Arkansas
|
|||||||||
| Prifddinas | Little Rock | ||||||||
| Dinas fwyaf | Little Rock | ||||||||
| Arwynebedd | Safle 29eg | ||||||||
| - Cyfanswm | 137,733 km² | ||||||||
| - Lled | 385 km | ||||||||
| - Hyd | 420 km | ||||||||
| - % dŵr | 2.09 | ||||||||
| - Lledred | 33° 00′ G i 36°30' G | ||||||||
| - Hydred | 89° 39′ Gor i 94° 37′ Gor | ||||||||
| Poblogaeth | Safle 32eg | ||||||||
| - Cyfanswm (2010) | 2,937,979 | ||||||||
| - Dwysedd | 21.8/km² (34ain) | ||||||||
| Uchder | |||||||||
| - Man uchaf | Magazine Mountain 839 m |
||||||||
| - Cymedr uchder | 650 m | ||||||||
| - Man isaf | 17 m | ||||||||
| Derbyn i'r Undeb | 15 Mehefin 1836 (1af) | ||||||||
| Llywodraethwr | Asa Hutchison | ||||||||
| Seneddwyr | John Boozman Tom Cotton |
||||||||
| Cylch amser | Mountain: UTC-6 | ||||||||
| Byrfoddau | AR Ark. US-AR | ||||||||
| Gwefan (yn Saesneg) | portal.arkansas.gov/Pages/default.aspx | ||||||||
Mae Arkansas yn dalaith yn ne canolbarth yr Unol Daleithiau, sy'n gorwedd i'r gorllewin o Afon Mississippi. Mae Afon Arkansas yn torri'r dalaith yn ddau o'r gorllewin i'r dwyrain. Mae enw y dalaith yn tarddu o ymganiad Ffrangeg o’r enw brodorol yr ardal. Little Rock yw'r brifddinas. Maint y dalaith yw 53,182 milltir sgwâr, a’r poblogaeth (ym 2013) 2.959,373.[1] Mae Arkansas yn gartref i gwmni Wal-Mart ac hefyd Rheilffordd yr Union Pacific.[2]
Mae’r dalaith yn cynnwys Parc Cenedlaethol y Ffynonellau Poethion, Fforest Genedlaethol yr Ozarks ac Sfon Gwnedlaethol Buffalo.[3]
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyrhaeddodd y fforiwr Sbaeneg Hernando De Soto ym 1541. Daeth pobl o Ffrainc i’r ardal ym 1686. Roedd Arkansas yn rhan o Bryniant Louisiana gan yr Unol Daleithiau yn 1803. Daeth yn dalaith ar 15 Mehefin 1836, ymneilltuodd o'r Undeb yn 1861 a chafodd ei chynnwys eto yn 1868. Cedwyd caethweision yn Arkansas, felly daeth y dalaith yn rhan o Gynghrair Taleithiau'r De ym 1861. Boddwyd tua 20% o’r dalaith gan lifogydd ym 1927, tuag at 30 troedfedd o ddyfnder; bu farw bron 100 o bobl. Yn dilyn yr achos llys Brown yn erbyn y Bwrdd Addysg, datganwyd bod cyfleusterau addysg ‘ar wahŵn ond cyfartal’ yn anghyfansoddiadol. Gwrthodwyd mynediad i Ysgol Uwchradd Little Rock ym 1957. Gorchmynodd yr arlwydd Dwight D. Eisenhower bod milwyr yn mynd â’n nhw i’r ysgol.[4]
Dinasoedd Arkansas[golygu | golygu cod y dudalen]
| 1 | Little Rock | 193,524 |
| 2 | Fort Smith | 86,209 |
| 3 | Fayetteville | 73,580 |
| 4 | Springdale | 69,797 |
| 5 | Conway | 58,908 |
Enwogion[golygu | golygu cod y dudalen]
- Maya Angelou
- Helen Gurley Brown
- Glen Campbell
- Johnny Cash
- Eldridge Cleaver
- Bill Clinton
- John Grisham
- Scott Joplin
- Alan Ladd
- Douglas MacArthur
- Dick Powell
- Edward Durrell Stone
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
Dolen allanol[golygu | golygu cod y dudalen]
- (Saesneg) portal.arkansas.gov
