Neidio i'r cynnwys

Gioachino Rossini

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Rossini)
Gioachino Rossini
GanwydGioachino Antonio Rossini Edit this on Wikidata
29 Chwefror 1792 Edit this on Wikidata
Casa Rossini, Pesaro Edit this on Wikidata
Bu farw13 Tachwedd 1868 Edit this on Wikidata
o canser colorectaidd Edit this on Wikidata
Passy Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Yr Eidal Yr Eidal
Alma mater
  • Conservatorio Giovanni Battista Martini Edit this on Wikidata
Galwedigaethcyfansoddwr Edit this on Wikidata
Adnabyddus amBarbwr Sevilla, La Cenerentola, L'italiana in Algeri, Il turco in Italia, Il viaggio a Reims Edit this on Wikidata
Arddullopera, cantata, cerddoriaeth glasurol Edit this on Wikidata
TadGiuseppe Rossini Edit this on Wikidata
MamAnna Guidarini Edit this on Wikidata
PriodIsabella Colbran, Olympe Pélissier Edit this on Wikidata
Gwobr/auUrdd Teilyngdod am Wyddoniaeth a Chelf, Uwch Swyddog y Lleng Anrhydedd, Urdd Sant Stanislaus Edit this on Wikidata
llofnod

Cyfansoddwr clasurol o'r Eidal oedd Gioachino Rossini (29 Chwefror 1792 – 13 Tachwedd 1868). Cafodd ei eni ym Mhesaro, Yr Eidal, yn fab i'r cerddor Giuseppe Rossini a'i wraig Anna, cantores. Cyfansoddwyd 39 o operâu a hefyd cerddoriaeth eglwys, caneuon ac i'r gerddorfa.

Ymhlith ei weithiau enwocaf yw Il barbiere di Siviglia (Barbwr Sevilla) a La Cenerentola a gweithiau yn yr iaith Ffrangeg fel Moïse et Pharaon a Gwilym Tell. Er ei enwocrwydd ar y pryd ymddeolodd o fyd yr opera yn gynnar ym 1829 ac yn llawn o 1832. Ers y saithdegau daeth ei waith yn ôl i lwyfannau opera y byd. Ymhlith sêr cyfoes y canu Rossini mae Anna Caterina Antonacci.

Cefndir

[golygu | golygu cod]

Ganwyd Rossini ym 1792 yn Pesaro, tref ar arfordir Adriatig yr Eidal a oedd ar y pryd yn rhan o'r Taleithiau'r Babaeth .[1] Ef oedd unig blentyn Giuseppe Rossini, trwmpedwr a chwaraewr corn, a'i wraig Anna, née Guidarini, gwniadwraig yn ôl crefft, merch pobydd. Roedd Giuseppe Rossini yn swynol ond yn fyrbwyll a di-ffael; syrthiodd y baich o gefnogi'r teulu a magu'r plentyn yn bennaf ar Anna, gyda rhywfaint o help gan ei mam a'i mam-yng-nghyfraith.[2]

Ym 1802 symudodd y teulu i Lugo, ger Ravenna, lle cafodd Rossini addysg sylfaenol dda mewn Eidaleg, Lladin a rhifyddeg yn ogystal â cherddoriaeth. Astudiodd y corn gyda'i dad a cherddoriaeth arall gyda'r offeiriad, Giuseppe Malerbe. Roedd lyfrgell helaeth gan Malerbe yn cynnwys gweithiau gan Haydn a Mozart, y ddau ddim yn hysbys yn yr Eidal ar y pryd, ond yn ysbrydoledig i'r Rossini ifanc. Roedd yn ddysgwr cyflym, ac erbyn deuddeg oed roedd wedi cyfansoddi set o chwe sonata ar gyfer pedwar offeryn llinynnol, a berfformiwyd o dan adain noddwr cyfoethog ym 1804. Ddwy flynedd yn ddiweddarach derbyniwyd ef i Liceo Musicale, Bologna [3]  a oedd newydd agor, gan astudio canu, soddgrwth a phiano i ddechrau, ac ymuno â'r dosbarth cyfansoddi yn fuan wedi hynny. Ysgrifennodd rai gweithiau sylweddol tra’n fyfyriwr, gan gynnwys offeren a chantata, ac ar ôl dwy flynedd fe’i gwahoddwyd i barhau â’i astudiaethau. Gwrthododd y cynnig ond roedd cyfundrefn academaidd lem y Liceo wedi rhoi techneg gyfansoddiadol gadarn iddo.

