Selyf ap Cynan: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 07:35, 2 Ionawr 2018

Roedd Selyf ap Cynan neu Selyf ap Cynan Garwyn (m. tua 615), yn dywysog o'r hen Bowys. Roedd yn fab i'r brenin Cynan Garwyn, gwrthrych un o'r cerddi cynharaf yn yr iaith Gymraeg, sef 'Trawsganu Cynan Garwyn,' gwaith y bardd Taliesin. Ei daid oedd Brochfael Ysgithrog, brenin Powys ganol y 6g. Cyfeirir at Selyf weithiau fel 'Selyf Sarffgadau'. Daeth ei fab, Manwgan ap Selyf, yn frenin Powys.

Yr adeg honno yr oedd ffiniau Powys yn ymestyn i'r dwyrain, dros Glawdd Offa heddiw, ac yn cynnwys rhannau sylweddol o'r Gororau. Cafodd Selyf ei anfon gan ei dad (mae modd darllen rhai ffynonellau i olygu fod Cynan yn farw a'i fab yn teyrnasu) i geisio amddiffyn Powys rhag yr Eingl-Sacsoniaid. Ymunodd Selyf â'i ryfelwyr â llu y Brythoniaid a syrthiodd ym Mrwydr Caer (615 neu 616) (ceir y cofnod yn yr Annales Cambriae) pan ymladdodd yn erbyn Æthelfrith o Northumbria. Dyma'r cysylltiad cyntaf rhwng brenin o Loegr â Chymry.^[1] Mae'n bosibl fod Selyf yn arweinydd lluoedd y Brythoniaid yn y frwydr dyngedfennol honno, a dorrodd y cysylltiad rhwng teyrnasoedd Cymru a'r Hen Ogledd.

Cyfeirir at Arofan fel "bardd Selyf ap Cynan" yn Nhrioedd Ynys Prydain. Mewn triawd arall, mae'n un o 'Dri Aerfeddawg (arweinwyr rhyfel) Ynys Prydain', gyda Urien fab Cynfarch (Urien Rheged) ac Afaon fab Taliesin. Mewn amrywiad ar un o'r Trioedd a geir yn Llyfr Du Caerfyrddin, enwir march Selyf fel Du Hir Derwenydd, sy'n un o 'Dri Thom Edystr Ynys Prydain' (Tri Phynfarch...).

Ceir cyfeiriad ato yn y chwedl Breuddwyd Rhonabwy hefyd, fel un o farchogion Arthur (does dim sail hanesyddol i'r cyplysiad hwnnw).

Parhaodd bri Selyf hyd yr Oesoedd Canol. Cyfeiria'r bardd Cynddelw Brydydd Mawr at ryfelwyr Powys fel "cenawon Selyf."

Ffynhonnell

Rachel Bromwich (gol.), Trioedd Ynys Prydein (Caerdydd, arg. newydd, 1991)

Cyfeiriadau

↑ Y Gwyddoniadur Cymreig; Gwasg Prifysgol Cymru; 2008; tud 90.

[1] Y Gwyddoniadur Cymreig; Gwasg Prifysgol Cymru; 2008; tud 90.

[1]

