Thomas Salusbury (ganed 1564)
| Thomas Salusbury | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 1564  Dinbych |
| Bu farw | 20 Medi 1586 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | gwleidydd |
| Tad | John Salusbury |
| Mam | Catrin o Ferain |
| Plant | Margaret de Salisbury |
Mab hynaf Catrin o Ferain a Syr John Salusbury oedd Syr Thomas Salisbury (neu Salusbury; 1564 – 20 Medi 1586) a ddienyddiwyd fel teyrnfradwr yn 1586 am ei ran yng Nghynllwyn Babington. Ef oedd etifedd ystad enfawr Lleweni, Sir Ddinbych. Oherwydd ei ddienyddio, etifeddwyd yr ystad gan ei frawd John Salusbury (1566 - 1612), bardd ac Aelod Seneddol.[1][2]
Priododd Margaret Wynn (merch Maurice Wynn, trydydd gŵr Catrin o Ferain), a'u merch Margaret, a etifeddodd Berain maes o law, ond aeth Lleweni, fel y nodwyd uchod, i ddwylo brawd ei gŵr, sef John Salusbury.
Cynllwyn Babington
[golygu | golygu cod]Cynllwyn i ladd Elisabeth I, brenhines Lloegr oedd Cynllwyn Babington; Protestant oedd Elisabeth (neu 'Bes' fel y'i gelwid yng Nghymru). Yn nod oedd rhoi ei chyfneither Mari, brenhines yr Alban, a oedd yn Gatholig, ar Orsedd Lloegr yn ei lle. Arweiniodd hyn at ddienyddiad Mari wedi carchar o 19 mlynedd (ers 1568), yn bennaf ar sail llythyr a ddanfonodd yn cytuno gyda chais i ladd y frenhines.[3]
Cyhuddwyd sawl un o gynllwynio i ladd Elisabeth, gan gynnwys Syr Thomas Salisbury a Syr Anthony Babington, a gwnaed hynny drwy grogi, diberfeddu a chwarteru.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Y Bywgraffiadur Arlein ar wefan Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Adalwyd 19 Medi 2017.
- ↑ Gwyddoniadur Cymru; Gwasg Prifysgol Cymru; gol: John Davies; 2008.
- ↑ Somerest, Anne (1991). Elizabeth One. tt. 545–548.