Neidio i'r cynnwys

Mario Vargas Llosa

Oddi ar Wicipedia
Mario Vargas Llosa
GanwydJorge Mario Pedro Vargas Llosa Edit this on Wikidata
28 Mawrth 1936 Edit this on Wikidata
Arequipa Edit this on Wikidata
Bu farw13 Ebrill 2025 Edit this on Wikidata
Lima Edit this on Wikidata
Man preswylArequipa, Cochabamba, Piura, Lima, Paris, Madrid, Barcelona Edit this on Wikidata
DinasyddiaethPeriw, Sbaen, Gweriniaeth Dominica Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Prifysgol San Marcos
  • Prifysgol Complutense Madrid
  • Colegio Militar Leoncio Prado
  • Colegio La Salle
  • Colegio San Miguel de Piura Edit this on Wikidata
ymgynghorydd y doethor
  • Alonso Zamora Vicente Edit this on Wikidata
Galwedigaethnofelydd, dramodydd, gwleidydd, newyddiadurwr, awdur ysgrifau, beirniad llenyddol, academydd, rhyddieithwr, dramodydd, athronydd, gohebydd gyda'i farn annibynnol, ysgrifennwr, cyfarwyddwr ffilm, darlledwr Edit this on Wikidata
Swyddchairman of PEN International, Seat 18 of the Académie française Edit this on Wikidata
Cyflogwr
Adnabyddus amLa ciudad y los perros, La casa verde, Conversación en La Catedral Edit this on Wikidata
Prif ddylanwadWilliam Faulkner, Gustave Flaubert, Isaiah Berlin, Karl Popper, Friedrich Hayek, Jean-Paul Sartre Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolLiberty Movement, People's Liberty Edit this on Wikidata
Mudiadrealaeth hudol, Latín mmg todos Edit this on Wikidata
TadErnesto Vargas Maldonado Edit this on Wikidata
MamDora Llosa Ureta Edit this on Wikidata
PriodJulia Urquidi Illanes, Patricia Llosa Urquidi Edit this on Wikidata
PartnerIsabel Preysler Edit this on Wikidata
PlantÁlvaro Vargas Llosa, Morgana Vargas Llosa, Gonzalo Vargas Llosa Edit this on Wikidata
Gwobr/auGwobr Lenyddol Nobel, Gwobr Rómulo Gallegos, Gwobr Lenyddol Tywysog Asturias, Gwobr Grinzane Cavour, Premio Planeta de Novela, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Rennes II, Gwobr Miguel de Cervantes, Gwobr Jeriwsalem, Gwobr Heddwch y Fasnach Lyfrau Almaeneg, Gwobr Mariano de Cavia, Gwobr Ryngwladol Menéndez Pelayo, Gwobr Ortega y Gasset, Grand Cross, Special Class of the Order of the Sun of Peru, Gwobr Irving Kristol, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Humboldt, Berlin, Gwobrau Maria Moors Cabot, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Alicante, Prix mondial Cino Del Duca, Gwobr Ryngwladol Carlos Fuentes am Greadigaeth Lenyddol yn yr Iaith Sbaeneg, Chwedl Fyw Llyfrgell y Gyngres, Chevalier de la Légion d'Honneur, Commandeur des Arts et des Lettres‎, Urdd Christopher Columbus, Gorchymyn Annibyniaeth Ddiwylliannol Rubén Darío, Gwobr Awstria am Gelf a Gwyddoniaeth, Cadlywydd Urdd yr Eryr Astec, Gwobr Caonabo de Oro, Gwobr Rhyddid (Sefydliad Friedrich Naumann), Doethor Anrhydeddus Prifysgol Genedlaethol San Marcos, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Valladolid, Medal aur o Gymuned Madrid, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Bordeaux Montaigne, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Granada, Gwobr Ryngwladol Viareggio-Versilia, Doethuriaeth Anrhydeddus Prifysgol Las Palmas, Gran Canaria, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Murcia, Premio Biblioteca Breve, Castilian Narrative Critic Award, Gwobr Formentor, Castilian Narrative Critic Award, Gwobr Ddiwylliant Cenedlaethol, Gwobr Scanno, Q130553017, honorary doctor of the University of Pau, doethuriaeth er anrhydedd o Brifysgol Polynesia Ffrainc, honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University, honorary doctorate of the University of Reims, Premio Ceppo Pistoia, Q9052823, Alfonso Reyes International Prize, Gwobr St. Louis am Lenyddiaeth, Q17651535, Don Quijote Journalism Prize, honorary doctorate of the University of Burgos, Gorchymyn Teilyngdod Artistig a Diwylliannol Pablo Neruda, Doethor Anrhydeddus Brifysgol Miami, Croes Fawr Urdd Boyacá, prix André-Malraux du roman engagé, honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru, Urdd Vasco Núñez de Balboa, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Rhydychen, Urdd Teilyngdod Diwylliannol Gabriela Mistral, Doethur er Anrhydedd ym Mhrifysgol Gatholig Leuven, honorary doctor from the NOVA University Lisbon, Doethuriaeth er Anrhydedd o Brifysgol Annibynol Genedlaethol Mecsico, National Book Critics Circle Award in Criticism, Q131905403, Hayek Medal Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://www.catedravargasllosa.org/ Edit this on Wikidata
llofnod

Awdur a gwleidydd o Beriw oedd Jorge Mario Pedro Vargas Llosa (28 Mawrth 193613 Ebrill 2025). Enillodd Wobr Lenyddol Nobel yn 2010.

Cafodd ei eni yn Arequipa, i deulu dosbarth canol.[1]

Ef oedd llywydd PEN Rhyngwladol rhwng 1976 ac 1979.

Yn ogystal â'i yrfa lenyddol, roedd yn weithgar yn wleidyddol. Er iddo ddechrau'n gomiwnydd ac yna'n sosialydd, trodd at ryddfrydiaeth yn ddiweddarach, a safodd yn etholiad arlywyddol Periw yn 1990 gyda chlymblaid ryddfrydol asgell dde FREDEMO. Er iddo aros ym Mheriw, rhoddwyd dinasyddiaeth Gweriniaeth Dominica a Theyrnas Sbaen iddo. Roedd o'n erbyn hunan-lywodraeth yng Ngwlad y Basg a Chatalwnia.

Bu farw yn Lima fis Ebrill 2025 yn 89 oed.[2]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Williams, Raymond L. (2001), Vargas Llosa: otra historia de un deicidio, Mexico: Taurus, pp. 15-16, ISBN 978-968-19-0814-0, https://archive.org/details/vargasllosaotrah0000will
  2. "St Anne's Honorary Fellow and Nobel Prize Winner, Mario Vargas Llosa, has died at 89". Coleg Y Santes Ann, Rhydychen (yn Saesneg). Cyrchwyd 19 Ebrill 2025.
Eginyn erthygl sydd uchod am lenor neu awdur. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Baner PeriwEicon person Eginyn erthygl sydd uchod am un o Beriw. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.