Gyrfa

[golygu | golygu cod]

Cychwyn gyrfa

[golygu | golygu cod]

Tra'n dal yn y Liceo, roedd Rossini wedi perfformio'n gyhoeddus fel canwr ac wedi gweithio mewn theatrau fel répétiteur ac unawdydd bysellfwrdd.[1] Yn 1810 ar gais y tenor poblogaidd Domenico Mombelli ysgrifennodd ei sgôr operatig gyntaf, serio drama operatig dwy act, Demetrio e Polibio, i libreto gan wraig Mombelli.[4] Fe'i llwyfannwyd yn gyhoeddus ym 1812, ar ôl llwyddiannau cyntaf y cyfansoddwr.[5] Daeth Rossini a'i rieni i'r casgliad mai cyfansoddi operâu oedd ei ddyfodol. Y brif ganolfan operatig yng ngogledd ddwyrain yr Eidal oedd Fenis. Gyda'r cyfansoddwr Giovanni Morandi, ffrind i'r teulu, yn athro arno, symudodd Rossini yno ar ddiwedd 1810, pan oedd yn ddeunaw oed.[6]

Operâu cyntaf: 1810-1815

[golygu | golygu cod]

Opera gyntaf Rossini i gael ei llwyfannu'n gyhoeddus oedd La cambiale di matrimonio, comedi un act, a roddwyd yn y Teatro San Moisè ym mis Tachwedd 1810. Roedd y darn yn llwyddiant mawr. Dilynodd Rossini lwyddiant ei ddarn cyntaf gyda thri ffarsi arall ar gyfer y tŷ: L'inganno felice (1812), La scala di seta (1812), ac Il signor Bruschino (1813).[7]

Cadwodd Rossini ei gysylltiadau â Bologna, lle cafodd lwyddiant yn 1811 yn cyfarwyddo Die Jahreszeiten,[8] gan Haydn a methiant gyda'i opera hyd lawn gyntaf, L'equivoco stravagante.[9] Gweithiodd hefyd i dai opera yn Ferrara a Rhufain. Yng nghanol 1812 derbyniodd gomisiwn gan La Scala, Milan, lle rhedodd ei gomedi dwy act La pietra del paragone am bum deg tri o berfformiadau. Y flwyddyn ganlynol gwnaeth ei opera seria gyntaf, Tancredi,[10] yn dda yn La Fenice yn Fenis, a hyd yn oed yn well yn Ferrara, gyda'r diweddglo trasig wedi'i ailysgrifennu. Gwnaeth llwyddiant Tancredi enw Rossini yn hysbys yn rhyngwladol. Bu cynyrchiadau o'r opera yn Llundain (1820) ac Efrog Newydd (1825). O fewn wythnosau i lwyddiant Tancredi, cafodd Rossini lwyddiant arall gyda'i gomedi L'italiana in Algeri, a gyfansoddwyd ar frys mawr ac a berfformiwyd am y tro cyntaf ym mis Mai 1813.[11]

Roedd 1814 yn flwyddyn lai rhyfeddol i'r cyfansoddwr, nid oedd Il turco in Italia na Sigismondo yn plesio'r cyhoedd ym Milan na Fenis.[12] Roedd 1815 yn nodi cam pwysig yng ngyrfa Rossini. Ym mis Mai symudodd i Napoli, i ymgymryd â swydd cyfarwyddwr cerddoriaeth ar gyfer y theatrau brenhinol. Ymhlith y rhain roedd y Teatro di San Carlo, prif dŷ opera'r ddinas; roedd ei reolwr Domenico Barbaia i fod yn ddylanwad pwysig ar yrfa'r cyfansoddwr yno.

