Gareth Miles

Gareth Miles
Ganwyd	19 Ebrill 1938  Caernarfon
Bu farw	6 Medi 2023
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Prifysgol Bangor
Galwedigaeth	ysgrifennwr, athro, dramodydd

Awdur, dramodydd ac ymgyrchydd o Gymru oedd Gareth Miles (19 Ebrill 1938 – 6 Medi 2023).

Bywyd cynnar ac addysg

Fe'i ganwyd yng Nghaernarfon a'i fagu yn Waunfawr. Roedd ei dad yn dod o Bontrhydyfen a chafodd y pentref hwnnw ddylanwad mawr arno. Roedd ganddo ddwy chwaer, Lisabeth a Gill. Mynychodd Brifysgol Bangor cyn mynd yn athro Ffrangeg a Saesneg yn Amlwch, Dyffryn Nantlle, ac Ysgol Morgan Llwyd, Wrecsam. Yn ddiweddarach ymgartrefodd ym Mhontypridd.

Gyrfa

Bu'n drefnydd cenedlaethol Undeb Cenedlaethol Athrawon Cymru (UCAC) ac roedd yn un o sefydlwyr Cymdeithas yr Iaith Gymraeg.

Bu'n awdur proffesiynol ers 1982. Llwyfanwyd dros ugain o ddramâu gwreiddiol a chyfieithiadau o'i eiddo. Fe weithiodd hefyd fel sgriptiwr ar raglenni teledu gan gynnwys y cyfresi drama Pobol y Cwm, Coleg, a Dinas.

Enillodd wobr Llyfr y Flwyddyn 2008 am Y Proffwyd a’i Ddwy Jesebel.

Bywyd personol

Roedd yn briod a Gina ac roedd ganddynt dair merch - Elen, Branwen ac Eiry.

Bu farw ar 6 Medi 2023, gartref gyda'i deulu. Cynhaliwyd ei angladd ar ddydd Gwener, 22 Medi 2023. Cafwyd gwasanaeth cyhoeddus yn Amlosgfa Glyn Taf, Pontypridd am 12:45 â ddilynwyd gan dderbyniad yng Nghlwb y Bont, Pontypridd.

Cyhoeddiadau

Gwreiddiol

Clawr Llafur Cariad

• Cymru ar wasgar: chwe stori (1974)
• Treffin (1979)
• Diwedd y Saithdegau (1983)
• Trefaelog (1989)
• Romeo a Straeon Eraill (1999)
• Hunllef yng Nghymru Fydd (1995)
• Llafur Cariad (2001)
• Cwmtec (2002)
• Ffatri Serch (2003)
• Lleidr Da (2005)
• Y Proffwyd a’i Ddwy Jesebel (2007)
• Teleduwiol (2010)
• Cuddwas (2015)

Addasiadau

• Euripides, Y Bacchai (1991)
• Duges, Tywysoges, A Chyffur Epilio; addasiadau o ddramâu gan Niccolò Machiavelli, John Webster a Pierre de Marivaux (1992)