Max Planck

Oddi ar Wicipedia
Max Planck
GanwydMax Karl Ernst Ludwig Planck Edit this on Wikidata
23 Ebrill 1858 Edit this on Wikidata
Kiel Edit this on Wikidata
Bu farw4 Hydref 1947 Edit this on Wikidata
Göttingen Edit this on Wikidata
Man preswylKiel, München Edit this on Wikidata
DinasyddiaethYmerodraeth yr Almaen, Gweriniaeth Weimar, yr Almaen Natsïaidd, Bizone Edit this on Wikidata
Alma mater
ymgynghorydd y doethor
  • Alexander von Brill Edit this on Wikidata
Galwedigaethffisegydd damcaniaethol, academydd, ffisegydd, athronydd Edit this on Wikidata
SwyddGeheimrat, athro cadeiriol Edit this on Wikidata
Cyflogwr
Adnabyddus amPlanck's law, Planck constant Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolGerman People's Party Edit this on Wikidata
TadWilhelm von Planck Edit this on Wikidata
PriodMarie Merck Edit this on Wikidata
PlantErwin Planck Edit this on Wikidata
Gwobr/auGwobr Ffiseg Nobel, Adlerschild des Deutschen Reiches, Medal Max Planck, Gwobr Goethe, Medal Copley, Urdd Teilyngdod am Wyddoniaeth a Chelf, Lorentz Medal, Harnack medal, Medal Helmholtz, Urdd Maximilian Bafaria am Wyddoniaeth a Chelf, Medal Liebig, Medal Franklin, doethuriaeth anrhydeddus o Brifysgol Genedlaethol Kapodistrian, Athen, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Caergrawnt, doethur anrhydeddus Prifysgol Glasgow, Honorary doctor of the Technical University of Berlin, Guthrie Lecture, Medal Goethe ar gyfer Celf a Gwyddoniaeth, Aelod Tramor o'r Gymdeithas Frenhinol Edit this on Wikidata
llofnod

Roedd Max Karl Ernst Ludwig Planck (23 Ebrill 18584 Hydref 1947) yn ffisegydd o Almaenwr. Ef a luniodd y ddamcaniaeth cwantwm.

Cefndir[golygu | golygu cod]

Ganwyd yn Kiel, a hanai Planck o deulu dawnus; roedd nifer o aelodau o'r teulu wedi gwneud gwaith ymchwil mewn amryw o feysydd academaidd. Roedd ei dad yn athro coleg yn y gyfraith. Pan oedd Planck yn llanc symudodd y teulu i München yn dilyn penodiad ei dad yn athro yn y coleg.

Addysg[golygu | golygu cod]

Dechreuodd Planck astudio ffiseg yn München yn 1874, gan raddio'n athro yn 1878. Derbyniodd radd doethur yn 1879 a gradd uwch-ddoethur Privatdozent yn 1880.

Gyrfa[golygu | golygu cod]

Yn 1885 penodwyd Planck yn athro cyswllt (heb gadair) ym maes Ffiseg Damcaniaethol yn Göttingen. Yn 1889 fe'i penodwyd yn athro (gyda chadair) yn Berlin.

Darganfyddiadau ffiseg[golygu | golygu cod]

Yn 1900 darganfu Planck ddeddfau pelydriad thermol a thrwy'r gwaith hwnnw lluniodd y ddamcaniaeth cwantwm. Derbyniodd y Wobr Nobel ar gyfer Ffiseg yn 1918 ar sail ei waith ar y ddamcaniaeth cwantwm. Bu'n meithrin doniau Albert Einstein, gan ddechrau yn 1905, ond yn wahanol i Einstein, arhosodd yn yr Almaen yn ystod cyfnod y Natsïaid.

Manylion personol[golygu | golygu cod]

Priododd Planck ddwywaith. Cafodd 5 o blant ond bu tri ohonynt farw'n ifainc. Bu farw Planck o'r diciâu yn Göttingen.

Comin Wikimedia
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:
Baner Yr AlmaenEicon person Eginyn erthygl sydd uchod am Almaenwr neu Almaenes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.