Napoli ac Il barbiere: 1815–1820

[golygu | golygu cod]

Nid oedd sefydliad cerddorol Napoli yn groesawgar ar unwaith i Rossini, a oedd yn cael ei ystyried yn ymwthiwr i'w draddodiadau operatig annwyl. Roedd gwaith cyntaf Rossini i'r San Carlo, Elisabetta, regina d'Inghilterra yn dramma per musica mewn dwy act, lle ailddefnyddiodd rannau sylweddol o'i weithiau cynharach, anghyfarwydd i'r cyhoedd lleol. Derbyniwyd yr opera newydd gyda brwdfrydedd aruthrol, ynghyd â première Napoli L'italiana in Algeri, a sicrhawyd safle Rossini yn y ddinas.[13]

Am y tro cyntaf, roedd Rossini yn gallu ysgrifennu'n rheolaidd ar gyfer cwmni preswyl o gantorion o'r radd flaenaf a cherddorfa gain, gydag ymarferion digonol, ac amserlenni a oedd yn ei gwneud yn ddiangen cyfansoddi ar frys i gwrdd â therfynau amser.[14] Rhwng 1815 a 1822 cyfansoddodd ddeunaw opera arall: naw i Napoli a naw ar gyfer tai opera mewn dinasoedd eraill. Ym 1816, ar gyfer y Teatro Argentina yn Rhufain, cyfansoddodd yr opera a oedd i ddod yn fwyaf adnabyddus: Il barbiere di Siviglia (Barbwr Sevilla).[15] Roedd opera boblogaidd o’r un teitl eisoes gan Paisiello, a chafodd fersiwn Rossini yr un teitl yn wreiddiol â’i arwr, Almaviva. Er gwaethaf noson agoriadol aflwyddiannus, gyda thrafferthion ar y llwyfan a llawer o aelodau'r cynulleidfa o blaid Paisiello a gwrth Rossini, daeth yr opera yn llwyddiant yn gyflym, ac erbyn ei hadfywiad cyntaf, yn Bologna ychydig fisoedd yn ddiweddarach, cafodd ei hysbysebu dan ei theitl Eidaleg cyfoes, gan brysur disodli poblogrwydd fersiwn Paisiello.[16]

Roedd operâu Rossini ar gyfer y Teatro San Carlo yn ddarnau sylweddol, difrifol yn bennaf. Profodd ei Otello (1816) yn boblogaidd ar y cyfan, a bu ar y llwyfan mewn adfywiadau mynych nes iddo gael ei gysgodi gan fersiwn Verdi, saith degawd yn ddiweddarach. Ymhlith ei weithiau eraill ar gyfer y tŷ roedd Mosè yn Egitto, yn seiliedig ar stori Feiblaidd Moses yn ffoi o'r Aifft (1818), a La donna del lago, o gerdd Syr Walter Scott The Lady of the Lake (1819). Ar gyfer La Scala ysgrifennodd yr opera semiseria La gazza ladra (1817),[17] ac i Rufain ei fersiwn o stori Sinderela, La Cenerentola (1817).[18] Ym 1817 daeth perfformiad cyntaf un o'i operâu (L'Italiana) yn y Theâtre-Italien ym Mharis; arweiniodd ei lwyddiant at lwyfannu eraill o'i operâu yno, ac yn y pen draw at ei gontract ym Mharis rhwng 1824 a 1830.[19]

Priodas

[golygu | golygu cod]

Cadwodd Rossini ei fywyd personol mor breifat â phosibl, ond roedd yn adnabyddus am ei berthnasau cariadus efo gantoresau'r cwmnïau y bu’n gweithio gyda nhw. Ymhlith ei gariadon yn ei flynyddoedd cynnar roedd Ester Mombelli (merch Domenico) [20] a Maria Marcolini [21] o gwmni Bologna. Roedd y pwysicaf o'r perthnasau hyn o bell ffordd - personol a phroffesiynol - gydag Isabella Colbran,[22] prima donna'r Teatro San Carlo (a chyn meistres Barbaia). Roedd Rossini wedi ei chlywed yn canu yn Bologna ym 1807, a phan symudodd i Napoli ysgrifennodd olyniaeth o rolau pwysig iddi yn opere serie. [47] [48]

Priododd Rossini a Colbran ar 22 Mawrth 1822.

