Texas
![]() | |
![]() | |
Arwyddair |
Friendship ![]() |
---|---|
Math |
taleithiau'r Unol Daleithiau ![]() |
Enwyd ar ôl |
friend ![]() |
![]() | |
Prifddinas |
Austin ![]() |
Poblogaeth |
27,469,114 ![]() |
Sefydlwyd | |
Pennaeth llywodraeth |
Greg Abbott ![]() |
Cylchfa amser |
UTC−06:00, Cylchfa Amser Canolog, America/Chicago ![]() |
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol |
taleithiau cyfagos UDA ![]() |
Sir |
Unol Daleithiau America ![]() |
Gwlad |
![]() |
Arwynebedd |
696,241 km² ![]() |
Uwch y môr |
520 metr ![]() |
Gerllaw |
Gwlff Mecsico, Rio Grande ![]() |
Yn ffinio gyda |
Tamaulipas, Chihuahua, Mecsico Newydd, Oklahoma, Arkansas, Louisiana, Coahuila, Nuevo León ![]() |
Cyfesurynnau |
31°N 100°W ![]() |
US-TX ![]() | |
Gwleidyddiaeth | |
Corff gweithredol |
Government of Texas ![]() |
Corff deddfwriaethol |
Texas Legislature ![]() |
Swydd pennaeth y Llywodraeth |
Governor of Texas ![]() |
Pennaeth y Llywodraeth |
Greg Abbott ![]() |
![]() | |
Un o daleithiau deheuol Unol Daleithiau America yw Texas neu yn Gymraeg Tecsas.[1] Yn ôl poblogaeth ac arwynebedd, hi yw ail dalaith fwyaf yr Unol Daleithiau. Mae'r enw yn golygu "ffrindiau" yn yr iath Caddo. Austin yw prifddinas Texas; y ddinas fwyaf yw Houston.
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Ymhlith llwythi y brodorion cynhenid a oedd yn byw o fewn tiriogaeth presennol Texas roedd yr Apache, Atakapan, Bidai, Caddo, Comanche, Cherokee, Karankawa, Kiowa, Tonkawa, a'r Wichita.
Hyd y gwyddus yr Ewropead cyntaf i fod ar yr ardal oedd Álvar Núñez Cabeza de Vaca ar y 6 Tachwedd 1528 yn dilyn llongddrylliad. Cyn 1821 roedd Texas yn perthyn i diriogaeth Sbaen Newydd. Derbyniodd y Texians Datganiad Annibyniaeth Texas ar Mecsico ar 2 Mawrth 1836. Arweiniodd Sam Houston byddin Texian i fuddugoliaeth yn erbyn y Byddin Mecsico dan Antonio López de Santa Anna ym mrwydr San Jacinto ar 21 Ebrill, 1836. Daeth Houston yn arlywydd cyntaf Gweriniaeth Texas ar 22 Hydref 1836.
Dinasoedd Texas[golygu | golygu cod y dudalen]
1 | Houston | 2,257,926 |
2 | San Antonio | 1,373,668 |
3 | Dallas | 1,197,816 |
4 | Austin | 790,390 |
5 | Fort Worth | 741,206 |
6 | El Paso | 649,121 |
7 | Arlington | 365,438 |
8 | Corpus Christi | 305,215 |
9 | Plano | 259,841 |
10 | Laredo | 236,091 |
11 | Lubbock | 229,573 |
12 | Garland | 226,876 |
13 | Irving | 205,540 |
14 | Brownsville | 139,722 |
15 | Galveston | 47,743 |
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Geiriadur yr Academi, [Texas].
Dolenni allanol[golygu | golygu cod y dudalen]
- (Saesneg) www.texas.gov