Hominini: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Hominins; Amrediad amseryddol: 5.4–0 Miliwn o fl. CP PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Penglog Sahelanthropus tchadensis, aelod cynharaf llinell yr hominin, yn ôl llawer.
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Mammalia
Urdd:	Primates
Is-urdd:	Haplorhini
Teulu:	Hominidae
Is-deulu:	Homininae
Llwyth:	Hominini; Gray, 1825
Teiprywogaeth
	Homo sapiens; Linnaeus, 1758
Genera
	Subtribe Hominina Homo; Subtribe Panina Pan; Islwyth Australopithecina † Paranthropus; † Australopithecus; † Sahelanthropus; † Orrorin; † Ardipithecus; † Kenyanthropus;

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 17:25, 17 Gorffennaf 2017

Llwyth o fewn isdeulu'r Homininae yw Hominini. Mae gan y llwyth hwn dri is-lwyth: Hominina, a'i genws Homo; Australopithecina, sy'n cynnwys sawl genera darfodedig; a Panina (neu Tsimpansî), a'i un genws, sef y Pan.^[1]^[2] Gelwir aelodau cytras bodau dynol (yr Hominini), gan gynnwys Homo a'r rhywogaethau australopithecines hynny a ffurfiwyd ar ôl hollti oddi wrth y tsimpansî yn hominins; cf. Hominidae; termau "hominids" a hominins).

Cangen "dynol" yw'r is-lwyth Hominina; hynny yw, mae'n cynnwys y genws Homo'n unig. Cynnigiodd anthropolegwyr y term tacson Hominini ar sail y dylai'r rhywogaeth lleiaf tebygol gael ei wahanu oddi wrth y ddau arall. Y tsimpansî cyffredin a bonobo'r genws Pan yw perthnasau agosaf bodau dynol, o ran esblygiad. Maen nhw'n rhannu yr un hynafiad a bodau dynol, hynafiad a drigai ar y Ddaear 4-7 miliwn o flynyddoedd yn ôl (CP).^[3] Mae ymchwil a wnaed yn 1973 gan Mary-Claire King yn dangos fod 99% o'r DNA yn gyffredin rhwng y tsimpansî a bod dynol.^[4] Addaswyd y ffigwr hwn yn ddiweddarach gan ymchwilwyr i 94%.^[5]

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ Bradley, B. J. (2006). "Reconstructing Phylogenies and Phenotypes: A Molecular View of Human Evolution". Journal of Anatomy 212 (4): 337–353. doi:10.1111/j.1469-7580.2007.00840.x. PMC 2409108. PMID 18380860. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2409108.
↑ Wood and Richmond.; Richmond, BG (2000). "Human evolution: taxonomy and paleobiology". Journal of Anatomy 197 (Pt 1): 19–60. doi:10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x. PMC 1468107. PMID 10999270. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1468107.
↑ "Chimps and Humans Very Similar at the DNA Level". News.mongabay.com. Cyrchwyd 2009-06-06.
↑ Mary-Claire King (1973) Protein polymorphisms in chimpanzee and human evolution, Doctoral dissertation, University of California, Berkeley.
↑ Minkel JR (2006-12-19). "Humans and Chimps: Close But Not That Close". Scientific American. http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=human-chimp-gene-gap-wide.

[Bradley2006-1] Bradley, B. J. (2006). "Reconstructing Phylogenies and Phenotypes: A Molecular View of Human Evolution". Journal of Anatomy 212 (4): 337–353. doi:10.1111/j.1469-7580.2007.00840.x. PMC 2409108. PMID 18380860. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2409108.

[WoodRichmond-2] Wood and Richmond.; Richmond, BG (2000). "Human evolution: taxonomy and paleobiology". Journal of Anatomy 197 (Pt 1): 19–60. doi:10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x. PMC 1468107. PMID 10999270. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1468107.

[3] "Chimps and Humans Very Similar at the DNA Level". News.mongabay.com. Cyrchwyd 2009-06-06.

[4] Mary-Claire King (1973) Protein polymorphisms in chimpanzee and human evolution, Doctoral dissertation, University of California, Berkeley.

