Senedd Ewrop

Logo cyfredol Senedd Ewrop

Yr hemicycle, Brwsel

Senedd ddeddfwriaethol yr Undeb Ewropeaidd yw Senedd Ewrop (neu Y Senedd Ewropeaidd). Fe'i sefydlwyd yn Strasbwrg o dan dermau protocol Cytundeb Amsterdam, ond mae ei phwyllgorau yn cwrdd ym Mrwsel gan fod Cyngor Gweinidogion Ewrop a'r Comisiwn Ewropeaidd yn y ddinas honno hefyd.

Mae gan gyfundrefnau eraill eu seneddau hefyd (e.e. NATO, Undeb Gorllewin Ewrop a OSCE), ond dim ond Senedd Ewrop a etholir gan gyhoedd pob aelod-wladwriaeth. Mae senedd yr aelod-wladwriaethau'n apwyntio aelodau i seneddau'r cyfundrefnau eraill. Caiff yr aelodau eu hethol am gyfnod o bum mlynedd.

Grwpiau gwleidyddol

Dyma restr o'r grwpiau o bleidiau yn y senedd a'r nifer o seddi sydd ganddynt ar hyn o bryd (ers Mehefin 2009):

• EPP-ED (y Grŵp Cristnogol Democrataidd)
  • 284 sedd
• PSE (Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd)
  • 215 sedd
• ALDE (Clymblaid y Rhyddfrydwyr a'r Democratiaid dros Ewrop)
  • 105 sedd
• UEN (Undeb y Cenhedloedd Ewropeaidd)
  • 44 sedd
• Greens-EFA (Pleidiau gwyrdd - Cynghrair Rhydd Ewrop)
  • 42 sedd
• ChUE/ChGN (Chwith Unedig Ewropeaidd/Chwith Gwyrdd Nordig)
  • 41sedd
• IND/DEM (Rhyddid a Democratiaeth)
  • 24 sedd
• Ceir nifer o aelodau Senedd Ewrop sy ddim yn perthyn i grŵp pleidiau. Fe'u gelwir yn "NI" (Non-Inscrits).
  • 32 sedd

Sylwch: Nid yr un peth â'r pleidiau cenedlaethol ydyw grwpiau pleidiau Senedd Ewrop, er bod cysylltiad rhyngddyn nhw.

Cynrychiolaeth

Dylanwad cymharol pleidleiswyr pob wlad ar ôl Cytundeb Nice, yn cynnwys aelod-wladwriaethau newydd (Ffynhonnell: Spiegel Online):

Gwlad	Pob. (miw.)		ASEau	Pob./MEP	Dylanwad
Lwcsembwrg	0.4		6	66667	12.42
Malta	0.4		5	80000	10.53
Cyprus	0.8		6	133333	6.21
Estonia	1.4		6	233333	3.54
Slofenia	2.0		7	285714	2.89
Latfia	2.4		9	266667	3.10
Iwerddon	3.7		13	284615	2.91
Lithwania	3.7		13	284615	2.91
Y Ffindir	5.2		14	371429	2.22
Denmarc	5.3		14	378571	2.18
Slofacia	5.4		14	385714	2.14
Awstria	8.1		18	450000	1.84
Sweden	8.9		19	468421	1.76
Portiwgal	9.9		24	412500	2.00
Hwngari	10.0		24	416667	1.98
Gwlad Belg	10.2		24	425000	1.94
Y Weiriniaeth Tsiec	10.3		24	429167	1.92
Gwlad Groeg	10.6		24	441667	1.87
Yr Iseldiroedd	15.8		27	585185	1.41
Gwlad Pwyl	38.6		54	714815	1.15
Sbaen	39.4		54	729630	1.13
Yr Eidal	57.7		78	739744	1.11
Ffrainc	59.1		78	757692	1.09
Y Deyrnas Unedig	59.4		78	761538	1.08
Yr Almaen	82.1		99	828283	1.00
Cyfanswm	450.8		732	615846	1.35

Mae Senedd Ewrop yn cynrychioli'r 450 miliwn o bobl sydd yn yr Undeb Ewropeaidd. Ar hyn o bryd mae 732 o aelodau seneddol (ASE).

Llywyddion Senedd Ewrop

Llywyddion y Cynulliad Seneddol, 1958-1962

• Robert Schuman (Ffrainc) 1958-1960
• Hans Furler (Gorllewin yr Almaen) 1960-1962

Llywyddion Senedd Ewrop, 1962 i heddiw

• Gaetano Martino (Yr Eidal) 1962-1964
• Jean Pierre Duvieusart (Gwlad Belg) 1964-1965
• Victor Leemans (Yr Iseldiroedd) 1965-1966
• Alain Poher (Ffrainc) 1966-1969
• Mario Scelba (Yr Eidal) 1969-1971
• Walter Behrendt (Gorllewin yr Almaen) 1971-1973
• Cornelis Berkhouwer (Yr Iseldiroedd) 1973-1975
• Georges Spénale (Ffrainc) 1975-1977
• Emilio Colombo (Yr Eidal) 1977-1979
• Simone Veil (Ffrainc) 1979-1982
• Piet Dankert (Yr Iseldiroedd) 1982-1984
• Pierre Pflimlin (Ffrainc) 1984-1987
• The Lord Plumb (Y Deyrnas Unedig) 1987-1989
• Enrique Barón Crespo (Sbaen) 1989-1992
• Egon Klepsch (Yr Almaen) 1992-1994
• Klaus Hänsch (Yr Almaen) 1994-1997
• José María Gil-Robles (Sbaen) 1997-1999
• Nicole Fontaine (Ffrainc) 1999-2002
• Pat Cox (Gweriniaeth Iwerddon) 2002-2004
• Josep Borrell Fontelles (Sbaen) 2004-2007
• Hans-Gert Pöttering (Yr Almaen) 2007-14 Gorff. 2009
• Jerzy Buzek (Gwlad Pwyl) 14 Gorff. 2009–17 Ion. 2012
• Martin Schulz (Yr Almaen) 17 Ion. 2012-presennol

Gweler hefyd

• Aelodau Senedd Ewrop ar gyfer y Deyrnas Unedig 2009-2014