Arkansas: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Lesbardd (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
B manion |
||
| Llinell 34: | Llinell 34: | ||
}} |
}} |
||
[[Delwedd:AfonBuffalo02LB.jpg|thumb|250px|Sgubor ym Mharc Cenedlaethol Afon Buffalo]] |
[[Delwedd:AfonBuffalo02LB.jpg|thumb|250px|Sgubor ym Mharc Cenedlaethol Afon Buffalo]] |
||
Mae '''Arkansas''' yn dalaith yn ne canolbarth yr [[Unol Daleithiau]], sy'n gorwedd i'r gorllewin o [[Afon Mississippi]]. Mae [[Afon Arkansas]] yn torri'r dalaith yn ddau o'r gorllewin i'r dwyrain. Mae enw y dalaith yn tarddu o ymganiad [[ |
Mae '''Arkansas''' yn dalaith yn ne canolbarth yr [[Unol Daleithiau]], sy'n gorwedd i'r gorllewin o [[Afon Mississippi]]. Mae [[Afon Arkansas]] yn torri'r dalaith yn ddau o'r gorllewin i'r dwyrain. Mae enw y dalaith yn tarddu o ymganiad [[Ffrangeg]] o’r enw brodorol yr ardal. [[Little Rock]] yw'r brifddinas. Maint y dalaith yw 53,182 milltir sgwâr, a’r poblogaeth (ym 2013) 2.959,373.<ref>[https://www.50states.com/arkansas.htm Gwefan 50states.com]</ref> Mae Arkansas yn gartref i gwmni [[Wal-Mart]] ac hefyd [[Rheilffordd yr Union Pacific]].<ref>[https://www.usnews.com/news/best-states/arkansas Gwefan usnews.com]</ref> |
||
Mae’r dalaith yn cynnwys [[Parc Cenedlaethol y Ffynonellau Poethion]], [[Fforest Genedlaethol yr Ozarks]] ac [[Sfon Gwnedlaethol Buffalo]]. |
Mae’r dalaith yn cynnwys [[Parc Cenedlaethol y Ffynonellau Poethion]], [[Fforest Genedlaethol yr Ozarks]] ac [[Sfon Gwnedlaethol Buffalo]].<ref>[https://www.usnews.com/news/best-states/arkansas Gwefan usnews.com]</ref> |
||
==Hanes== |
==Hanes== |
||
Cyrhaeddodd y fforiwr Sbaeneg [[Hernando De Soto]] ym 1541. Daeth pobl o [[Ffrainc]] i’r ardal ym 1686. Roedd Arkansas yn rhan o [[Pryniant Louisiana|Bryniant Louisiana]] gan yr Unol Daleithiau yn [[1803]]. Daeth yn dalaith ar 15 Mehefin [[1836]], ymneilltuodd o'r Undeb yn [[1861]] a chafodd ei chynnwys eto yn [[1868]]. |
Cyrhaeddodd y fforiwr Sbaeneg [[Hernando De Soto]] ym 1541. Daeth pobl o [[Ffrainc]] i’r ardal ym 1686. Roedd Arkansas yn rhan o [[Pryniant Louisiana|Bryniant Louisiana]] gan yr Unol Daleithiau yn [[1803]]. Daeth yn dalaith ar 15 Mehefin [[1836]], ymneilltuodd o'r Undeb yn [[1861]] a chafodd ei chynnwys eto yn [[1868]]. Cedwyd caethweision yn Arkansas, felly daeth y dalaith yn rhan o [[Taleithiau Cydffederal America|Gynghrair Taleithiau'r De]] ym 1861. Boddwyd tua 20% o’r dalaith gan lifogydd ym 1927, tuag at 30 troedfedd o ddyfnder; bu farw bron 100 o bobl. Yn dilyn yr achos llys Brown yn erbyn y Bwrdd Addysg, datganwyd bod cyfleusterau addysg ‘ar wahŵn ond cyfartal’ yn anghyfansoddiadol. Gwrthodwyd mynediad i Ysgol Uwchradd Little Rock ym 1957. Gorchmynodd yr arlwydd [[Dwight D. Eisenhower]] bod milwyr yn mynd â’n nhw i’r ysgol.<ref>[https://www.usnews.com/news/best-states/arkansas Gwefan usnews.com]</ref> |
||