Gyrfa ryngwladol

[golygu | golygu cod]

Fienna a Llundain: 1820–1824

[golygu | golygu cod]

Erbyn dechrau'r 1820au roedd Rossini yn dechrau blino â Napoli. Fe wnaeth methiant ei drasiedi operatig Ermione y flwyddyn flaenorol ei argyhoeddi ei fod ef a chynulleidfaoedd Napoli wedi cael digon ar ei gilydd. Pan arwyddodd Barbaia gontract i fynd â'r cwmni i Fienna, roedd Rossini yn falch o ymuno â nhw, ond ni ddatgelodd i Barbaia nad oedd ganddo unrhyw fwriad i ddychwelyd i Napoli wedi hynny.[2]

Yn Fienna, cafodd Rossini groeso arwr. Roedd canghellor awdurdodaidd Ymerodraeth Awstria, Metternich, yn hoff o gerddoriaeth Rossini, ac yn meddwl ei bod yn rhydd o bob tueddiad chwyldroadol neu weriniaethol bosibl. Roedd felly'n hapus i ganiatáu i gwmni San Carlo berfformio operâu cyfansoddwr.[6] Mewn tymor o dri mis fe wnaethant chwarae chwech ohonynt i gynulleidfaoedd brwdfrydig.

Ar ôl tymor Fienna dychwelodd Rossini i Castenaso i weithio gyda'i libretydd, Gaetano Rossi, ar Semiramide, a gomisiynwyd gan La Fenice. Perfformiwyd yr opera am y tro cyntaf ym mis Chwefror 1823, ei waith olaf i'r theatr Eidalaidd. Roedd Colbran yn serennu, ond roedd yn amlwg i bawb bod ei llais yn dirywio'n ddifrifol, a daeth Semiramide i ben â'i gyrfa yn yr Eidal. Goroesodd y gwaith yr un anfantais fawr, a mynd i mewn i'r repertoire operatig rhyngwladol, gan aros yn boblogaidd trwy gydol y 19eg ganrif.

Ym mis Tachwedd 1823 cychwynnodd Rossini a Colbran am Lundain, lle cynigiwyd contract proffidiol.

Yn Lloegr, derbyniwyd a gwnaed lawer o Rossini gan y brenin, Siôr IV,[23] er nad oedd y cyfansoddwr bellach wedi ei blesio gan frenhinoedd ac uchelwyr.[24] Roedd Rossini a Colbran wedi arwyddo cytundebau ar gyfer tymor opera yn Theatr y Brenin yn yr Haymarket. Roedd ei diffygion lleisiol yn drafferth ddifrifol, ac ymddeolodd yn anfoddog o berfformio. Ni wellwyd barn y cyhoedd oherwydd methiant Rossini i ddarparu opera newydd, fel yr addawyd. Er bod ei arhosiad yn Llundain yn rhoi boddhad ariannol - adroddodd y wasg Brydeinig yn anghymeradwy ei fod wedi ennill dros £30,000 - roedd yn hapus i arwyddo cytundeb yn llysgenhadaeth Ffrainc yn Llundain i weithio ym Mharis.

Paris ac operâu terfynol: 1824–1829

[golygu | golygu cod]

Trafodwyd contract newydd Rossini gyda thâl hynod hael, â llywodraeth Ffrainc o dan Louis XVIII, a fu farw ym mis Medi 1824, yn fuan ar ôl i Rossini gyrraedd Paris. Cytunwyd y byddai'r cyfansoddwr yn cynhyrchu un opera fawreddog ar gyfer yr Académie Royale de Musique a naill ai opera buffa neu opera semiseria ar gyfer y Théâtre-Italien.[1] Roedd hefyd i helpu i redeg y Théâtre-Italien a diwygio un o'i weithiau cynharach ar gyfer adfywiad yno.[25] Newidiodd marwolaeth y brenin ac esgyniad Siarl X gynlluniau Rossini, a'i waith newydd cyntaf i Baris oedd Il viaggio a Reims, adloniant operatig a roddwyd ym mis Mehefin 1825 i ddathlu coroni Charles. Hon oedd opera olaf Rossini gyda libreto Eidalaidd.[5] Caniataodd ddim ond pedwar perfformiad o'r darn, gan fwriadu ailddefnyddio'r gorau o'r gerddoriaeth mewn opera llai byrhoedlog. Daw tua hanner sgôr Le comte Ory (1828) o'r gwaith cynharach.

