Theresa May

Oddi ar Wicipedia
Y Gwir Anrhydeddus
Theresa May
AS
Prif Weinidog y Deyrnas Unedig
Yn ei swydd
13 Gorffennaf 2016 – 24 Gorffennaf 2019
TeyrnElisabeth II
Rhagflaenwyd ganDavid Cameron
Dilynwyd ganBoris Johnson
Arweinydd y Blaid Geidwadol
Yn ei swydd
11 Gorffennaf 2016 – 7 Mehefin 2019
Dros dro: 7 Mehefin 2019 – 23 Gorffennaf 2019[1]
Rhagflaenwyd ganDavid Cameron
Dilynwyd ganBoris Johnson
Ysgrifennydd Cartref
Yn ei swydd
12 Mai 2010 – 13 Gorffennaf 2016
Prif WeinidogDavid Cameron
Rhagflaenwyd ganAlan Johnson
Dilynwyd ganAmber Rudd
Gweinidog dros Fenywod a Chydraddoldeb
Yn ei swydd
12 Mai 2010 – 4 Medi 2012
Prif WeinidogDavid Cameron
Rhagflaenwyd ganHarriet Harman
Dilynwyd ganMaria Miller
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Waith a Phensiynau
Yn ei swydd
19 Ionawr 2009 – 11 Mai 2010
ArweinyddDavid Cameron
Rhagflaenwyd ganChris Grayling
Dilynwyd ganYvette Cooper
Gweinidog Cysgodol dros Fenywod a Chydraddoldeb
Yn ei swydd
2 Gorffennaf 2007 – 11 Mai 2010
ArweinyddDavid Cameron
Rhagflaenwyd ganEleanor Laing
Dilynwyd ganYvette Cooper
Yn ei swydd
15 Mehefin 1999 – 18 Medi 2001
Gweinidog Cysgodol dros Fenywod
ArweinyddWilliam Hague
Rhagflaenwyd ganGillian Shephard
Dilynwyd ganCaroline Spelman
Arweinydd Cysgodol Ty'r Cyffredin
Yn ei swydd
6 Rhagfyr 2005 – 19 Ionawr 2009
ArweinyddDavid Cameron
Rhagflaenwyd ganChris Grayling
Dilynwyd ganAlan Duncan
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon
Yn ei swydd
6 Mai 2005 – 8 Rhagfyr 2005
ArweinyddMichael Howard
Rhagflaenwyd ganJohn Whittingdale
Dilynwyd ganHugo Swire
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros y Teulu
Yn ei swydd
15 Mehefin 2004 – 8 Rhagfyr 2005
ArweinyddMichael Howard
Rhagflaenwyd ganSefydlwyd y swydd
Dilynwyd ganDiddymwyd y swydd
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros yr Amgylchedd ac Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Drafnidiaeth
Yn ei swydd
6 Tachwedd 2003 – 14 Mehefin 2004
ArweinyddMichael Howard
Rhagflaenwyd ganDavid Lidington (Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig)
Tim Collins (Trafnidiaeth)
Dilynwyd ganTim Yeo
Cadeirydd y Blaid Geidwadol
Yn ei swydd
23 Gorffennaf 2002 – 6 Tachwedd 2003
ArweinyddIain Duncan Smith
Rhagflaenwyd ganDavid Davis
Dilynwyd ganLiam Fox
Arglwydd Saatchi
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Drafnidiaeth
Yn ei swydd
18 Medi 2001 – 23 Gorffennaf 2002
ArweinyddIain Duncan Smith
Rhagflaenwyd ganEi hun (Trafnidiaeth, Llywodraeth Leol a Rhanbarthau)
Dilynwyd ganTim Collins
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Drafnidiaeth ac Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Gymunedau a Llywodraeth Leol
Yn ei swydd
18 Medi 2001 – 6 Mehefin 2002
ArweinyddIain Duncan Smith
Rhagflaenwyd ganArchie Norman Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig, Trafnidiaeth a'r Rhanbarthau)
Dilynwyd ganEi hun (Trafnidiaeth)
Eric Pickles (Llywodraeth Leol a'r Rhanbarthau)
Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Addysg ac Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Waith
Yn ei swydd
15 Mehefin 1999 – 18 Medi 2001
ArweinyddWilliam Hague
Rhagflaenwyd ganDavid Willetts
Dilynwyd ganDamian Green (Addysg a Sgiliau)
David Willetts (Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Gwaith a Phensiynau)
Aelod Seneddol
dros Maidenhead
Deiliad
Cychwyn y swydd
1 Mai 1997
Rhagflaenwyd ganSefydlwyd yr etholaeth
Mwyafrif29,059 (54.0%)
Manylion personol
GanwydTheresa Mary Brasier
(1956-10-01) 1 Hydref 1956 (67 oed)
Eastbourne, Lloegr, DU
Plaid wleidyddolY Blaid Geidwadol (DU)
PriodPhilip May (pr. Gwall: Amser annilys)
Alma materColeg Sant Huw, Rhydychen
Llofnod
GwefanGwefan llywodraeth