Cedwyd caethweision yn Arkansas, felly daeth y dalaith yn rhan o [[Cyngrhair Taleithiau;r De|Gyngrhair Taleithiau;r De]] ym 1861. Boddwyd tua 20% o’r dalaith gan lifogydd ym 1927, tuag at 30 troedfedd o ddyfnder; bu farw bron 100 o bobl. Yn dilyn yr achos llys Brown yn erbyn y Bwrdd Addysg, datganwyd bod cyfleusterau addysg ‘ar wahŵn ond cyfartal’ yn anghyfansoddiadol. Gwrthodwyd mynediad i [Ysgol Uwchradd Little Rock]] ym 1957. Gorchmynodd yr arlwydd [[Dwight D Eisenhower]] bod milwyr yn mynd â’n nhw i’r ysgol.<ref>[https://www.usnews.com/news/best-states/arkansas Gwefan usnews.com]</ref> |
|||
Fersiwn yn ôl 16:32, 30 Ebrill 2018
| |||||||||
| Prifddinas | Little Rock | ||||||||
| Dinas fwyaf | Little Rock | ||||||||
| Arwynebedd | Safle 29eg | ||||||||
| - Cyfanswm | 137,733 km² | ||||||||
| - Lled | 385 km | ||||||||
| - Hyd | 420 km | ||||||||
| - % dŵr | 2.09 | ||||||||
| - Lledred | 33° 00′ G i 36°30' G | ||||||||
| - Hydred | 89° 39′ Gor i 94° 37′ Gor | ||||||||
| Poblogaeth | Safle 32eg | ||||||||
| - Cyfanswm (2010) | 2,937,979 | ||||||||
| - Dwysedd | 21.8/km² (34ain) | ||||||||
| Uchder | |||||||||
| - Man uchaf | Magazine Mountain 839 m | ||||||||
| - Cymedr uchder | 650 m | ||||||||
| - Man isaf | 17 m | ||||||||
| Derbyn i'r Undeb | 15 Mehefin 1836 (1af) | ||||||||
| Llywodraethwr | Asa Hutchison | ||||||||
| Seneddwyr | John Boozman Tom Cotton | ||||||||
| Cylch amser | Mountain: UTC-6 | ||||||||
| Byrfoddau | AR Ark. US-AR | ||||||||
| Gwefan (yn Saesneg) | portal.arkansas.gov/Pages/default.aspx | ||||||||
Mae Arkansas yn dalaith yn ne canolbarth yr Unol Daleithiau, sy'n gorwedd i'r gorllewin o Afon Mississippi. Mae Afon Arkansas yn torri'r dalaith yn ddau o'r gorllewin i'r dwyrain. Mae enw y dalaith yn tarddu o ymganiad Ffrangeg o’r enw brodorol yr ardal. Little Rock yw'r brifddinas. Maint y dalaith yw 53,182 milltir sgwâr, a’r poblogaeth (ym 2013) 2.959,373.[1] Mae Arkansas yn gartref i gwmni Wal-Mart ac hefyd Rheilffordd yr Union Pacific.[2]
Mae’r dalaith yn cynnwys Parc Cenedlaethol y Ffynonellau Poethion, Fforest Genedlaethol yr Ozarks ac Sfon Gwnedlaethol Buffalo.[3]
Hanes
Cyrhaeddodd y fforiwr Sbaeneg Hernando De Soto ym 1541. Daeth pobl o Ffrainc i’r ardal ym 1686. Roedd Arkansas yn rhan o Bryniant Louisiana gan yr Unol Daleithiau yn 1803. Daeth yn dalaith ar 15 Mehefin 1836, ymneilltuodd o'r Undeb yn 1861 a chafodd ei chynnwys eto yn 1868. Cedwyd caethweision yn Arkansas, felly daeth y dalaith yn rhan o Gynghrair Taleithiau'r De ym 1861. Boddwyd tua 20% o’r dalaith gan lifogydd ym 1927, tuag at 30 troedfedd o ddyfnder; bu farw bron 100 o bobl. Yn dilyn yr achos llys Brown yn erbyn y Bwrdd Addysg, datganwyd bod cyfleusterau addysg ‘ar wahŵn ond cyfartal’ yn anghyfansoddiadol. Gwrthodwyd mynediad i Ysgol Uwchradd Little Rock ym 1957. Gorchmynodd yr arlwydd Dwight D. Eisenhower bod milwyr yn mynd â’n nhw i’r ysgol.[4]
Dinasoedd Arkansas
| 1 | Little Rock | 193,524 |
| 2 | Fort Smith | 86,209 |
| 3 | Fayetteville | 73,580 |
| 4 | Springdale | 69,797 |
| 5 | Conway | 58,908 |
Enwogion
- Maya Angelou
- Helen Gurley Brown
- Glen Campbell
- Johnny Cash
- Eldridge Cleaver
- Bill Clinton
- John Grisham
- Scott Joplin
- Alan Ladd
- Douglas MacArthur
- Dick Powell
- Edward Durrell Stone
Cyfeiriadau
Dolen allanol
- (Saesneg) portal.arkansas.gov
