Rhufain

Rhufain
Rhufain
Lleoliad o fewn Yr Eidal
Gwlad	Yr Eidal
Ardal	Lazio
Llywodraeth
Maer	Virginia Raggi
Daearyddiaeth
Arwynebedd	1,287.36 km²
Uchder	20 m
Demograffeg
Poblogaeth Cyfrifiad	2,617,175 (Cyfrifiad 2011)
Dwysedd Poblogaeth	2,233 /km2
Metro	3,700,000
Gwybodaeth Bellach
Cylchfa Amser	CET (UTC+1)
Cod Post	00121 i 00199
Gwefan	http://www.comune.roma.it

Prifddinas yr Eidal yw Rhufain (Roma yn Eidaleg a Lladin). Saif ar lan Afon Tiber tua 30 km o lan y Môr Canoldir. Lleolir Dinas y Fatican, sef sedd y Pab a'r Eglwys Gatholig Rufeinig mewn clofan yng nghanol y ddinas.

Yn ystod ei hanes hir bu Rhufain yn brifddinas ar y Deyrnas Rufeinig, y Weriniaeth Rufeinig, a'r Ymerodraeth Rufeinig.

Yn ôl y chwedl sefydlwyd y dref gan Romulus, gefaill Remus ar 21 Ebrill, 753 C.C., a laddodd ei frawd Remus yn ddiweddarach. Y dyddiad hwn yw sylfaen y calendr Rhufeinig a chalendr Julius (Ab urbe condita). Roedd Romulus a Remus yn blant i'r duw Mawrth a chawsant eu magu gan fleiddast (yn Eidaleg, La Lupa Capitolina).

Sefydlwyd Rhufain ar Fryn yr Haul (sef Bryn Palatîn), a ehangwyd i gynnwys Saith Bryn Rhufain: Bryn Palatîn, Bryn Aventîn, Bryn Capitolîn, Bryn Quirinal, Bryn Viminal, Bryn Esquilîn a Bryn Caelian. Enwyd y rhain ar ôl y lleuad, Mercher, Gwener, Mawrth, Iau a Sadwrn.

Mae amffitheatr y Colosseum a theml y Pantheon ymhlith adeiladau enwocaf y ddinas. Daw y Circus Maximus a'r Domus Aurea, plasty'r ymerawdwr Nero, hefyd o gyfnod yr Ymerodraeth.

Mae nifer o symbolau o ddinas Rhufain, gan gynnwys yr Eryr Ymerodrol, Y Fleiddast Gapitolinaidd a'r llythrennau SPQR, sydd yn sefyll am senatus populusque Romanus (senedd a phobl Rhufain), i'w gweld ledled y ddinas hyd heddiw.