Rhoddodd ymddeoliad gorfodol Colbran straen ar briodas Rossini, gan ei gadael hi'n unig dra parhaodd ef i fod yn ganolbwynt sylw cerddorol ac ar alw'n gyson. Fe wnaeth hi ymgysuro â'r hyn y mae Servadio yn ei ddisgrifio fel "pleser newydd mewn siopa";[6] i Rossini, roedd Paris yn cynnig danteithion gourmet parhaus, fel gwnaeth ei siâp cynyddol foliog ddechrau adlewyrchu.[6]

Y cyntaf o'r pedair opera a ysgrifennodd Rossini ar gyfer libretos Ffrangeg oedd Le siège de Corinthe  (1826) a Moïse et Pharaon (1827). Roedd y ddau yn ail weithrediadau sylweddol o ddarnau a ysgrifennwyd ar gyfer Napoli: Maometto II a Mosè in Egitto. Cymerodd Rossini ofal mawr cyn dechrau gweithio ar y cyntaf, gan ddysgu siarad Ffrangeg ac ymgyfarwyddo â ffyrdd operatig Ffrangeg traddodiadol odrin iaith. Yn ogystal â gollwng peth o'r gerddoriaeth wreiddiol a oedd mewn arddull addurnedig anffasiynol ym Mharis, roedd Rossini yn darparu ar gyfer hoffterau lleol trwy ychwanegu dawnsfeydd, rhifau tebyg i emynau a rôl fwy i'r corws.

Bu farw mam Rossini, Anna, ym 1827; roedd Rossini yn meddwl y byd ohoni, ac roedd yn teimlo ei cholled yn ddwfn. Nid oedd Anna a Colbran erioed wedi tynnu ymlaen yn dda, ac mae Servadio yn awgrymu bod Rossini wedi dechrau teimlo'n ddig am y ddynes a oroesodd yn ei fywyd ar ôl i'w mam marw.[6]

Yn 1828 ysgrifennodd Rossini Le comte Ory, ei unig opera gomig yn yr iaith Ffrangeg. Achosodd ei benderfyniad i ailddefnyddio cerddoriaeth o Il viaggio a Reims broblemau i'w libretwyr, a oedd yn gorfod addasu eu plot gwreiddiol ac ysgrifennu geiriau Ffrangeg i gyd-fynd â'r rhifau Eidalaidd cynt, ond roedd yr opera yn llwyddiant, ac fe'i gwelwyd yn Llundain o fewn chwe mis i'r Première ym Mharis, ac yn Efrog Newydd ym 1831. Y flwyddyn ganlynol ysgrifennodd Rossini ei opera fawreddog Ffrengig hir-ddisgwyliedig, Guillaume Tell, [26] yn seiliedig ar ddrama Friedrich Schiller o 1804 a dynnodd ar chwedl Wilhelm Tell.

Ymddeoliad

[golygu | golygu cod]

Ar ôl Guillaume Tell, ymddeoliad Rossini o ysgrifennu operâu ond, parhaodd i ysgrifennu cantatau a chaneuon eraill. Ar ôl marwolaeth ei fam ym 1827, roedd am fod gyda'i dad, a arweiniodd ef yn ôl i Bologna ym 1829. Fodd bynnag, ym 1830, dychwelodd i Baris i weithio ar opera. Ym 1832, ysgrifennodd chwe symudiad cyntaf ei Stabat Mater [27] a chyfansoddwyd y chwech arall gan Giovanni Tadolin, cerddor arall, ar gais Rossini ei hun. Roedd yn gymaint o lwyddiant â'i operâu blaenorol.

