Cytsain ffrithiol
Mewn seineg, cytsain lle y mae dau ynganydd yn agos at ei gilydd a llif yr anadl yn cael ei gwthio trwy'r sianel gul rhyngddynt yw cytsain ffrithiol neu ffrithiolen. Mae'r llif aflonydd hwn o'r enw ffrithiad
Ceir y cytseiniaid ffrithiol canlynol yn yr Wyddor Seinegol Ryngwladol (IPA):
IPA | Disgrifiad | Enghraifft | |||
---|---|---|---|---|---|
Iaith | Sillafu | IPA | Ystyr | ||
ɸ | cytsain ffrithiol ddwywefusol ddi-lais | Japaneg | 富士山 (fujisan) | [ynganiad: [ɸ]ynganiad: [uʥisaɴ]] | Mynydd Fuji |
β | cytsain ffrithiol ddwywefusol leisiol | Ewe | ɛʋɛ | [ynganiad: [ɛ̀]ynganiad: [β]ynganiad: [ɛ̀]] | Ewe |
![]() |
cytsain ffrithiol wefus-ddeintiol ddi-lais | Cymraeg | ffôn | [ynganiad: [f]ynganiad: [oːn]] | ffôn |
![]() |
cytsain ffrithiol wefus-ddeintiol leisiol | Cymraeg | haf | ynganiad: [[ha]ynganiad: [v]] | haf |
ynganiad: [ɧ] | cytsain ffrithiol daflod-felar ddi-lais | Swedeg5 | sjok | ynganiad: [[]ynganiad: [ɧ]ynganiad: [uːk]] | talp |
ynganiad: [s̪] | cytsain ffrithiol sisiol ddeintiol ddi-lais | Pwyleg | kosa | [ynganiad: [ko]ynganiad: [s̪]ynganiad: [a]] | pladur |
ynganiad: [z̪] | cytsain ffrithiol sisiol ddeintiol leisiol | Pwyleg | koza | [ynganiad: [ko]ynganiad: [z̪]ynganiad: [a]] | gafr |
ynganiad: [θ] | cytsain ffrithiol ddeintiol ddi-lais | Cymraeg | beth | [ynganiad: [beː]ynganiad: [θ]] | beth |
ynganiad: [ð] | cytsain ffrithiol ddeintiol leisiol | Cymraeg | bedd | [ynganiad: [beː]ynganiad: [ð]] | bedd |
ynganiad: [s] | cytsain ffrithiol orfannol ddi-lais | Cymraeg | sarn | [ynganiad: [s]ynganiad: [arn]] | sarn |
ynganiad: [z] | cytsain ffrithiol orfannol leisiol | Cymraeg y de | sebra | [ynganiad: [z]ynganiad: [ɛbra]] | sebra |
ynganiad: [ɬ] | cytsain ffrithiol ochrol ddi-lais | Cymraeg | llaw | [ynganiad: [ɬ]ynganiad: [au]] | llaw |
ynganiad: [ɮ] | cytsain ffrithiol ochrol leisiol | Swlw | dlala | [ynganiad: [ɮ]ynganiad: [álà]] | llaw |
ynganiad: [sʼ] | cytsain ffrithiol alldafliadol orfannol | iaith Tlingit | sʼaaw | [ynganiad: [sʼ]ynganiad: [aːw]] | cranc Dungeness |
![]() |
cytsain ffrithiol leisiol | Ffrangeg | jeu | ynganiad: [[]ynganiad: [ʒ]ynganiad: [ø]] | gêm |
![]() |
cytsain affrithiol olblyg ddi-lais | Cymraeg | wats | ynganiad: [[wa]ynganiad: [tʃ]ynganiad: []] | oriawr |
![]() |
cytsain ffrithiol olblyg ddi-lais | Mandarin | 上海 (Shànghǎi) | ynganiad: [[]ynganiad: [ʂ]ynganiad: [ɑ̂ŋ.xàɪ]] | Shanghai |
![]() |
cytsain ffrithiol olblyg leisiol | Rwseg Pwyleg |
жаба żaba |
ynganiad: [[]ynganiad: [ʐ]ynganiad: [aba]] | llyffant broga |
![]() |
cytsain ffrithiol daflodol ddi-lais | Almaeneg | Licht | ynganiad: [[lɪ]ynganiad: [ç]ynganiad: [t]] | golau |
![]() |
cytsain ffrithiol daflodol leisiol | Sbaeneg | yema | ynganiad: [[]ynganiad: [ʝ]ynganiad: [ema]] | melynwy |
![]() |
cytsain ffrithiol felar ddi-lais | Almaeneg | Buch | ynganiad: [[buː]ynganiad: [x]ynganiad: []] | llyfr |
![]() |
cytsain ffrithiol felar leisiol | Groeg | γάτα | ynganiad: [[]ynganiad: [ɣ]ynganiad: [ata]] | cath |
![]() |
cytsain ffrithiol dafodigol ddi-lais | Cymraeg | moch | ynganiad: [[moː]ynganiad: [χ]ynganiad: []] | moch |
![]() |
cystsain ffrithiol dafodigol leisiol | Lakota | aǧúyapi | ynganiad: [[ˌʔaˈ]ynganiad: [ʁ]ynganiad: [ʊjab̥ˑi]] | bara |
ynganiad: [ʜ] | cytsain ffrithiol ardafodol ddi-lais | Hebraeg Mishnäig | חית | [ynganiad: [ħ]ynganiad: [eːθ]] | y llythyren Hebraeg cheth |
ɦ | cytsain "ffrithiol" lotol leisiol â llais anadlog | Tsieceg | Praha | [ynganiad: [pra]ynganiad: [ɦ]ynganiad: [a]] | Prag |
h | cytsain "ffrithiol" lotol ddilais | Cymraeg | hwch | [ynganiad: [h]ynganiad: [uːχ]] | hwch |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Ffynonellau[golygu | golygu cod]
- Ladefoged, Peter; Ian Maddieson (1996). The Sounds of the World's Languages. Rhydychen: Blackwell. ISBN 0-631-19814-8.