Telangana

Telangana
Math	talaith India
Prifddinas	Hyderabad
Poblogaeth	35,193,978
Sefydlwyd	2 Mehefin 2014 ;
Anthem	Jaya Jaya he Telangana
Pennaeth llywodraeth	K. Chandrashekar Rao
Cylchfa amser	UTC+05:30
Iaith/Ieithoedd; swyddogol	Telugu, Wrdw
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	South India
Sir	India
Gwlad	India
Arwynebedd	112,077 km²
Yn ffinio gyda	Maharashtra, Andhra Pradesh, Karnataka, Chhattisgarh
Cyfesurynnau	17.99°N 79.59°E
Cod post	50
	IN-TG
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	Telangana Legislature
Corff deddfwriaethol	Legislature of Telangana
Pennaeth y wladwriaeth	Tamilisai Soundararajan
Swydd pennaeth; y Llywodraeth	Chief Minister of Telangana
Pennaeth y Llywodraeth	K. Chandrashekar Rao
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Un o 29 talaith India yw Telangana, a leolir yn ne'r wlad. Mae ganddi arwynebedd o 111,840 km sg. (44,340 milltir sg.) a phoblogaeth o 35,193,978 (cyfrifiad 2011 ).^[1], sy'n golygu mai hi yw'r ddeuddegfed dalaith fwyaf yn India o ran ei maint a'i phoblogaeth. Mae ei dinasoedd pwysicaf yn cynnwys Hyderabad, Warangal, Nizamabad, Khammam a Karimnagar. Mae'n ffinio ar daleithiau Maharashtra i'r gogledd a'r gogledd-orllewin, Chhattisgarh i'r gogledd, Karnataka i'r gorllewin ac Andhra Pradesh i'r dwyrain a'r de.^[2]

Cafodd Telangana ei hunaniaeth fel yr ardal Delwgw yn nhalaith dywysogaidd Hyderabad, dan reolaeth Nizam Hyderabad,^[3] gan ymuno ag Undeb India ym 1948. Ym 1956, diddymwyd talaith Hyderabad fel rhan o ddeddf ad-drefnu'r taleithiau yn ôl eu hieithoedd a chyfunwyd Telangana â'r gyn-dalaith Andhra er mwyn creu Andhra Pradesh. Yn dilyn mudiad i ymwahanu, daeth Telangana yn dalaith ar wahân ar 2 Mehefin 2014. Hyderabad fydd prifddinas Telangana ac Andhra Pradesh ar y cyd am gyfnod o ddim mwy na deg mlynedd.^[6]