Blynyddoedd diweddarach a marwolaeth

[golygu | golygu cod]

Ym 1845, bu farw gwraig gyntaf Rossini, Isabella, a phriododd Rossini ag Olympe Pélissier ar 16 Awst 1846.[28] Gadawodd Bologna ym 1848, oherwydd cynnwrf gwleidyddol, ac aeth i Fflorens. O'r diwedd, ymgartrefodd yn ôl ym Mharis ym 1855.

Dioddefodd Rossini am flynyddoedd o salwch corfforol a meddyliol. Roedd ei ddychweliad i gerddoriaeth yn eithaf cynnil ac roedd ei gyfansoddiadau diweddarach i fod ar gyfer perfformiadau preifat yn unig. O'r rhain, roedd Péchés de vieillesse ("Pechodau henaint"), yn nodedig. Ildiodd i niwmonia yn 76 oed, yn ei dŷ yn Passy.[29] Cafodd ei gladdu ym Mynwent Père Lachaise ym Mharis.[30] Yn ddiweddarach, ym 1887, symudwyd ei weddillion i’r Basilica di Santa Croce di Firenze, yn Fflorens.[31]

Gwaith cerddorol

[golygu | golygu cod]

Operâu

[golygu | golygu cod]

Rhestr o operâu gan Gioachino Rossini

Cyfansoddiadau eraill

[golygu | golygu cod]

Rhestr o gyfansoddiadau Gioachino Rossini

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Kendall, Alan (1992). Gioacchino Rossini: The Reluctant Hero. London: Victor Gollancz. ISBN 978-0-575-05178-2.
  2. ↑ 2.0 2.1 Osborne, Richard; Rossini : his life and works, tud Gwasg Prifysgol Rhydychen 2007 (ar gael i'w fenthyg gyda thanysgrifiad di dal)
  3. ↑ Stendhal, Memoirs of Rossini; Llundain 1824 adalwyd 24 Medi 2020
  4. ↑ "ROSSINI - Y Dydd". William Hughes. 1868-11-27. Cyrchwyd 2020-09-25.
  5. ↑ 5.0 5.1 Gossett, Philip; Brauner, Patricia (1997). "Rossini". yn Holden, Amanda (gol.). The Penguin Opera Guide. London: Penguin. ISBN 978-0-14-051385-1.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 Servadio, Gaia (2003). Rossini. Llundain: Constable. ISBN 978-1-84119-478-3.
  7. ↑ Osborne, Richard (1993) [1986]. Rossini tud 274. Llundain: Dent. ISBN 978-0-460-86103-8
  8. ↑ "J. HAYDN - DIE JAHRESZEITEN (THE SEASONS)". www.choralia.net. Cyrchwyd 2020-09-24.
  9. ↑ "Opera Today : L'equivoco stravagante in Pesaro". www.operatoday.com. Cyrchwyd 2020-09-24.
  10. ↑ "Opera Explained: ROSSINI - Tancredi (Smillie)". www.naxos.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-09-26. Cyrchwyd 2020-09-24.
  11. ↑ "Gioachino Rossini Italian composer (rhan "The Italian Girl in Algiers")". Encyclopedia Britannica. Cyrchwyd 2020-09-24.
  12. ↑ "Turco in Italia | Opera Scotland". www.operascotland.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-11-18. Cyrchwyd 2020-09-24.
  13. ↑ Dauriac, Lionel Alexandre (1906). Rossini (yn Frangeg). Paris: H. Laurens. t. 29.CS1 maint: date and year (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
  14. ↑ Bevan, W. Armine (1904). Rossini. Harold B. Lee Library. Llundain: G. Bell & Sons. t. 14.
  15. ↑ Ceir cyfieithiad i'r Gymraeg o gan enwocaf yr Opera "Largo al Factotum" yn Y Llenor Cyf. 27, Rh. 1-4, 1948 Y Barbwr Llon gan Cynan
  16. ↑ "The Barber of Seville (Work - Gioacchino Rossini/Cesare Sterbini) | Opera Online - The opera lovers web site". www.opera-online.com. Cyrchwyd 2020-09-24.
  17. ↑ nickfuller (2020-05-23). "187. La gazza ladra (Rossini)". The Opera Scribe. Cyrchwyd 2020-09-24.
  18. ↑ "La Cenerentola Rossini". Opera Genedlaethol Cymru. Cyrchwyd 2020-09-24.
  19. ↑ "The Project Gutenberg eBook of The Life of Rossini, by H. Sutherland Edwards". www.gutenberg.org. Cyrchwyd 2020-09-24.
  20. ↑ "MOMBELLI, Domenico in "Dizionario Biografico"". www.treccani.it (yn Eidaleg). Cyrchwyd 2020-09-24.
  21. ↑ "Marcolini, Marietta nell'Enciclopedia Treccani". www.treccani.it (yn Eidaleg). Cyrchwyd 2020-09-24.
  22. ↑ "COLBRAN, Isabella Angela in "Dizionario Biografico"". www.treccani.it (yn Eidaleg). Cyrchwyd 2020-09-24.
  23. ↑ "LONDON JAN 13 - The Cambrian". T. Jenkins. 1824-01-17. Cyrchwyd 2020-09-25.
  24. ↑ "Rossini in England on JSTOR". www.jstor.org. Cyrchwyd 2020-09-24.
  25. ↑ Letellier, Robert (1999). The Diaries of Giacomo Meyerbeer Vol. 1: 1791–1839. Llundain: Associated University Presses. ISBN 978-0-8386-3789-0.
  26. ↑ The Cambrian quarterly magazine and Celtic repertory No. 6 April 1 – 1830 The Overture to Guillaume Tell  composed by Rossini adalwyd 25 Medi 2020
  27. ↑ "SABAT MATER OR HYMN OF THE BLESSED VIRGINI - The North Wales Chronicle and Advertiser for the Principality". Kenmuir Whitworth Douglas. 1843-07-11. Cyrchwyd 2020-09-25.
  28. ↑ "MISCELLANEOUS INTELLIGENCE - The Welshman". J. L. Brigstocke. 1846-09-04. Cyrchwyd 2020-09-25.
  29. ↑ "DEATHOFROSSINI - The Brecon County Times Neath Gazette and General Advertiser for the Counties of Brecon Carmarthen Radnor Monmouth Glamorgan Cardigan Montgomery Hereford". William Henry Clark. 1868-11-21. Cyrchwyd 2020-09-25.
  30. ↑ "The Funeral of Rossini - Monmouthshire Merlin". Charles Hough. 1868-11-28. Cyrchwyd 2020-09-25.
  31. ↑ "REMOVAL OF ROSSINI'S BODY TO ITALY - South Wales Echo". Jones & Son. 1887-05-03. Cyrchwyd 2020-09-25.

