Orissa
![]() | |
Math | talaith India ![]() |
---|---|
Prifddinas | Bhubaneswar ![]() |
Poblogaeth | 41,974,218 ![]() |
Sefydlwyd | |
Pennaeth llywodraeth | Naveen Patnaik ![]() |
Iaith/Ieithoedd swyddogol | Odia ![]() |
Daearyddiaeth | |
Sir | India ![]() |
Gwlad | ![]() |
Arwynebedd | 155,707 km² ![]() |
Yn ffinio gyda | Gorllewin Bengal, Jharkhand, Chhattisgarh, Andhra Pradesh ![]() |
Cyfesurynnau | 20.15°N 85.5°E ![]() |
IN-OR ![]() | |
Gwleidyddiaeth | |
Corff deddfwriaethol | Odisha Legislative Assembly ![]() |
Pennaeth y wladwriaeth | Ganeshi Lal ![]() |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | Chief Minister of Odisha ![]() |
Pennaeth y Llywodraeth | Naveen Patnaik ![]() |
![]() | |
Mae Orissa yn dalaith ar arfordir dwyreiniol India. Roedd ei phoblogaeth yn 36,706,920 yn 2001. Bhubaneswar yw prifddinas y dalaith, a'r prif borthladd yw Paradip. Mae dinas Puri yn cael ei hystyried yn ddinas sanctaidd ac yn safle teml enwog Jagannath. Iaith swyddogol y dalaith yw Oriya, iaith Indo-Ariaidd sy'n perthyn yn agos i Bengaleg. Hindwaeth yw'r brif grefydd; roedd 94.35% o boblogaeth y dalaith yn Hindwiaid yn 2001.
Mae'r hinsawdd yn wlyb, ac mae tyfu reis yn bwysig iawn yma, yn enwedig ar y tir ffrwythlon ger glannau'r môr. Ceir tua chwarter mwyn haearn India yn Orissa, a phumed rhan o'i glo, yn ogystal â chanran uchel o nifer o fwynau eraill. O ganlyniad tyfodd cryn dipyn o ddiwydiant yn y dalaith. Yn Orissa y bu Rhyfel Kalinga yn 261 CC.; y rhyfel yma a berswadiodd yr ymerawdwr Ashoka i droi ei gefn ar ryfela a throi'n Fwdydd.