Walter Benjamin

Oddi ar Wicipedia
Walter Benjamin
FfugenwBenedix Schönflies, Detlev Holz Edit this on Wikidata
Ganwyd15 Gorffennaf 1892 Edit this on Wikidata
Berlin Edit this on Wikidata
Bu farw26 Medi 1940 Edit this on Wikidata
Portbou Edit this on Wikidata
DinasyddiaethYmerodraeth yr Almaen, Ymerodraeth yr Almaen Edit this on Wikidata
Alma mater
Galwedigaethathronydd, ysgrifennwr, cyfieithydd, awdur ysgrifau, beirniad llenyddol, cymdeithasegydd, beirniad celf, hanesydd llenyddiaeth, cyfieithydd Edit this on Wikidata
Adnabyddus amTheses on the Philosophy of History, The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction, The Origin of German Tragic Drama, One Way Street, The arcades project Edit this on Wikidata
Prif ddylanwadJohann Wolfgang von Goethe, Charles Baudelaire, Karl Marx, György Lukács, Bertolt Brecht Edit this on Wikidata
MudiadMarcsiaeth Edit this on Wikidata
TadEmil Benjamin Edit this on Wikidata
PriodDora Sophie Kellner Edit this on Wikidata
PlantStefan Benjamin Edit this on Wikidata
PerthnasauWilliam Stern, Gertrud Kolmar, Günther Anders, Leon Kellner, Hannah Arendt Edit this on Wikidata

Roedd Walter Benedix Schönflies Benjamin (Berlín, 15 Gorffennaf 1892 – Portbou, Catalunya 26 Medi 1940) yn ysgrifennwr, cyfieithydd ac athronydd o dras Iddewig ac yn gysylltiedig gyda’r grŵp athronyddol Ysgol Frankfurt.[1].

Cyfrannodd Benjamin yn helaeth i ddatblygiad a syniadaeth damcaniaeth beirniadol a diwylliannol gyda gwaith fel The Task of the Translator, (1923) a The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction, (1936)

Dylanwadwyd Benjamin gan syniadaeth Theodor Adorno, Marcsiaeth Bertolt Brecht a chred Iddewig Gerschom Scholem.

Roedd gan Benjamin ddiddordeb mawr mewn barddoniaeth a llenyddiaeth ei oes. Dadansoddodd waith Franz Kafka, Brecht a Friedrich Hölderlin gan geisio gwahanu'r gwaith o’u cyd-destun penodol.

Yn ei waith enwocaf The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction mae Benjamin yn ystyired sut mae ffydd o gynhyrchu, fel ffilm a ffotograffiaeth yn effeithio’r celfyddydau.[2]

Bu farw yn 48 oed wrth geisio dianc rhag y Natsïwyr yn Portbou, Catalunya wrth ffin Ffrainc a Sbaen.[1].

Mewn cyflwr iechyd gwael, lladdodd Benjamin ei hun trwy gymryd gorddos o forffin wrth anobeithio am broblemau ei daith i geisio cyrraedd yr Unol Daleithiau. Yn 2001 ymddangosodd erthygl yn The Observer yn honni roedd wedi’i ladd gan asiantau Stalin.[3] Ond mae arbenigwyr ar fywyd Benjamain yn diystyru hyn.[4]

Prif waith[golygu | golygu cod]

  • Zur Kritik der Gewalt (Critique of Violence, 1921)
  • Goethes Wahlverwandtschaften (Goethe's Elective Affinities, 1922)
  • Ursprung des deutschen Trauerspiels (The Origin of German Tragic Drama, 1928)
  • Einbahnstraße (One Way Street, 1928)
  • Karl Kraus (1931) yn y papur newydd Frankfurter Zeitung)
  • Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit (The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction, 1936)
  • Berliner Kindheit um 1900 (Berlin Childhood around 1900, 1950)
  • Über den Begriff der Geschichte (On the Concept of History / Theses on the Philosophy of History), 1940
  • Das Paris des Second Empire bei Baudelaire (The Paris of the Second Empire in Baudelaire, 1938)

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cofeb Walter Benjamin, Portbou. Dyfyniad Benjamin sydd ar y plac yn Almaeneg a Catalaneg - Does dim dogfen ddiwylliannol sydd ddim hefyd am farbariaeth
Eginyn erthygl sydd uchod am athroniaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. 1.0 1.1 https://plato.stanford.edu/entries/benjamin
  2. famousphilosophers.org
  3. Stuart Jeffries - Did Stalin Killers liquidate Walter Benjamin - The Observer, 8 Gorffennaf, 2001
  4. Walter Benjamin: A Critical Life Howard Eiland,‎ Michael W. Jennings, Harvard University Press(2014),ISBN 978-0674051867