Llyfryddiaeth

[golygu | golygu cod]
  • Faul, Michel (2009), Les aventures militaires, littéraires et autres d'Étienne de Jouy, Editions Seguier, France, Mawrth 2009, ISBN 978-2-84049-556-7
  • Fisher, Burton D., The Barber of Seville (Opera Classics Library Series). Grand Rapids: Opera Journeys, 2005. ISBN 1-930841-96-5 ISBN 1-930841-96-5
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  • Gossett, Philip, "Rossini, Gioachino" in Grove Music Online. Oxford Music Online, 17 Tachwedd 2009
  • Osborne, Richard, Rossini: His Life and Works. Oxford: Oxford University Press, 2007 ISBN 978-1-55553-088-4
  • Holoman, D. Kern (2004), The Societ́e ́des concerts du conservatoire, 1828-1967. University of California Press ISBN 0-520-23664-5 ISBN 9780520236646
  • Osborne, Richard, "Rossini" in The Musical Times, Vol. 127, No. 1726 (December 1986), 691 (Musical Times Publications Ltd.) [1]
  • Radiciotti, Giuseppe, Gioacchino Rossini: vita documentata, opere ed influenza su l'arte, Tivoli, Majella, 1927-1929. Nodyn:It
  • Steen, Michael, The Lives and Times of the Great Composers NY: Oxford University Press, 2004 ISBN 1-84046-679-0 ISBN 1-84046-679-0
  • Weinstock, Herbert, Rossini: A Biography. New York, Knopf, 1968 ISBN 0-87910-102-4 ISBN 0-87910-102-4

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gioachino_Rossini&oldid=11799959"