Neidio i'r cynnwys

Teyrnas Prydain Fawr

Oddi ar Wicipedia
Teyrnas Prydain Fawr
Delwedd:Coat of Arms of Great Britain (1707-1714).svg, Coat of Arms of Great Britain in Scotland (1707-1714).svg, Coat of arms of Great Britain (1714–1801).svg, Coat of Arms of Great Britain in Scotland (1714-1801).svg
Mathgwlad ar un adeg Edit this on Wikidata
Cy-prydain fawr.ogg Edit this on Wikidata
PrifddinasLlundain Edit this on Wikidata
Poblogaeth10,500,000, 9,250,000 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
AnthemGod Save the King Edit this on Wikidata
Iaith/Ieithoedd
  swyddogol
Saesneg Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolGorllewin Ewrop Edit this on Wikidata
GwladTeyrnas Prydain Fawr Edit this on Wikidata
Arwynebedd230,977 km² Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.5°N 0.13°W Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaetholSenedd Prydain Fawr Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y wladwriaeth
teyrn Prydain Fawr Edit this on Wikidata
Pennaeth y wladwriaethSiôr III, brenin y Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Map
Arianpunt sterling Edit this on Wikidata

Roedd Teyrnas Prydain Fawr (a elwir weithiau, ond yn anghywir, yn Deyrnas Unedig Prydain Fawr), yn wladwriaeth yng Ngorllewin Ewrop, a fodolai o 1707 hyd 1800. Cafodd ei chreu trwy uniad Teyrnas yr Alban a Theyrnas Lloegr, dan Ddeddfa Uno 1707, i greu teyrnas unigol yn cynnwys Prydain Fawr i gyd (Lloegr, Cymru a'r Alban heddiw). Addaswyd senedd Lloegr i greu senedd newydd, Senedd Prydain Fawr ym Mhalas San Steffan, Llundain, gyda llywodraeth newydd seiliedig ar hen lywodraeth Lloegr, i'w rheoli. Paratowyd y tir ar gyfer yr uniad gan y ffaith fod teyrnasoedd yr Alban a Lloegr (a oedd yn cynnwys Cymru at bwrpasau deddfwriaethol) wedi rhannu'r un teyrn ers i Iago VI, Brenin yr Alban, ddod yn frenin Lloegr yn 1603.

Cymerodd Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon le Teyrnas Prydain Fawr yn 1801 pan lyncwyd Teyrnas Iwerddon gan Ddeddf Uno 1800 ar ôl methiant y Gwrthryfel Gwyddelig yn 1798.

Llywodraeth

[golygu | golygu cod]
Baner Teyrnas Prydain Fawr

Brenhinoedd a breninesau

[golygu | golygu cod]

Am fod tri brenin o'r enw Siôr yn rheoli, cyfeirir at gyfnod eu teyrnasiad fel y "Cyfnod Sioraidd."

Prif Weinidogion

[golygu | golygu cod]

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]