn y gaeaf.
  • Yn y Balcan a'r Dwyrain Canol, Tahini yw prif gynwysyn halfa (halva).

Gwybodaeth maeth

[golygu | golygu cod]

Mae tahini yn gyfoethog iawn mewn fitaminau yn enwedig fitamin B1, fitamin B2 a fitamin B6 ac mae'n cynnwys llawer o galsiwm ac haearn. Mae felly yn fwyd a chynhwysyn poblogaidd gan lyseiwyr a figaniaid. Caiff hefyd ei werthu fel taenyn bwyd amgen i menyn cnau mwnci mewn siopau bwyd iach neu llyseiol, yn ogystal â siopau bwyd Twrcaidd ac Arabaidd.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. 1.0 1.1 Ghillie Basan a Jonathan Basan, The Middle Eastern Kitchen: A Book of Essential Ingredients with Over 150 Authentic Recipes (Hippocrene Books, 2006), t.146

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]