Cwmbwrla
 | |
| Math | ardal breswyl, maestref, cymuned  |
|---|---|
| Poblogaeth | 7,972 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Abertawe |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 150.35 ha |
| Cyfesurynnau | 51.6369°N 3.9578°W |
| Cod SYG | W04000962 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Mike Hedges (Llafur) |
| AS/au | Carolyn Harris (Llafur) |
 | |
Mae Cwmbwrla yn un o faesdrefi dinas Abertawe, Cymru. Fe'i lleolir tua milltir (1.5 km) i'r gogledd o ganol y ddinas. Tarddia'r enw o'r gair 'Burlais' sef enw'r nant sy'n rhedeg trwy'r pentref.[1]
Mae'n ardal boblog gydag ond ychydig o siopau bychain. Mae cyfleusterau lleol yn cynnwys Ysgol Gynradd Cwmbwrla, canolfan ddydd gwasanaethau iechyd meddyliol a Pharc Cwmbwrla sydd a nifer o gaeau chwarae a dau faes pel-droed. Mae'r tîm pêl-droed lleol wedi'i leoli yng Nghlwb Cymdeithasol Cwmfelin ar Stryd Courtney.
Ar ddiwedd y 1950au a dechrau'r 1960au, aeth Cwmbwrla trwy nifer o newidiadau. Tan bod y penderfyniad o adeiladu cylchdro yno wedi cael ei wneud, roedd y pentref yn nodweddiadol o nifer o bentrefi Cymreig eraill. Roedd yno res o siopau ar y naill ochr, gyda'r Tivoli (sef y sinema) a oedd yn gwasanaethu fel canolfan gymunedol hefyd ar yr ochor arall. Roedd yno flwch heddlu du a gwyn yno hefyd, arwerthiant ceir Cyril Price a thafarn y Gate House a gafodd ei enw ar ôl y tollborth a oedd yno yn ystod y 19g.
Roedd pedwar Capel Anghydffurfiol yno hefyd sef Capel-y-Gat a'r Babell (sydd bellach wedi eu dymchwel), y Gorse Mission sydd ar waelod Heol y Gors a Libanus. Mae'r Missionn yn parhau i fod yno ond gaeth Capel Libanus ei chwalu ar ôl iddo gael ei ddifrodi gan dân ym 2012.[2]
Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Mike Hedges (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Carolyn Harris (Llafur).[3][4]
Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod]
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[5][6][7][8]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Winstone, Marilyn (2001). "Rhagymadrodd", Before The Roundabout - A Swansea Childhood (yn Saesneg). Port Talbot, Gorllewin Morgannwg: The Author, tud. 7
- ↑ "Capel yn Abertawe yn llosgi’n ulw", Golwg360, Ionawr 21 2012
- ↑ Gwefan y Cynulliad;[dolen marw] adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]
Dinas
Abertawe
Trefi
Casllwchwr · Clydach · Gorseinon · Pontarddulais · Treforys · Tre-gŵyr
Pentrefi
Burry Green · Cadle · Crofty · Dyfnant · Fforest-fach · Garnswllt · Y Gellifedw · Y Glais · Llandeilo Ferwallt · Llanddewi · Llangyfelach · Llangynydd · Llanilltud Gŵyr · Llanmorlais · Llanrhidian · Llan-y-tair-mair · Y Mwmbwls · Nicholaston · Oxwich · Pen-clawdd · Pengelli · Pennard · Pentre Poeth · Pont-lliw · Port Einon · Reynoldston · Rhosili · Sgeti · Y Crwys · Ynysdawe · Ynysforgan · Ystumllwynarth