J. Gwynn Williams
| J. Gwynn Williams | |
|---|---|
| Ganwyd | 1924  Llanfechain |
| Bu farw | 4 Hydref 2017 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | hanesydd |
| Cyflogwr | |
| Cysylltir gyda | Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Gwasg Prifysgol Cymru |
| Priod | Beryl Stafford Williams |
| Plant | Griff Rowland |
Hanesydd ac academydd o Gymro oedd John Gwynn Williams, CBE (1924 – 4 Hydref 2017).[1]
Bywyd cynnar ac addysg[golygu | golygu cod]
Ganwyd yn Llanfechain ym Mhowys, yn unig fab i'r gweinidog Wesleaidd John Elis Williams a'i wraig Maude (gynt Rowlands). Mynychodd ysgol sir Treffynnon yn Sir y Fflint, a gwasanaethodd yn y Llynges Frenhinol yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Wedi'r rhyfel, astudiodd Japaneg yn SOAS, Llundain, a graddiodd mewn hanes o Goleg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor.[2]
Gyrfa[golygu | golygu cod]
Daeth yn bennaeth ar yr adran hanes ac yn Athro Hanes Cymru o 1963 hyd ei ymddeoliad ym 1983.[1] Cafodd ei benodi'n is-brifathro CPGC, Bangor ym 1974, ac ymddiswyddodd o'r swydd hon ym 1979 yn sgil anghytuno â'r Prifathro Syr Charles Evans dros ddisgyblu myfyrwyr a oedd yn ymgyrchu dros y Gymraeg.[2] Roedd Gwynn Williams hefyd yn llywydd Llyfrgell Genedlaethol Cymru, yn gadeirydd Gwasg Prifysgol Cymru, yn aelod o Gomisiwn Brenhinol Henebion Cymru, ac yn is-lywydd Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion.[1]
Ysgrifennodd hanes swyddogol Bangor ar ganmlwyddiant y coleg, ac hanes Prifysgol Cymru mewn dwy gyfrol.
Bywyd personol[golygu | golygu cod]
Priododd y nofelydd Beryl Stafford Williams, a chawsant tri mab, William, Guto a Tomos. Bu farw J. Gwynn Williams yn 93 oed.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Colli un o hoelion wyth Hanes Cymru[dolen marw]", Prifysgol Bangor (13 Hydref 2017). Adalwyd ar 7 Rhagfyr 2017.
- ↑ 2.0 2.1 (Saesneg) Geraint Jenkins. "Gwynn Williams obituary", The Guardian (6 Rhagfyr 2017). Adalwyd ar 7 Rhagfyr 2017.