Kazimir Malevich
| Kazimir Malevich | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Казиміръ Малевичъ  11 Chwefror 1879 (yn y Calendr Iwliaidd) Kyiv |
| Bu farw | 15 Mai 1935 St Petersburg |
| Dinasyddiaeth | Ymerodraeth Rwsia, Yr Undeb Sofietaidd |
| Galwedigaeth | arlunydd, cerflunydd, gwneuthurwr printiau, athro, cynllunydd llwyfan, dylunydd gwisgoedd, drafftsmon, damcaniaethwr celf, cynllunydd, artist, hanesydd celf, addysgwr |
| Cyflogwr |
|
| Adnabyddus am | Black Square, Suprematist Composition, Suprematist Composition: White on White, An Englishman in Moscow, The Knifegrinder |
| Arddull | scenography, paentio, celf haniaethol, bywyd llonydd, celf ffigurol |
| Mudiad | Swprematiaeth, Russian avant-garde, Adeileddiaeth |
| Priod | Kazimiera Sgleitz, Sofia Rafalovich |
Roedd Kazimir Severinovich Malevich[nb 1] (23 Chwefror 1879 – 15 Mai 1935) yn beintiwr a damcaniaethwr celf Rwsiaidd.[1] Roedd yn artist Avant-garde, arloeswr celf haniaethol a phrif sylfaenydd y mudiad celfyddydol Suprematist yn seiliedig ar ffurfiau geometrig, fel cylchoedd, sgwariau a llinellau wedi'u peintio mewn dewis cyfyngedig o liwiau.[2][3]
Bywyd cynnar[golygu | golygu cod]
Fe ganwyd Kazimir Malevich yn Kazimierz Malewicz i deulu Pwylaidd,[4][5] a oedd wedi symud i fyw yn agos i Kyiv (pryd hynny'n rhan o Ymerodraeth Rwsia; yn Wcráin heddiw) ar ôl ymraniad Gwlad Pwyl.
Suprematism[golygu | golygu cod]
Yn 1915, fe osododd Malevich sylfaeni Suprematism pan gyhoeddodd ei maniffesto 'O Giwbiaeth i Suprematism'. Yn 1915-1916 gweithiodd gydag arlunwyr Supremataidd eraill mewn prosiect cydweithredol, gwerinol ym mhentrefi Skoptsi a Verbovka. Yn 1916-1917 cymerodd ran yn yr arddangosfa 'Jac o Ddiemyntau' ym Moscow gyda Nathan Altman, David Burliuk, Aleksandra Ekster ac eraill.
Mae enghreifftiau enwog o'i waith Suprematist yn cynnwys y Sgwâr Du' (1915)[6] a Gwyn ar Wyn (1918).
Mae'r term ‘’suprematism’’ yn cyfeirio at gelfyddyd haniaethol yn seiliedig ar "oruchafiaeth deimlad artiffisial pur" yn hytrach nag ar ddarluniau gweledol o wrthrychau.
Wedi Chwyldro Rwsia[golygu | golygu cod]
Yn dilyn Chwyldro Rwsia (1917), fe ddaeth Malevich yn aelod o Goleg Gelf Narkompros, a Chomisiynwr y Pwyllgor Gwarchod Cofebion ac Amgueddfeydd. Dysgodd yn Ysgol Gelf Ymarferol Vitebsk yn yr Undeb Sofietaidd (yn awr yn Belarws) (1919–1922), Academi Celf Leningrad (1922–1927), a Sefydliad Celf Kiev (1927–1929), ac Ysgol Gelf Leningrad (1930).
Ysgrifennodd ei lyfr Y Byd Fel Di-wrthrychaeth, a gyhoeddwyd ym München ym 1926. Ynddo mae Malevich yn amlinellu syniadaeth 'Suprematist'.
Yn 1923, fe benodwyd Malevich yn gyfarwyddwr yn Sefydliad Diwylliant Celfyddydol Petrograd, a gafodd ei orfodi i gau ym 1926 ar ôl i bapur newydd Comiwnyddol ei alw yn "fynachdy dan nawdd y llywodraeth yn llawn pregethu meddwol gwrth-chwyldroadol."