Gwleidydd Prydeinig yw Theresa Mary May (née Brasier; ganwyd 1 Hydref 1956) sydd wedi bod yn Aelod Seneddol dros Maidenhead ers 1997. Roedd hi'n Brif Weinidog y Deyrnas Unedig ac Arweinydd y Blaid Geidwadol rhwng 2016 a 2019. Dilynodd David Cameron fel Prif Weinidog y Deyrnas Unedig yn dilyn cyfarfod gyda'r Frenhines Elisabeth II ar 13 Gorffennaf, gan ddod yn ail brif weinidog benywaidd y DU.[4][5] Cyn dod yn Brif Weinidog roedd yn Ysgrifennydd Cartref rhwng 2010 a 2016. Mae'n disgrifio'i hun fel Ceidwadwr 'un genedl' ac fel Ceidwadwr rhyddfrydol.[6]

Ganwyd Theresa Mai yn Eastbourne, Sussex, ac astudiodd Mai ddaearyddiaeth yn Ngholeg Sant Huw, Rhydychen. Rhwng 1977 a 1983 bu'n gweithio ym Manc Lloegr ac o 1985 hyd 1997 gyda'r Association for Payment Clearing Services, tra roedd hefyd yn gwasanaethu fel cynghorydd ar ward Durnsford ym Mwrdeistref Merton, Llundain.[7] Ar ôl sawl cais aflwyddiannus i gael ei hethol i Dŷ'r Cyffredin rhwng 1992 a 1994, fe'i hetholwyd fel AS dros Maidenhead yn etholiad cyffredinol 1997. Aeth ymlaen i gael ei phenodi yn Gadeirydd y Blaid Geidwadol a chael ei derbyn yn aelod o Gyfrin Gyngor y Deyrnas Unedig yn 2002.

Gwasanaethodd mewn sawl swydd yng Nghabinedau Cysgodol William Hague, Iain Duncan Smith, Michael Howard, a David Cameron, yn cynnwys Arweinydd Cysgodol Tŷ'r Cyffredin ac Ysgrifennydd Gwladol Cysgodol dros Waith a Phensiynau, cyn cael ei phenodi yn Ysgrifennydd Cartref a Gweinidog dros Fenywod a Chydraddoldeb yn 2010, gan roi'r gorau i'r ail rôl yn 2012. Mai oedd yr Ysgrifennydd Cartref hiraf yn ei swydd ers 60 mlynedd. Dywedir iddi: weithio ar ddiwygio'r heddlu, gymeryd safbwynt cadarnach ar bolisi cyffuriau ac iddi ail-gyflwyno cyfyngiadau ar fewnfudo.

Prif Weinidog[golygu | golygu cod]

Ym Mehefin 2016, cyhoeddoedd Mai ei chais yn etholiad arweinydd y Blaid Geidwadol, a daeth i fod yn ffefryn yn gyflym iawn. Enillodd y bleidlais ddirgel gyntaf ar 5 Gorffennaf 2016 gyda 50% o'r pleidleisiau. Ar 7 Gorffennaf, enillodd Mai 199 pleidlais gan Aelodau Seneddol Ceidwadol; fe fyddai'n wynebu pleidlais gan aelodau'r Blaid Geidwadol ar draws y DU mewn cystadleuaeth gyda Andrea Leadsom, un o brif ffigyrau yr ymgyrch Brexit.[8] Ar 11 Gorffennaf fe adawodd Leadsom y gystadleuaeth yn dilyn sylwadau dadleuol a wnaed ganddi dyddiau ynghynt.[9] Wedi i Leadsom dynnu allan ni chynhaliwyd cystadleuaeth yn ôl rheolau'r Blaid Geidwadol ac arweiniodd hyn at Mai yn cael ei phenodi yn arweinydd y Blaid ar yr un diwrnod.[5][10] Ar unwaith, cyhoeddodd y Prif Weinidog David Cameron ei ymddiswyddiad.[11]

Rhan o anerchiad olaf May, drannoeth Etholiad yr Undeb Ewropeaidd (Stryd Downing; 24 Mai 2019)

Daeth Mai yn Brif Weinidog ar 13 Gorffennaf 2016.

