Catalwnia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Mae Cymuned Ymreolaethol Catalwnia (Catalaneg: Catalunya, Araneg: Catalonha Sbaeneg: Cataluña) yn un o gymunedau ymreolaethol Sbaen, ond hefyd yn cael ei chyfrif fel gwlad ar wahân gan ei thrigolion. Mae Catalwnia yng ngogledd-ddwyrain Iberia, yn ffinio â Ffrainc ac Andorra i'r gogledd, â Môr y Canoldir yn y dwyrain, â chymuned ymreolaethol Aragón yn y gorllewin. Mae Ynysoedd Medas hefyd yn rhan o Gatalonia.

Yn Nhachwedd 2014 cynhaliodd Llywodraeth Catalwnia Refferendwm Catalwnia 2014, yn groes i orchymyn gan Lywodraeth Sbaen; pleidleisiodd dros 80% o blaid bod yn Wladwriaeth annibynol, gyda dros dwy filiwn o bobl wedi bwrw'u pleidlais. Ar 27 Medi 2015, cynhaliwyd Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015, ble gwelwyd y pleidiau a oedd o blaid annibyniaeth yn uno gyda'i gilydd;

Cynhelir diwrnod cenedlaethol Catalwnia'n flynyddol ar 11 Medi.

Rhennir Catalonia yn bedair talaith:

Enwyd y taleithiau hyn ar ôl y dinasoedd: Barcelona, Girona, Lleida a Tarragona.

Hanes

Yn 1164, casglodd Alfonso II, brenin Aragón deyrnas Aragón, Tywysogaeth Catalwnia, Terynas Mallorca, Teyrnas Valencia, Teyrnas Sicilia, Corsica a thiriogaethau eraill dan un goron. Yn 1289 yn y Corts de Monçó enwyd y tiriogaethau fel Corona d'Aragó i de Catalunya, a dalfyrrwyd yn ddiweddarach i Corona d'Aragó, Coron Aragón.

Annibyniaeth

Yn Nhachwedd 2014 cynhaliwyd Refferendwm Catalwnia 2014, a phleidleisiodd dros 80% o blaid bod yn Wladwriaeth annibynol, gyda dros dwy filiwn o bobl wedi bwrw'u pleidlais. Ar 15 Ionawr cyhoeddodd Llywydd y wlad, Artur Mas, ei fod yn galw etholiad ar 27 Medi 2015.^[1] Canlyniad y bleidlais oedd i dros 68 o'r seddi allan o gyfanswm o 135 gael eu llenwi gan gynrychiolwyr a oedd o blaid annibyniaeth.^[2]

Ieithoedd

Ceir tair iaith swyddogol yng Nghatalwnia: Catalaneg, Sbaeneg ac Araneg, a siaredir yn Val d'Aran yn y gogledd-orllewin. Mae canran uchel ym medru Catalaneg:

Catalaneg
Yn medru	Nifer	Canran
Deall	5.872.202	94,5%
Siarad	4.630.640	74,5%
Darllen	4.621.404	74,4%
Ysgrifennu	3.093.223	49,8%
Cyfanswm	6.215.281	100%

Chwaraeon

Er bod gan y wlad ei thîm pêl-droed cenedlaethol, nid oes gan Catalwnia statws fel gwlad bêl-droed gydnabyddiaedig yng ngolwg UEFA na FIFA. Serch hynny ceir ymgyrch i ennill statws swyddogol i'r tîm, a thrwy hynny i'r wlad.

Gweler hefyd

Esquerra Republicana de Catalunya: y blaid weriniaethol
Cenedlaetholdeb Catalanaidd
Països Catalans: y tiriogaethau lle siaredir y Gatalaneg gryfaf

Cyfeiriadau

↑ "Mas announces an agreement with ERC and will call a snap election for 27 September 2015 " (yn Spanish). El País. 2015-01-14. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ www.theguardian.com adalwyd 2015

gw • sg • go

Cymunedau ymreolaethol Sbaen

Andalucía · Aragón · Asturias · Cantabria · Castilla-La Mancha · Castilla y León · Catalwnia · Extremadura · Galisia · Gwlad y Basg · Madrid · Murcia · Navarra · La Rioja · Valenciana · Ynysoedd Balearig · Yr Ynysoedd Dedwydd ·

Dinasoedd ymreolaethol
Ceuta · Melilla

[SnapElection-1] "Mas announces an agreement with ERC and will call a snap election for 27 September 2015 " (yn Spanish). El País. 2015-01-14. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)

[2] www.theguardian.com adalwyd 2015

[1]

