Baner y Philipinau

Oddi ar Wicipedia
Baner y Philipinau. Cymesuredd, 1:2
Baner y Philipinau
Enghraifft o'r canlynolbaner cenedlaethol Edit this on Wikidata
Lliw/iaucoch, gwyn, aur, glas Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu12 Mehefin 1898 Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Baner y Philipinau yw'r faner genedlaethol a baner genedlaethol Gweriniaeth y Philipinau. Enwyd yr ynysoedd ar ôl Felipe II, Brenin Sbaen a bu'r ynysoedd yma yn Nwyrain Pell yn goloni Sbaeneg am dros 300 mlynedd. Cafwyd gwrthryfel dros annibyniaeth a mabywisdwyd y faner yma fel baner genedlaetholhi ar 12 Mehefin 1898 wedi'r gwrthryfel llwyddiannus.[1]

Dyluniad[golygu | golygu cod]

Talen Dylunio baner y Philipinau

Mae'n cynnwys dwy set llorweddol. Ar y brig, mae'r band glas yn symbol o heddwch, gwirionedd a chyfiawnder. Isod, ceir band coch yn symbol o wladgarwch a dewrder. Ar ochr y mast ceir triongl hafalochrog gwyn yn cwblhau'r lluniad. Mae'n cynrychioli cydraddoldeb a brwdfrydedd. Yng nghanol y triongl, gosodir haul wyth-pelydr euraid, yn cynrychioli'r wyth talaith gyntaf a reolwyd gan y gwladychwyr. Ym mhob cornel o'r triongl mae seren aur bum pwynt, un yn cynrychioli'r dair brif ynys: Luzon, Visayas, a Mindanao.

Mae hyd y faner ddwywaith hyd y lled, sy'n rhoi i ni gymesuredd o 1:2. Mae hyd ochrau y triongl wen yn hafal i led y faner. Lleolir pob seren fel bod ei begwn yn pwyntio tuag at y gornel y mae'n gorwedd.[2]

Hanes y Faner[golygu | golygu cod]

Cynlluniwyd y faner wreiddiol gan Emilio Aguinaldo.

Dyluniwyd y faner gan Emilio Aguinaldo yn 1897. Cafodd y faner gyntaf ei gwnïo yn 1898 yn Hong Kong gan Marcela de Agoncillo, ei ferch Lorenza, a nith Delfina Herbosa de Natividad1, José Rizal.[3] Cododdd yr arweinydd dros annibyniaeth, Aguinaldo, y faner am y tro cyntaf ar ôl buddugoliaeth ym mrwydr Alapan yn erbyn Sbaen.[4]. Noder bod y glas yn y faner wreiddiol yn ychydig yn ysgafnach ei lliw nag yn y fersiwn gyfredol. Mae gan yr haul fwy o belydrau ond mae 8 pwynt eisoes. Ceir hefyd wyneb ar yr haul yn debyg i'r wyneb a geir ar Haul mis Mai ar faner yr Ariannin a baner Wrwgwái - dau gyn-drefedigaeth arall y Sbaen.

Yn yr un flwyddyn cafwyd gwrthryfel dros annibyniaeth gan drefedigaeth Sbaenaig arall, Ciwba sydd hefyd â baner â thrinogl ar ochr y mast, fel ag y mae gan baner weriniaethol Catalwnia, sy'n ymgeisio am annibyniaeth oddi ar Sbaen.

Hynodrwydd adeg Rhyfel[golygu | golygu cod]

Baner adeg rhyfel - noder bod y coch, nid glas, ar y top

Mae gan faner Philippine nodwedd unigryw. Yn ystod y rhyfel, mae'r rheoliadau'n nodi bod yn rhaid ei godi mewn gwrthdro: fel bod y band coch ar dop y faner a'r band glas ar y gwaelod. Mae'r trefniant hwn yn gyson â'r lliwiau symbolaidd a nodir uchod.

Roedd yr arbenigrwydd hwn hefyd yn destun cyhoeddi ymddiheuriad mewn papur newydd lleol gan arweinwyr y rhwydwaith cymdeithasol Facebook a oedd, yn anffodus, wedi cyhoeddi, yn 2016, lun o'r faner yn y cyfeiriad arall, sy'n golygu (ond erbyn) camgymeriad) bod y wlad yn y rhyfel.[5]

Baneri Hanesyddol[golygu | golygu cod]

Mae esblygiad baner y Philipinau yn adlewyrchu hanes yr ynysoedd ers eu meddiannu gan Ymerodraeth Sbaen yn ystod teyrnasiad Philip II ac yna eu brwydr dros annibyniaeth yn yr 19g ac yna ei hail-wladychu, i bob pwrpas gan yr UDA yn ystod hanner cyntaf yr 20g.

Dolenni[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]