Tiziano Vecellio

Hunanbortread (1566)

Bedd Titian yn Fenis.

Arlunydd Eidalaidd oedd Tiziano Vecellio (Almaeneg: Tizian, Ffrangeg: Titien, Saesneg: Titian; tua 1487 – 27 Awst 1576). Ystyrir ef yn un o arlunwyr pwysicaf y Dadeni.

Ganed Titian yn Pieve di Cadore, pentref yn y Dolomitau tua 190 km i'r gogledd o Fenis. Bu'n ddisgybl i Gentile Bellini ac yna i'w frawd, Giovanni. Dylanwad pwysig arall arno oedd Giorgione (tua 1477 – 1510).

Tua 1508, roedd Giorgione a Titian yn gyfrifol am waith ffresco ar y Fondaco dei Tedeschi yn Fenis. Yn 1511, arluniodd Titian waith ffresco yn y Scuola del Santo yn Padova. Yn 1516, daeth yn arlunydd swyddogol Gweriniaeth Fenis.

Yn 1532, gwnaeth yr Ymerawdwr Siarl V ef yn uchelwr. Yn y blynyddoedd 1530–40 bu'n gweithio yn Urbino. Yn 1545–46 bu yn Rhufain, ac yn 1548–1551 yn llys yr ymerawdwr yn Augsburg. Wedi marwolaeth Siarl, bu'n gweithio i Philip II, brenin Sbaen. Claddwyd ef yn y Basilica di Santa Maria Glorioso dei Frari yn Fenis.

Gweithiau

• Fenws Urbino a Flora yn yr Uffizi yn Fflorens
• Esgyniad Mair (Titian) a Madonna Pesaro yn y Basilica di Santa Maria Glorioso dei Frari yn Fenis
• Portread o Clarissa Strozzi yn y Gemäldegalerie, Berlin

Galeri

• 

  Bacchws ac Ariadne, 1520–3, Oriel Genedlaethol, Llundain

• 

  Marwolaeth Actaeon, 1559–75, Oriel Genedlaethol, Llundain

• 

  Blingo Marsyas, c. 1570–6

• 

  Violante, c. 1515

• 

  Portread o Andrea Gritti, Doge Fenis o 1523 i 1538

• 

  Portread o Federico II Gonzaga, c. 1525

• 

  Portread o Felipe II, c. 1554

• 

  Crist (rhan), 1553, Prado, Madrid

• 

  Crefydd a achubwyd gan Sbaen, 1572–5, Amgueddfa Prado, Madrid

• 

  Noli me tangere, 1514, Oriel Genedlaethol, Llundain