Roedd y system Stalinaidd yn dechrau troi i hyrwyddo celfyddyd propaganda Realaeth fel yr unig ffuf celfyddydol derbynniol.[7]
Cydnabyddiaeth rhyngwladol a gwaharddiad[golygu | golygu cod]
Ym 1927 fe deithiodd Malevich i Warsaw lle derbyniodd groeso brwd[8]. Yno cyfarfu ag arlunwyr a'i gyn-fyfyrwyr Władysław Strzemiński a Katarzyna Kobro, oedd yn creu gwaith wedi'i ddylanwadu gan Malevich yn eu mudiad eu hun sef Unism.[9]
Fe aeth Malevich ymlaen i Berlin a München i arddangos ei waith gan dderbyn sylw rhyngwladol. Fe adawodd lawer o waith ar ôl pan ddychwelodd i'r Undeb Sofietaidd. Roedd Malevich yn rhagweld y byddai agweddai'r awdurdodau tuag at gelf fodern yn newid yn dilyn marwolaeth Lenin. Fe ddechreuodd llywodraeth Stalin rwystro celf haniaethol, gan ei hystyried yn bourgeois. Cafodd llawr o'i waith ei gipio ac fe waharddwyd rhag creu rhagor.
Marwolaeth[golygu | golygu cod]
Bu farw Malevich o ganser yn Leningrad ar 15 Mai 1935. Arddangoswyd y 'Sgwâr Du' uwchben ei wely angau, ac roedd galarwyr yn gallu chwifio baner yn dangos y 'Sgwâr Du'.[7] . Fe gladdwyd o dan dderwen wrth ymyl Nemchinovka.[10]
Marchnad gelf[golygu | golygu cod]
Ar 3 Tachwedd 2008 fe dorrwyd y record am bris uchaf a dalwyd am ddarn o gelf Rwsiaidd pan werthwyd un o weithiau Malevich, Cyfansoddiad Suprematist am US$60 miliwn yn Sotherby's, Efrog Newydd.
Mewn diwylliant poblogaidd[golygu | golygu cod]
Mae Malevich a'i waith yn ysbrydoli llawer o gyfeiriadau mewn diwylliant poblogaidd. Mae'r nofel boblogaidd Red Square gan Martin Cruz yn ymwneud â smyglo darlun Malevich o Rwsia tra bod nofel Noah Charney The Art Thief yn hanes dwyn gwaith Malevich ac yn trafod effaith gwaith radicalaidd Malevich ar y byd celf. Mae gwaith Malevich hefyd yn amlwg yn ffilm Lars Von Trier Melancholia, 2011.
Mae'r grŵp roc-diwydiannol Slofenaidd Laibach wedi defnyddio'r “Sgwâr Du” yn eu logo a phosteri [11]. Mae label recordiau Cymraeg Recordiau Ankst yn defnyddio logo a chefndir i'w wefan a ddylanwadwyd gan Malevich[12].
Oriel[golygu | golygu cod]
-
Merch y Blodau, 1903
-
Ymdrochwyr, 1908
-
Gaeaf, 1909
-
Cynaeafu'r Rhyg, 1911
-
Hogwr y Cyllyll, 1912
-
Pen Merch Werinol, 1912-1913
-
Biwro ac Ystafell, 1913
-
Portread Matiushin, 1913
-
Buwch a Ffidil, 1913
-
Sais ym Moscow, 1914
-
Cyfansoddiad gyda'r Mona Lisa, 1914
-
Sgwâr Du, tua.1923
-
Cylch Du, 1915,
-
Sgwâr Goch: Realaeth ddarluniol o ferch werinol mewn dau ddimensiwn, 1915.
-
Cyfansoddiad Suprematist, 1916
-
Darlun Suprematist: Wyth Hirsgwar Coch, 1915
-
Suprematism, 1916
-
Suprematism, 1921-1927
-
Bachgen, 1928-1932
-
Marchogion Coch, 1928-1932
-
Tirwedd Haf, 1929
-
Lladdwr gwair, 1930
-
Cyflwyniad cymhleth: Hanner ffigwr mewn crys melyn, 1928-1932
.jpg)
,_1915.JPG)
.jpg)
Troednodiadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Rwsieg: Казими́р Севери́нович Мале́вич ynganiad: [[kɐzʲɪˈmʲir sʲɪvʲɪˈrʲinəvʲɪt͡ɕ mɐˈlʲevʲɪt͡ɕ]], Pwyleg: Kazimierz Malewicz, Wcreineg: Казимир Северинович Малевич Nodyn:IPA-uk, Nodyn:Iaith-be Nodyn:IPA-be, Almaeneg: Kasimir Malewitsch
Mynegai[golygu | golygu cod]
- ↑ Milner and Malevich 1996, p. X; Néret 2003, p. 7; Shatskikh and Schwartz, p. 84.
