Mur
Neidio i'r panel llywio
Neidio i'r bar chwilio
Mae "pared" yn ailgyfeirio i'r erthygl hon. Efallai eich bod yn chwilio am parêd.
Arwyneb fertigol sy'n gwahanu gwagle, e.e. mewn tŷ, neu sy'n gorwedd rhwng dau ddarn o dir i'w gwahanu, yw mur neu wal. Yr hen air Celtaidd oedd magwyr fel a geir heddiw yn y gair blodau'r fagwyr.
Mae daeareg ardaloedd yn wahanol, gan fod y garreg a geir yno'n lleol, ac yn amrywiol iawn. Mae hyn yn rhoi gwedd wahanol i waliau'r ardal. Yng Nghymru, fel llawer o wledydd eraill, roedd y grefft o godi wal sych (heb forter i'w chynnal) yn hynod bwysig gan fod waliau o'r fath yn rhoi lloches i ddefaid a ffin rhwng dau ffermwr.
Enghraifft debyg, gyda'r cerrig hyn wedi dod o lannau Llyn Mwyngil
Muriau o fri[golygu | golygu cod y dudalen]
- Mur Antoninus, mur Rhufeinig ym Mhrydain
- Mur Berlin, a oedd yn gwahanu Gorllewin a Dwyrain Berlin
- Mur Hadrian, mur Rhufeinig ym Mhrydain
- Mur Israelaidd y Lan Orllewinol, mur diogelwch dadleuol rhwng Palesteina ac Israel
- Mur Mawr Tsieina, y mur mwyaf yn y byd
- Mur Mawr CfA2, y gwrthrych mwyaf yn y bydysawd