Fersiwn yn ôl 23:08, 2 Ionawr 2017 golygu BOT-Twm Crys (sgwrs \| cyfraniadau) Botiau 819,356 golygiad B →‎top: canrifoedd a Delweddau, replaced: 6ed ganrif → 6g using AWB ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 07:35, 2 Ionawr 2018 golygu dadwneud Sian EJ (sgwrs \| cyfraniadau) 58,007 golygiad B →‎top: Rhedeg AWB i glirio gwallau using AWB Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 1:		Llinell 1:
	~~Yr oedd~~ '''Selyf ap Cynan''' neu '''Selyf ap Cynan Garwyn''' (m. tua [[615]]), yn dywysog o'r hen [[teyrnas Powys\|Bowys]]. Roedd yn fab i'r brenin [[Cynan Garwyn]], gwrthrych un o'r cerddi cynharaf yn yr iaith [[Gymraeg]], sef 'Trawsganu Cynan Garwyn,' gwaith y bardd [[Taliesin]]. Ei daid oedd [[Brochfael Ysgithrog]], brenin Powys ganol y [[6g]]. Cyfeirir at Selyf weithiau fel 'Selyf Sarffgadau'. Daeth ei fab, [[Manwgan ap Selyf]], yn frenin Powys.		Roedd '''Selyf ap Cynan''' neu '''Selyf ap Cynan Garwyn''' (m. tua [[615]]), yn dywysog o'r hen [[teyrnas Powys\|Bowys]]. Roedd yn fab i'r brenin [[Cynan Garwyn]], gwrthrych un o'r cerddi cynharaf yn yr iaith [[Gymraeg]], sef 'Trawsganu Cynan Garwyn,' gwaith y bardd [[Taliesin]]. Ei daid oedd [[Brochfael Ysgithrog]], brenin Powys ganol y [[6g]]. Cyfeirir at Selyf weithiau fel 'Selyf Sarffgadau'. Daeth ei fab, [[Manwgan ap Selyf]], yn frenin Powys.

	Yr adeg honno yr oedd ffiniau Powys yn ymestyn i'r dwyrain, dros [[Clawdd Offa\|Glawdd Offa]] heddiw, ac yn cynnwys rhannau sylweddol o'r [[Y Mers\|Gororau]]. Cafodd Selyf ei anfon gan ei dad (mae modd darllen rhai ffynonellau i olygu fod Cynan yn farw a'i fab yn teyrnasu) i geisio amddiffyn Powys rhag yr [[Eingl-Sacsoniaid]]. Ymunodd Selyf â'i ryfelwyr â llu y [[Brythoniaid]] a syrthiodd ym [[Brwydr Caer\|Mrwydr Caer]] (615 neu 616) (ceir y cofnod yn yr ''[[Annales Cambriae]]'') pan ymladdodd yn erbyn [[Aethelfrith\|Æthelfrith o Northumbria]]. Dyma'r cysylltiad cyntaf rhwng brenin o Loegr â Chymry.<ref>Y Gwyddoniadur Cymreig; [[Gwasg Prifysgol Cymru]]; 2008; tud 90.</ref> Mae'n bosibl fod Selyf yn arweinydd lluoedd y Brythoniaid yn y frwydr dyngedfennol honno, a dorrodd y cysylltiad rhwng teyrnasoedd [[Cymru]] a'r [[Hen Ogledd]].		Yr adeg honno yr oedd ffiniau Powys yn ymestyn i'r dwyrain, dros [[Clawdd Offa\|Glawdd Offa]] heddiw, ac yn cynnwys rhannau sylweddol o'r [[Y Mers\|Gororau]]. Cafodd Selyf ei anfon gan ei dad (mae modd darllen rhai ffynonellau i olygu fod Cynan yn farw a'i fab yn teyrnasu) i geisio amddiffyn Powys rhag yr [[Eingl-Sacsoniaid]]. Ymunodd Selyf â'i ryfelwyr â llu y [[Brythoniaid]] a syrthiodd ym [[Brwydr Caer\|Mrwydr Caer]] (615 neu 616) (ceir y cofnod yn yr ''[[Annales Cambriae]]'') pan ymladdodd yn erbyn [[Aethelfrith\|Æthelfrith o Northumbria]]. Dyma'r cysylltiad cyntaf rhwng brenin o Loegr â Chymry.<ref>Y Gwyddoniadur Cymreig; [[Gwasg Prifysgol Cymru]]; 2008; tud 90.</ref> Mae'n bosibl fod Selyf yn arweinydd lluoedd y Brythoniaid yn y frwydr dyngedfennol honno, a dorrodd y cysylltiad rhwng teyrnasoedd [[Cymru]] a'r [[Hen Ogledd]].