Günter Grass

Oddi ar Wicipedia
Neidio i: llywio, chwilio
Günter Grass

Awdur Almaenig yw Günter Grass (ganwyd 16 Hydref, 1927 yn Danzig (Gdansk, Gwlad Pwyl heddiw). Enillydd Gwobr Llenyddiaeth Nobel ym 1999.

Bywyd Cynnar[golygu]

Magwyd ef ar aelwyd Gatholig i deulu a gadwodd siop yn Danzig. Aeth i'r ysgol leol, y "Gymnasium Conradinum" pan ddechreuodd y rhyfel tra oedd yn 12 oed ym 1939. Yn 15 oed ceisiodd ymuno â'r llynges, ond yn lle hyn aeth i weithio ar y tir. Cafodd ei gonsgriptio yn 17 oed yn Nhachwedd 1944 ac aeth i Dresden lle rhoddwyd e yn y Waffen-SS. Byr oedd ei wasanaeth milwrol ac fe'i anafwyd gan yr Americanwyr yn Ebrill 1945 ac aeth yn garcharor rhyfel.

Symudodd y teulu i Orllewin yr Almaen wedi'r rhyfel; hyfforddodd fel saer maen cyn astudio i fod yn gerflunydd yn Kunstakademie Düsseldorf a'r Universität der Künste Berlin. Wedi priodi yn 1954 dechreuodd ddod yn awdur amlwg.

Gyrfa fel Awdur[golygu]

Daeth yn enwog wedi cyhoeddi Die Blechtrommel - hunangofiant bachgen o Wlad Pwyl, Oskar Mazerath, nofel a ddaeth yn drioleg yn nes ymlaen. Hunangofiannol yw ei waith cynnar. Y Vergangenheitsbewältigung neu 'dod i delerau a'r gorffennol' yw thema mawr llawer o'r gwaith. Yn y 70au trodd yn wleidyddol ac ymaelododd a'r SPD er mwyn cefnogi ethol Willy Brandt - roedd yn ofalus iawn a cheir blas ei wleidyddiaeth 'araf' yn (Aus dem Tagebuch einer Schnecke).

Roedd yn weithgar yn y mudiad heddwch drwy'r 80au a dyna sail "Zunge Zeigen". O 1983 i 1986 roedd yn llywydd y Berlin Akademie der Künste (Academi Celf Berlin). Enillodd lawer o wobrau gan gynnwys ym 1993: Cymrodoriaeth y Royal Society of Literature ym Mhrydain. Ym 1999 ennillodd y Wobr Nobel am Lenyddiaeth. Yn yr unfed ganrif ar hugain daeth ei aelodaeth o'r Waffen SS i'r amlwg ac fe'i beirniadwyd gan rai yn hallt.

Llyfryddiaeth[golygu]

  • Die Vorzüge der Windhühner (cerddi, 1956)
  • Die bösen Köche. Ein Drama (drama, 1956) "Y cogyddion drygionus"
  • Hochwasser. Ein Stück in zwei Akten (drama, 1957) Y Llanw
  • Onkel, Onkel. Ein Spiel in vier Akten (drama, 1958) Mister, Mister
  • Danziger Trilogie
  • Gleisdreieck (cerddi, 1960)
  • Die Plebejer proben den Aufstand (drama, 1966) trans. Y Plebeiaid yn paratoi'r gwrthryfel (1966)
  • Ausgefragt (cerddi, 1967)
  • Über das Selbstverständliche. Reden - Aufsätze - Offene Briefe - Kommentare (traethodau, darlithiadau, 1968)
  • Örtlich betäubt (1969)
  • Davor (drama, 1970)
  • Aus dem Tagebuch einer Schnecke (1972)
  • Der Butt (1979)
  • Das Treffen in Telgte (1979)
  • Kopfgeburten oder Die Deutschen sterben aus (1980)
  • Widerstand lernen. Politische Gegenreden 1980–1983 "areithiau gwleidyddol"
  • Die Rättin (1986)
  • Zunge zeigen. Ein Tagebuch in Zeichnungen (1988)
  • Unkenrufe (1992)
  • Ein weites Feld (1995)
  • Mein Jahrhundert (1999)
  • Im Krebsgang (2002)
  • Letzte Tänze (2003)
  • Beim Häuten der Zwiebel (2006) Cyfrol gyntaf ei hunangofiant.
  • Dummer August (cerddi, 2007)
  • Die Box (2008) Ail gyfrol ei hunangofiant.
  • Grimms Wörter (2010) Trydedd gyfrol ei hunangofiant.

Cyfeiriadau[golygu]

Wedi dod o "http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Günter_Grass&oldid=1480450"