Defnyddiwr:AlwynapHuw/1870au yng Nghymru
Gwedd
1860au 1880au Blynyddoedd eraill yng Nghymru |
Digwyddiadau eraill yn y degawd |
Mae'r erthygl hon yn sôn am arwyddocâd arbennig y degawd 1870-1879 i Gymru a'i phobl .
Deiliad[golygu | golygu cod]
- Tywysog Cymru - Albert Edward
- Tywysoges Cymru - Alexandra
- Archdderwydd Eisteddfod Genedlaethol Cymru - Clwydfardd (o 1876)
Digwyddiadau[golygu | golygu cod]
- 1870
- 1871
- 1872
- 1873
- 1874
- 1875
- 1876
- 1877
- 1878
- 1879
Eisteddfod Genedlaethol Cymru - ni chynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol yn swyddogol yn ystod y degawd hwn.
1872 - William Thomas (Islwyn) yn ennill cadair eisteddfodol yn y Rhyl .
1874 - Mae Islwyn yn ennill cadair eisteddfodol yng Nghaerffili .
1877 - Mae Islwyn yn ennill cadair eisteddfodol yn Nhreherbert .
Llyfrau newydd[golygu | golygu cod]
- RD Blackmore - The Maid of Sker (1872)
- Rhoda Broughton - Nancy (1873)
- Richard Davies (Mynyddog)
- Yr Ail Gynnig (1870)
- Y Trydydd Cynnig (1877)
- Robert Elis (Cynddelw) - Manion Hynafiaethol (1873)
- Beriah Gwynfe Evans - Owain Glyndwr (drama) (1879)
- Daniel Silvan Evans - Celtic Remains (1878)
- John Ceiriog Hughes - Oriau'r Haf (1870)
- William Rees (Gwilym Hiraethog)
- Helyntion Bywyd Hen Deiliwr (1877)
- Llythyrau 'Rhen Ffarmwr (1878)
- Thomas Thomas (gweinidog) - Hynodion Hen Bregethwyr Cymru (1872)
Cerddoriaeth[golygu | golygu cod]
- 1873
- Henry Brinley Richards - Songs of Wales
Chwaraeon[golygu | golygu cod]
- 1873 - Yr Uwchgapten Walter Wingfield o Neuadd Nantclwyd yn patentau rhwydi ar gyfer gêm tenis lawnt, y mae'n ei alw'n "sphairistike".
Genedigaethau[golygu | golygu cod]
- 1870
- 18 Awst - William Cope, Barwn 1af Cope, gwleidydd (bu farw 1946)
- 27 Medi - Thomas Jones (TJ), gwas sifil (bu farw 1955)
- 20 Rhagfyr - Syr David Davies, gwleidydd (bu farw 1958)
- 1871
- 6 Ebrill - Tywysog Alexander John o Gymru, mab ieuengaf Tywysog a Thywysoges Cymru (bu farw 7 Ebrill 1871)
- 1872
- 18 Mai - Bertrand Russell, athronydd (bu farw 1970)
- 27 Awst - Charles Stewart Rolls, hedfanwr (bu farw 1910)
- 8 Hydref - John Cowper Powys, awdur Eingl-Gymreig (bu farw 1963)
- 1873
- 23 Ebrill - Syr Robert Thomas, Barwnig 1af, gwleidydd (bu farw 1951)
- 1874
- 6 Chwefror - David Evans, cyfansoddwr (bu farw 1948)
- 3 Hydref - James Henry Thomas, gwleidydd (bu farw 1949)
- Rhagfyr - Nantlais Williams, bardd ac arweinydd crefyddol (bu farw 1959)
- dyddiad anhysbys - Albert Bethel, gwleidydd (bu farw 1935)
- 1875
- 10 Medi - John Evans, gwleidydd Cymreig (bu farw 1961)
- 11 Tachwedd - Johnny Jenkins, gyrrwr rasio (bu farw 1945)
- 1876
- 22 Mehefin - Gwen John, artist (bu farw 1939)
- 18 Medi - Charles Kemeys-Tynte, 8fed Barwn Wharton (bu farw 1934)
- 1877
- 19 Awst - John Evans (dyn hynaf) (bu farw 1990)
- 1878
- 4 Ionawr - Augustus John, peintiwr (bu farw 1961)
- 3 Mawrth - Edward Thomas, bardd (bu farw 1917)
- 16 Ebrill - Owen Thomas Jones, daearegwr (bu farw 1967)
- 26 Mai - Abel J. Jones, awdur (bu farw 1949)
- 28 Mehefin - Evan Roberts Pregethwr(bu farw 1951)
- 31 Rhagfyr - Caradoc Evans, awdur (bu farw 1945)
- 1879
- 4 Medi - Eliot Crawshay-Williams, gwleidydd ac awdur (bu farw 1962)
- 2 Hydref - Idris Bell, papyrolegydd (bu farw 1967)
Marwolaethau[golygu | golygu cod]
- 1872
- 3 Awst - William Davies Evans, chwaraewr gwyddbwyll (ganwyd 1790)
- 1874
- 19 Ebrill - Owen Jones, pensaer (ganed 1809)
- 1875
- 27 Gorffennaf - Connop Thirlwall, esgob (ganwyd 1797)
- 1876
- 19 Gorffennaf - George E. Pugh, gwleidydd yn America (ganwyd 1822)
- 1877
- 24 Mehefin - Robert Dale Owen, gwleidydd Cymreig-Americanaidd (ganwyd 1801)
- 14 Gorffennaf - Richard Davies (Mynyddog), bardd (ganwyd 1833)
- 5 Awst - Robert Williams (Trebor Mai), bardd (ganwyd 1830)
- 1878
- 3 Ionawr - Morris Williams (Nicander), awdur (ganwyd 1809)
- 30 Medi - Evan James, bardd, awdur anthem genedlaethol Cymru (ganwyd 1809)
- 20 Tachwedd - William Thomas (Islwyn), bardd (ganwyd 1832)
- 1879
- 23 Medi - Francis Kilvert, dyddiadurwr (ganwyd 1840)