Mynwent y Crynwyr
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Merthyr Tudful |
| Gwlad | .svg){kind=small} Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.6603°N 3.3113°W |
| Cod OS | ST093965 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Dawn Bowden (Llafur) |
| AS/au | Gerald Jones (Llafur) |
 | |
Pentref yn rhan ddeheuol bwrdeisdref sirol Merthyr Tudful yn ne Cymru yw Mynwent y Crynwyr (Saesneg: Quakers Yard[1]). Fe'i lleolir yng nghymuned Treharris.
Lleolir i'r de o Treharris ac i'r gogledd-orllewin o Nelson, gerllaw ganol Afon Taf. Enw gwreiddiol y pentref oedd Rhyd y Grug. Erbyn tua 1650 roedd Bedyddwyr, Annibynwyr a Chrynwyr yn addoli yn ffermdy Berthlwyd, Pentwyn, ac yn fuan wedyn ffurfiodd y Crynwyr gynulleidfa ar wahan. Yn 1667, sefydlodd y Crynwyr eu mynwent eu hunanin ar dir Stad Pantannas. Lleolwyd Ysgol Gynradd Gymraeg Rhyd-y-Grug yn y pentref am dros 30 mlynedd ond ym Medi 2010 symudodd yr ysgol i Aberfan, ac fe ddinistriwyd yr hen adeilad.
Pobl o'r pentref[golygu | golygu cod y dudalen]
- Jimmy Wilde, paffiwr
- Isaac Hughes (Craigfryn), nofelydd
- Marton Foster, owner of Quakers Yard Inn
- Jordan Robson, co-owner of Quakers Yard Inn
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ British Place Names; adalwyd 13 Medi 2019
Abercannaid · Aberfan · Bedlinog · Cefn Coed y Cymer · Dowlais · Heolgerrig · Y Faenor · Merthyr Tudful · Mynwent y Crynwyr · Pentrebach · Pontsticill · Pontygwaith · Treharris · Trelewis · Troed-y-rhiw · Ynysowen