Padova

Palazzo della Ragione, Padova

Dinas yn y Veneto yng ngogledd-ddwyrain yr Eidal yw Padova (Eidaleg: Padova, Lladin: Patavium, Saesneg: Padua). Mae'n brifddinas Talaith Padova, ac roedd y boblogaeth yn 2011 yn 206,192.

Saif y ddinas ar Afon Bacchiglione, 40 km i'r gorllewin o Fenis a 29 km i'r de-ddwyrain o Vicenza. Mae traddodiad ei bod wedi ei sefydlu yn 1183 CC gan y tywysog Antenor o Gaerdroea. Daeth yn municipium Rhufeinig yn 45 CC neu 43 CC.

Yn 601, gwrthryfelodd y ddinas yn erbyn y Lombardiaid, ac wedi gwarchae o 12 mlynedd, cipiwyd a llosgwyd hi gan Agilulf, brenin y Lombardiaid. Yn 899 anrheithiwyd Padova gan yr Hwngariaid. Sefydlwyd y brifysgol, y drydedd yn yr Eidal, yn 1222. Daeth dan reolaeth Fenis yn 1405, a pharhaodd hyn hyd 1797 heblaw am gyfnodau byr.

Ymhlith atyniadau Padova mae Capel Scrovegni (Eidaleg: Cappella degli Scrovegni), gyda chyfres o luniau fresco gan Giotto. Gardd Fotanegol Padova, Orto Botanico di Padova, a sefydlwyd yn 1545, yw'r hynaf yn y byd, ac mae wedi ei henwi'n Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.

Pobl enwog o Padova

• Titus Livius, hanesydd Rhufeinig (yn Abano, gerllaw Padova)
• Valerius Flaccus
• Asconius Pedianus
• Thrasea Paetus
• Andrea Palladio, pensaer
• Giovanni Battista Belzoni, Eifftolegwr
• Riccardo Patrese, gyrrwr rasio

Padova yw'r cefndir i ddrama William Shakespeare, The Taming of the Shrew.