[ns-5] Minkel JR (2006-12-19). "Humans and Chimps: Close But Not That Close". Scientific American. http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=human-chimp-gene-gap-wide.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Llinell 31: / Llinell 31: @@
 }}
-Llwyth o fewn isdeulu'r [[Homininae]] yw '''Hominini'''. Mae gan y llwyth hwn dri is-lwyth: [[Homo|Hominina]], a'i genws [[Homo (genws)|''Homo'']]; [[Australopithecina]], sy'n cynnwys sawl genera darfodedig; a [[Panina]] (neu [[Tsimpansî]]), a'i un genws, sef y ''[[Tsimpansî|Pan]]''.<ref name=Bradley2006>{{cite journal | author = Bradley, B. J. | year = 2006 | title = ''Reconstructing Phylogenies and Phenotypes: A Molecular View of Human Evolution'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 212 | issue = 4 | pages = 337–353 | doi = 10.1111/j.1469-7580.2007.00840.x | pmid = 18380860 | pmc = 2409108}}</ref><ref name=WoodRichmond>{{cite journal | author= Wood and Richmond. | year = 2000 | title = ''Human evolution: taxonomy and paleobiology'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 197 | pages = 19–60 | pmid = 10999270 | last2= Richmond | first2= BG | pmc= 1468107 | doi=10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x | issue= Pt 1}}</ref> Gelwir aelodau cytras [[bodau dynol]] (yr Hominini), gan gynnwys ''[[Homo]]'' a'r rhywogaethau [[australopithecines]] hynny a ffurfiwyd ''ar ôl'' hollti oddi wrth y tsimpansî yn '''hominins'''; cf. Hominidae; termau "hominids" a hominins).
+Llwyth o fewn isdeulu'r [[Homininae]] yw '''Hominini'''. Mae gan y llwyth hwn dri is-lwyth: [[Homo|Hominina]], a'i genws [[Homo (genws)|''Homo'']]; [[Australopithecina]], sy'n cynnwys sawl genera darfodedig; a [[Panina]] (neu [[Tsimpansî]]), a'i un genws, sef y ''[[Pan (genws)|Pan]]''.<ref name=Bradley2006>{{cite journal | author = Bradley, B. J. | year = 2006 | title = ''Reconstructing Phylogenies and Phenotypes: A Molecular View of Human Evolution'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 212 | issue = 4 | pages = 337–353 | doi = 10.1111/j.1469-7580.2007.00840.x | pmid = 18380860 | pmc = 2409108}}</ref><ref name=WoodRichmond>{{cite journal | author= Wood and Richmond. | year = 2000 | title = ''Human evolution: taxonomy and paleobiology'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 197 | pages = 19–60 | pmid = 10999270 | last2= Richmond | first2= BG | pmc= 1468107 | doi=10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x | issue= Pt 1}}</ref> Gelwir aelodau cytras [[bodau dynol]] (yr Hominini), gan gynnwys ''[[Homo]]'' a'r rhywogaethau [[australopithecines]] hynny a ffurfiwyd ''ar ôl'' hollti oddi wrth y tsimpansî yn '''hominins'''; cf. Hominidae; termau "hominids" a hominins).
 Cangen "dynol" yw'r is-lwyth [[Hominina]]; hynny yw, mae'n cynnwys y genws ''Homo'n'' unig. Cynnigiodd anthropolegwyr y term tacson Hominini ar sail y dylai'r rhywogaeth lleiaf tebygol gael ei wahanu oddi wrth y ddau arall. Y tsimpansî cyffredin a bonobo'r genws ''Pan'' yw perthnasau agosaf bodau dynol, o ran esblygiad. Maen nhw'n rhannu yr un hynafiad a bodau dynol, hynafiad a drigai ar y Ddaear 4-7 miliwn o flynyddoedd yn ôl ([[CP]]).<ref>{{cite web|url=http://news.mongabay.com/2005/0831a-nih.html |title=''Chimps and Humans Very Similar at the DNA Level'' |publisher=News.mongabay.com |accessdate=2009-06-06}}</ref> Mae ymchwil a wnaed yn 1973 gan Mary-Claire King yn dangos fod 99% o'r [[DNA]] yn gyffredin rhwng y tsimpansî a bod dynol.<ref>Mary-Claire King (1973) ''Protein polymorphisms in chimpanzee and human evolution'', ''Doctoral dissertation, University of California, Berkeley''.</ref> Addaswyd y ffigwr hwn yn ddiweddarach gan ymchwilwyr i 94%.<ref name=ns>{{cite journal | url = http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=human-chimp-gene-gap-wide|date= 2006-12-19 | title = ''Humans and Chimps: Close But Not That Close'' | journal = Scientific American | author=Minkel JR}}</ref>
-[[Delwedd:Homininae cy.svg|none|frame|Llinach esblygiad gyda'r is-deulu Homininae wedi'i amlygu. Oddi tano gwelir y ddau lwyth ''Hominini a ''[[Gorillini]]''. Rhanwyd  gydag amser i ddau genws: [[Homo]] a [[Pan]]. Nid yw'r islwythi wedi'u nodi ar y siart.]]
+[[Delwedd:Homininae cy.svg|none|frame|Llinach esblygiad gyda'r is-deulu Homininae wedi'i amlygu. Oddi tano gwelir y ddau lwyth ''Hominini a ''[[Gorillini]]''. Rhanwyd  gydag amser i ddau genws: [[Homo]] a [[Pan (genws)|Pan]]. Nid yw'r islwythi wedi'u nodi ar y siart.]]
 ==Gweler hefyd==