Paleoanthropoleg
Mae Paleoanthropoleg (Saesneg: Paleoanthropology; o'r Hen Roeg: παλαιός (palaeos) "hen, hynafol", ἄνθρωπος (anthrōpos) "dyn, dynol" a'r ôl-ddodiad λογία (logia) "astudiaeth"), yn is-ddisgyblaeth (ac yn gyfuniad) o Paleontoleg ac anthropoleg ffisegol, ac yn astudiaeth o sut y ffurfiodd a sut y datblygodd nodweddion dynol. Mae'r maes yn cynnwys ail-greu llinell esblygiad y teulu Hominidae a'r berthynas rhyngddynt drwy astudio ffosiliau megis hen esgyrn, ysgerbydau, olion traed a thystiolaeth debyg o'r Hominidae: cartrefi, arteffactau, offer-llaw carreg ayb.[1][2][3]
Fel y mae technoleg yn datblygu, mae geneteg yn dod yn bwysicach oddi fewn i'r maes hwn, yn enwedig i gymharu strwythurau DNA, ac fel arf ymchwil i berthynas y gwahanol rywogaethau a genera.
Tacsonomeg yr Hominoidau[golygu | golygu cod]
Uwchdeulu o brimatau yw'r Hominidau sy'n cynnwys llinach yr epaod mawr (neu "epa Affricanaidd") a llinach bodau dynol. Mae'r term "epa Affricanaidd" yn cyfeirio'n unig at y tsimpansî a'r gorila.[4] Ceir cryn anghytundeb rhwng anthropolegwyr ynglŷn â phwy sy'n perthyn i bwy a sut. Mae'r term "hominin" yn cyfeirio at unrhyw genws o fewn y llwyth dynol (Hominini); dyn modern (H. Sapien sapien) yw'r unig un sy'n dal yn fyw heddiw.[5][6]
| Is-urdd Hominoidae | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Teulu Hominidau | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Isdeulu Homininau | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Llwyth Gorillini | Llwyth Hominini | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Genws Ardipithecus | Genws Australopithecus | Genws Paranthropus | Genws Kenyanthropus | Genws Homo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Paleoanthropology". Gwasg Prifysgol Rhydychen. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-06-14. Cyrchwyd Hydref 2015. Check date values in:
|accessdate=(help) - ↑ "paleoanthropology". Dictionary com LLC. Cyrchwyd Hydref 2015. Check date values in:
|accessdate=(help) - ↑ "Paleoanthropology". New World Encyclopedia. Cyrchwyd 2 Hydref 2015. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - ↑ "Hominoid taxonomies 1 August 2001 ScienceWeek". University of California Los Angeles. Cyrchwyd 2 Hydref 2015.
- ↑ "Paleoanthropology Hominid Family History". Communication Studies, University of California, Los Angeles. Cyrchwyd 2 Hydref 2015.
- ↑ "Fossil Hominids The Evidence for Human Evolution". Jim Foley. Cyrchwyd 2 Hydref 2015.