[2]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-: ''Mae'r erthygl yma yn trafod y gymuned ymreolaethol bresennol. Am y dywysogaeth hanesyddol, gweler [[Tywysogaeth Calatwnia]].''
+: ''Mae'r erthygl yma yn trafod y gymuned ymreolaethol bresennol. Am y dywysogaeth hanesyddol, gweler [[Tywysogaeth Catalonia]].''
 {| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0.5em 0 1em 1em; background: #ffffff; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
@@ Llinell 8: / Llinell 8: @@
 | bgcolor="#ffffff" align=center colspan=2 |
 {| border=0 cellpadding=2 cellspacing=0
-| align=center style="border: 1px #aaaaaa solid;" | [[Delwedd:Flag_of_Calatonia.svg|200px]]
+| align=center style="border: 1px #aaaaaa solid;" | [[Delwedd:Flag_of_Catalonia.svg|200px]]
 |-
 | align=center | [[Baner Catalwnia]]
 |}
 |-
-| bgcolor="#c6c6c6" align="center" colspan="2" | [[Delwedd:Locator map of Calatonia.png]]
+| bgcolor="#c6c6c6" align="center" colspan="2" | [[Delwedd:Locator map of Catalonia.png]]
 |-
 | [[Prifddinas]] || [[Barcelona]]
@@ Llinell 31: / Llinell 31: @@
 Mae '''Cymuned Ymreolaethol Catalwnia''' ([[Catalaneg]]: ''Catalunya'', [[Ocsitaneg|Araneg]]: ''Catalonha'' [[Sbaeneg]]: ''Cataluña'') yn un o gymunedau ymreolaethol [[Sbaen]], ond hefyd yn cael ei chyfrif fel gwlad ar wahân gan ei thrigolion. Mae Catalwnia yng ngogledd-ddwyrain Iberia, yn ffinio â [[Ffrainc]] ac [[Andorra]] i'r gogledd, â [[Môr y Canoldir]] yn y dwyrain, â chymuned ymreolaethol [[Aragón]] yn y gorllewin. Mae Ynysoedd Medas hefyd yn rhan o Gatalonia.
 Yn Nhachwedd 2014 cynhaliodd [[Llywodraeth Catalwnia]] [[Refferendwm Catalwnia 2014]], yn groes i orchymyn gan Lywodraeth Sbaen; pleidleisiodd dros 80% o blaid bod yn Wladwriaeth annibynol, gyda dros dwy filiwn o bobl wedi bwrw'u pleidlais. Ar 27 Medi 2015, cynhaliwyd [[Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015]], ble gwelwyd y pleidiau a oedd o blaid annibyniaeth yn uno gyda'i gilydd;
 Cynhelir diwrnod cenedlaethol Catalwnia'n flynyddol ar 11 Medi.
-Rhennir Calatwnia yn bedair talaith:
+Rhennir Catalonia yn bedair talaith:
 * [[Talaith Barcelona]]
 * [[Talaith Girona]]
@@ Llinell 49: / Llinell 49: @@
 ==Annibyniaeth==
-Yn Nhachwedd 2014 cynhaliwyd [[Refferendwm Catalwnia 2014]], a phleidleisiodd dros 80% o blaid bod yn Wladwriaeth annibynol, gyda dros dwy filiwn o bobl wedi bwrw'u pleidlais. Ar 15 Ionawr cyhoeddodd Llywydd y wlad, [[Artur Mas i Gavarró|Artur Mas]], ei fod yn galw [[Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015|etholiad]] ar 27 Medi 2015.<ref name="SnapElection">{{cite web|url=http://ccaa.elpais.com/ccaa/2015/01/14/catalunya/1421241562_100506.html |title=''Mas announces an agreement with ERC and will call a snap election for 27 September 2015 ''|language=Spanish |publisher=''El País'' |date=2015-01-14}}</ref> Canlyniad y bleidlais oedd i dros 68 o'r seddi allan o gyfanswm o 135 gael eu llenwi gan gynrychiolwyr a oedd o blaid annibyniaeth.<ref>[http://www.theguardian.com/world/live/2015/sep/27/Calatonia-goes-to-the-polls-live?CMP=share_btn_tw www.theguardian.com] adalwyd 2015</ref>
+Yn Nhachwedd 2014 cynhaliwyd [[Refferendwm Catalwnia 2014]], a phleidleisiodd dros 80% o blaid bod yn Wladwriaeth annibynol, gyda dros dwy filiwn o bobl wedi bwrw'u pleidlais. Ar 15 Ionawr cyhoeddodd Llywydd y wlad, [[Artur Mas i Gavarró|Artur Mas]], ei fod yn galw [[Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015|etholiad]] ar 27 Medi 2015.<ref name="SnapElection">{{cite web|url=http://ccaa.elpais.com/ccaa/2015/01/14/catalunya/1421241562_100506.html |title=''Mas announces an agreement with ERC and will call a snap election for 27 September 2015 ''|language=Spanish |publisher=''El País'' |date=2015-01-14}}</ref> Canlyniad y bleidlais oedd i dros 68 o'r seddi allan o gyfanswm o 135 gael eu llenwi gan gynrychiolwyr a oedd o blaid annibyniaeth.<ref>[http://www.theguardian.com/world/live/2015/sep/27/catalonia-goes-to-the-polls-live?CMP=share_btn_tw www.theguardian.com] adalwyd 2015</ref>
 == Ieithoedd ==
 Ceir tair iaith swyddogol yng Nghatalwnia: [[Catalaneg]], [[Sbaeneg]] ac [[Araneg]], a siaredir yn [[Val d'Aran]] yn y gogledd-orllewin. Mae canran uchel ym medru Catalaneg:
 {| align=left border=1 cellpadding=2 cellspacing=0 style="margin: 0 0 0 0; background: #ffffff; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; text-align:center; font-size: 95%;"
@@ Llinell 81: / Llinell 81: @@
 | 100%
 |}
-{{clear}}
+<br clear=all>
 == Chwaraeon ==
@@ Llinell 97: / Llinell 97: @@
 {{Cymunedau Ymreolaethol Sbaen}}
-[[Categori:Calatwnia| ]]
+[[Categori:Catalonia| ]]
 [[Categori:Cymunedau ymreolaethol Sbaen]]