- ↑ "Malevich, Kasimir — A Dictionary of Twentieth-Century Art". Encyclopedia.com. Cyrchwyd 2014-03-18.
- ↑ "Casimir Malevich — The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition". Encyclopedia.com. Cyrchwyd 2014-03-18.
- ↑ Andrzej Turowski, Malewicz W Warszawie: Rekonstrukcje i Symulacje Archifwyd 2016-03-03 yn y Peiriant Wayback. Universitas 2002, ISBN 8370524869.
- ↑ N.D. (26 July 2013), Walczą o polskość Malewicza (Advocating the Polishness of Malewicz) Nowy Dziennik.
- ↑ Drutt and Malevich 2003, p. 243.
- ↑ 7.0 7.1 Journal of the American Medical Association (JAMA), cyf. 305, rhif 11 (16 Mawrth 2011), t. 1066
- ↑ Turowski, Andrzej. Malewicz w Warszawie: Rekonstrukcje i Symulacje [Malevich in Warsaw: Reconstructions and Simulations]. Cracow: Universitas, 2002.
- ↑ "The Collection | Suprematism". MoMA. Cyrchwyd 2014-03-18.
- ↑ Sophia Kishkovsky (Awst 30, 2013), Malevich’s Burial Site Is Found, Underneath Housing Development New York Times.
- ↑ "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-07-04. Cyrchwyd 2014-07-11.
- ↑ http://ankst.co.uk/
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- Andrei Nakov Kasimir Malevich, Catalogue raisonné, Paris, Adam Biro, 2002
- Andrei Nakov vol. IV of Kasimir Malevich, le peintre absolu, Paris, Thalia Édition, 2007
- The Non-objective World, Kasimir Malevich, trans. Howard Dearstyne, Paul Theobald, 1959. ISBN 0-486-42974-1
- Kazimir Malevich and Suprematism 1878-1935, Gilles Néret, Taschen, 2003. ISBN 0-87414-119-2
- Dreikausen, Margret, "Aerial Perception: The Earth as Seen from Aircraft and Spacecraft and Its Influence on Contemporary Art" (Associated University Presses: Cranbury, New Jersey; Llundain, Lloegr; Mississauga, Ontario: 1985). ISBN 0-87982-040-3
- Drutt, Matthew; Malevich, Kazimir, Kazimir Malevich: suprematism, Guggenheim Museum, 2003, ISBN 0-89207-265-2
- Milner, John; Malevich, Kazimir, Kazimir Malevich and the art of geometry, Yale University Press, 1996. ISBN 0-300-06417-9
- Shatskikh, Aleksandra S, and Marian Schwartz, Black Square: Malevich and the Origin of Suprematism, 2012. ISBN 9780300140897
- Shishanov V.A. Vitebsk Museum of Modern Art: a history of creation and a collection. 1918–1941. - Minsk: Medisont, 2007. - 144 p.Mylivepage.ru Archifwyd 2008-10-30 yn y Peiriant Wayback.
- Kazimir Malevich in the State Russian Museum. Palace Editions. ISBN 978-3-930775-76-7. (English Edition)
- Malevich and his Influence, Kunstmuseum Liechtenstein, 2008. ISBN 978-3-7757-1877-6
- Ivanov, Sergei."Unknown Socialist Realism. The Leningrad School". Saint Petersburg: NP-Print, 2007 ISBN 978-5-901724-21-7
- Honour, H. and Fleming, J. (2009) A World History of Art. 7th edn. London: Laurence King Publishing. ISBN 9781856695848
Dolenni Allanol[golygu | golygu cod]
- Darluniau Kazimir Malevich
- Gwaith Andrei Nakov ar Kazimir Malevich
- Guggenheim: Kazimir Malevich Archifwyd 2008-05-12 yn y Peiriant Wayback.
- "White on White" Archifwyd 2005-11-26 yn y Peiriant Wayback.
- DA Collection Archifwyd 2012-12-02 yn y Peiriant Wayback.
- Kazimir-Malevich.org - 128 darn o waith Kazimir Malevich
- Das schwarze quadrat (Y Sgwâr Du) - Arddangosfa Kunsthalle Hamburg
- Sergei V. Ivanov. Ysgol Beintio Leningrad School of