Padova

Padova

Math	cymuned yn yr Eidal, dinas fawr, dinas, tref goleg, prifddinas
Poblogaeth	211,560
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Boston, Iași, Nancy, Handan, Coimbra, Cagliari, Freiburg im Breisgau, Beira, Zadar, Simferopol
Nawddsant	Anthony of Podua
Daearyddiaeth
Sir	Talaith Padova, Regio X Venetia et Histria
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	93.03 km²
Uwch y môr	12 metr
Gerllaw	Bacchiglione
Yn ffinio gyda	Abano Terme, Albignasego, Cadoneghe, Legnaro, Limena, Noventa Padovana, Ponte San Nicolò, Rubano, Saonara, Selvazzano Dentro, Vigodarzere, Vigonovo, Vigonza, Villafranca Padovana
Cyfesurynnau	45.4064°N 11.8778°E
Cod post	35121–35143
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Dinas yn y Veneto yng ngogledd-ddwyrain yr Eidal yw Padova (Eidaleg: Padova, Lladin: Patavium, Saesneg: Padua). Mae'n brifddinas Talaith Padova, ac roedd y boblogaeth yn 2011 yn 206,192.

Saif y ddinas ar Afon Bacchiglione, 40 km i'r gorllewin o Fenis a 29 km i'r de-ddwyrain o Vicenza. Mae traddodiad ei bod wedi ei sefydlu yn 1183 CC gan y tywysog Antenor o Gaerdroea. Daeth yn municipium Rhufeinig yn 45 CC neu 43 CC.

Yn 601, gwrthryfelodd y ddinas yn erbyn y Lombardiaid, ac wedi gwarchae o 12 mlynedd, cipiwyd a llosgwyd hi gan Agilulf, brenin y Lombardiaid. Yn 899 anrheithiwyd Padova gan yr Hwngariaid. Sefydlwyd y brifysgol, y drydedd yn yr Eidal, yn 1222. Daeth dan reolaeth Fenis yn 1405, a pharhaodd hyn hyd 1797 heblaw am gyfnodau byr.

Ymhlith atyniadau Padova mae Capel Scrovegni (Eidaleg: Cappella degli Scrovegni), gyda chyfres o luniau fresco gan Giotto. Gardd Fotanegol Padova, Orto Botanico di Padova, a sefydlwyd yn 1545, yw'r hynaf yn y byd, ac mae wedi ei henwi'n Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.

Pobl enwog o Padova

• Titus Livius, hanesydd Rhufeinig (yn Abano, gerllaw Padova)
• Valerius Flaccus
• Asconius Pedianus
• Thrasea Paetus
• Andrea Palladio, pensaer
• Giovanni Battista Belzoni, Eifftolegwr
• Riccardo Patrese, gyrrwr rasio

Padova yw'r cefndir i ddrama William Shakespeare, The Taming of the Shrew.