Hamburg
Gwedd
(Ailgyfeiriad o Hambwrg)
Math | taleithiau ffederal yr Almaen, dinas fawr, dinas Hanseatig, dinas imperialaidd rydd, dinas â phorthladd, metropolis, Einheitsgemeinde yr Almaen, bwrdeistref trefol yr Almaen, dinas-wladwriaeth, urban district of Hamburg |
---|---|
Poblogaeth | 1,892,122 |
Pennaeth llywodraeth | Peter Tschentscher |
Cylchfa amser | UTC+01:00, UTC+2 |
Gefeilldref/i | St Petersburg, Marseille, Shanghai, Dresden, Osaka, León, Prag, Chicago, Dar es Salaam, Varna, Auckland, Valdivia, Kaliningrad, São Paulo, Kyiv |
Nawddsant | y Forwyn Fair |
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | Hamburg Metropolitan Region |
Gwlad | Yr Almaen |
Arwynebedd | 755.09 km² |
Uwch y môr | 6 ±1 metr |
Gerllaw | Alster, Afon Elbe, Bille, Seevekanal, Flottbek, Este, Wandse, Osterbek, Goldbekkanal, Isebekkanal, Tarpenbek, Saselbek, Rodenbek, Bredenbek, Môr y Gogledd, Susebek, Rethe, Köhlbrand, Süderelbe, Wedeler Au |
Yn ffinio gyda | Schleswig-Holstein, Niedersachsen, Seevetal, Neu Wulmstorf, Bönningstedt, Norderstedt, Halstenbek, Reinbek, Pinneberg, Segeberg, Stormarn, District of Duchy of Lauenburg, Harburg, Stade |
Cyfesurynnau | 53.55°N 10°E |
Cod post | 20095–21149, 22041–22769, 27499 |
DE-HH | |
Gwleidyddiaeth | |
Corff deddfwriaethol | Hamburg Parliament |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | First Mayor of Hamburg |
Pennaeth y Llywodraeth | Peter Tschentscher |
Dinas a talaith yng ngogledd yr Almaen yw Hamburg, neu yn Gymraeg Hambwrg neu Hambro.[1] Gyda phoblogaeth o 1.75 miliwn yn Rhagfyr 2005, hi yw ail ddinas fwyaf yr Almaen, ar ôl Berlin. Hamburg yw porthladd mwyaf yr Almaen, a'r ail-fwyaf yn Ewrop ar ôl Rotterdam.
Daw enw'r ddinas o'r adeilad cyntaf ar y safle, castell a adeiladwyd gan Siarlymaen yn 808. Daeth yn esgobaeth yn 834. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd bu bomio trwm ar y ddinas gan luoedd awyr Prydain a'r Unol Daleithiau, a lladdwyd tua 42,000 o'r trigolion.
Adeiladau a chofadeiladau
[golygu | golygu cod]- Chilehaus
- Deutsches Schauspielhaus
- Elbphilharmonie
- Köhlbrandbrücke (pont)
- St.-Nikol*ai-Kirche (eglwys)
Pobl enwog o Hamburg
[golygu | golygu cod]- Wolfgang Borchert (1921–1947) : awdur a dramodydd
- Johannes Brahms (1833–1897) : cyfansoddwr
- Andreas Brehme (1960– ) : pêl-droediwr
- Stefan Effenberg (1968– ) : pêl-droediwr
- Felix Mendelssohn-Bartholdy (1809–1847) : cyfansoddwr
- Kuno Meyer (1858-1919) : ysgolhaig Celtaidd
- Carl von Ossietzky (1889–1938) : newyddiadurwr
- Helmut Schmidt (1918– ) : Canghellor yr Almaen 1974 - 1982
- Uwe Seeler (1936– ) : pêl-droediwr
- Ernst Thälmann (1886–1944) : gwleidydd
- Karl Lagerfeld (1933–2019) : dylunydd ffasiwn
- Joachim Witt (1949– ) : cerddor
- Samy Deluxe (1977- ) : cerddor
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Griffiths, Bruce a Jones, Dafydd Glyn. Geiriadur yr Academi (Caerdydd, Gwasg Prifysgol Cymru, 1995 [argraffiad 2006]), t. 647 [Hamburg].
Dinasoedd