Ymddiswyddiad[golygu | golygu cod]

Ar 27 Mawrth 2019, mewn cyfarfod o'r Pwyllgor 1922, cadarnhaodd Mai na fyddai yn arwain cam nesaf trafodaethau Brexit, oedd yn golygu ei bod yn bwriadu ymddiswyddo ar ôl pasio ei thrydydd pleidlais 'ystyrlon' ar ei chytundeb gyda'r EU.[12] Ni rhoddwyd dyddiad, fodd bynnag, a roedd y geiriau a ohebwyd yn amwys a felly ddim yn addewid cadarn.[12] Ar 29 Mawrth, gorchfygwyd y trydydd pleidlais ystyrlon, ac er na ddywedodd Mai ddim am sefyll lawr, dywedodd Corbyn fod yn rhaid iddi fynd nawr os nad oedd yn gallu dod i gytundeb gwahanol.[13]

Ar 22 Ebrill 2019 cyhoeddwyd fod 70 Cymdeithas Geidwadol wedi arwyddo deiseb yn galw am bleidlais o ddiffyg hyder. O dan rheolau'r blaid, roedd rhaid cynnal Cyfarfod Cyffredinol Arbennig os oedd gofyn am un gan fwy na 65 cymdeithas. Byddai'r bleidlais, i'w benderfynu gan 800 o uwch swyddogion y blaid, wedi bod y tro cyntaf i hynny ddigwydd.[14] Ar 24 Ebrill penderfynodd Pwyllgor 1922 beidio newid y rheolau ar herio'r arweinyddiaeth, ond gofynnodd y cadeirydd Graham Brady am eglurder ar pryd y byddai Mai yn sefyll lawr.[15] Ar 24 Mai gwnaeth Mai ddatganiad tu allan i 10 Downing Street yn cyhoeddi y byddai yn ymddiswyddo ar 7 Mehefin, ond yn parhau fel Prif Weinidog nes i arweinydd newydd ei ddewis.[16]

Dewiswyd Boris Johnson fel arweinydd newydd y Ceidwadwyr ar 23 Gorffennaf 2019 ac aeth Mai i weld y Frenhines i ymddiswyddo'n ffurfiol fel Prif Weinidog ar 24 Gorffennaf 2019.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Theresa Mai officially steps down as Tory leader". BBC. 7 Mehefin 2019. Cyrchwyd 7 Mehefin 2019.
  2. Gimson, Andrew (20 Hydref 2012). "Theresa May: minister with a mind of her own". The Observer. London. May said: 'I am a practising member of the Church of England, a vicar's daughter.'
  3. Howse, Christopher (29 Tachwedd 2014). "Theresa May's Desert Island hymn". The Daily Telegraph. London. The Home Secretary declared that she was a 'regular communicant' in the Church of England
  4. "Theresa Mai to succeed Cameron as UK PM on Wednesday". BBC. BBC. 11 Gorffennaf 2016. Cyrchwyd 11 Gorffennaf 2016. The timing of the handover of power from David Cameron looks set to be after PM's questions on Wednesday.
  5. 5.0 5.1 "Theresa Mai to succeed Cameron as UK PM on Wednesday". BBC. 11 Gorffennaf 2016. Cyrchwyd 11 Gorffennaf 2016.
  6. Parker, George; Warrell, Helen (25 Gorffennaf 2014). "Theresa May: Britain's Angela Merkel?". Financial Times.
  7. Merton Council election results https://www.merton.gov.uk/resstatsborough1990.pdf Archifwyd 2014-12-23 yn y Peiriant Wayback.
  8. "Theresa Mai v Andrea Leadsom to be next prime minister". BBC News. 8 Gorffennaf 2016. Cyrchwyd 8 Gorffennaf 2016.
  9. "May wins easily with backing of 50% of Tory MPs – and Fox drops out". The Guardian. London. 5 Gorffennaf 2016. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2016.
  10. http://www.theguardian.com/politics/blog/live/2016/jul/11/andrea-leadsom-apologises-to-theresa-may-politics-live?page=with:block-5783b338e4b0ea445f0fe2f4#block-5783b338e4b0ea445f0fe2f4
  11. http://www.bbc.co.uk/cymrufyw/36771772 Gwefan Cymru Fyw; adalwyd 12 Gorffennaf 2016.
  12. 12.0 12.1 "May vows to quit if Brexit deal passed" (yn Saesneg). 2019-03-27. Cyrchwyd 2019-03-27.
  13. "MPs reject May's EU withdrawal agreement" (yn Saesneg). 2019-03-29. Cyrchwyd 2019-03-29.
  14. "PM to face grassroots no-confidence vote". 22 April 2019. Cyrchwyd 22 April 2019 – drwy www.bbc.co.uk.
  15. "Theresa May: Senior Tories rule out early challenge to PM". BBC News. BBC. 24 April 2019. Cyrchwyd 24 April 2019.
  16. Theresa Mai yn cyhoeddi amserlen ymadael , Golwg360, 24 Mai 2019.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd:
Shaun Woodward
Aelod Seneddol dros Maidenhead
1997 – presennol
Olynydd:
deiliad
Swyddi gwleidyddol
Rhagflaenydd:
David Cameron
Prif Weinidog y Deyrnas Unedig
13 Gorffennaf 201624 Gorffennaf 2019
Olynydd:
Boris Johnson
Swyddi gwleidyddol pleidiol
Rhagflaenydd:
David Cameron
Arweinydd y Blaid Geidwadol
11 Gorffennaf 201623 Gorffennaf 2019
Olynydd:
Boris Johnson