Phil Bennett

Oddi ar Wicipedia
Phil Bennett
GanwydPhil Bennett Edit this on Wikidata
24 Hydref 1948 Edit this on Wikidata
Felin-foel Edit this on Wikidata
Bu farw12 Mehefin 2022 Edit this on Wikidata
Felin-foel Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethchwaraewr rygbi'r undeb Edit this on Wikidata
Taldra170 centimetr Edit this on Wikidata
Pwysau72 cilogram Edit this on Wikidata
Gwobr/auOBE Edit this on Wikidata
Chwaraeon
Tîm/auY Barbariaid, Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Cymru, Clwb Rygbi Llanelli, Y Llewod Prydeinig a Gwyddelig Edit this on Wikidata
Saflemaswr Edit this on Wikidata
Gwlad chwaraeonCymru Edit this on Wikidata

Roedd Phil Bennett (24 Hydref 194812 Mehefin 2022)[1] yn gyn-chwaraewr Rygbi'r Undeb a enillodd 29 o gapiau dros Gymru rhwng 1969 a 1978, fel maswr yn bennaf.

Ganed Bennett yn Felinfoel a chwaraeodd ei gêm gyntaf dros Lanelli yn 1966. Bu'n gapten ar dîm Llanelli am chwech tymor yn olynol rhwng 1973 a 1979. Chwaraeodd 16 tymor i Lanelli i gyd, gan sgorio mwy na 2,500 o bwyntiau mewn dros 400 gêm. Treuliodd 16 mlynedd ym Mharc y Strade gan chwarae 413 o weithiau i'r Scarlets cyn dod yn llywydd anrhydeddus i'r rhanbarth wedi iddo ymddeol.

Chwaraeodd ei gêm gyntaf dros Gymru ar 22 Mawrth 1969 yn erbyn Ffrainc gan ddod ar y maes i gymeryd lle Gerald Davies. Chwaraeodd mewn nifer o safleoedd ar y mas, gan cynnwys cefnwr cyn ennill ei le fel maswr Cymru. Fel olynydd Barry John yn y safle yma, roedd ganddo dasg anodd, ond datblygodd i fod yn un o'r maswyr gorau yn hanes y gêm. Roedd yn gapten Cymru pan enillwyd y Goron Driphlyg ddwywaith a'r Gamp Lawn unwaith. Yn ei 29 gêm dros Gymru sgoriodd 166 o bwyntiau.

Aeth ar daith i Dde Affrica gyda'r Llewod Prydeinig yn 1974, a sgoriodd 103 o bwyntiau yn ystod y daith. Yn ddiweddarach, ef oedd capten y Llewod ar eu taith i Seland Newydd yn 1977.

Ysgrifennodd hunangofiant dan y teitl Everywhere for Wales, ac wedi ymddeol bu'n sylwebydd rygbi ar gyfer BBC Cymru. Bu hefyd yn lywydd clwb rhanbarthol y Scarlets.

Ym mis Tachwedd 2005, fe gafodd ei dderbyn i Oriel yr Anfarwolion Rygbi Rhyngwladol, ac yn 2007 fe gafodd ei gynnwys yn Oriel Anfarwolion Chwaraeon Cymru.[2]

Yn Ebrill 2022, dadorchuddiwyd cerflun o Bennett ym mhentre Felinfoel - ar Ffordd Millfield (ochr draw i Eglwys y Drindod). Daeth y syniad o greu'r cerflun gan ysgrifennydd clwb rygbi Felinfoel, Clive Richards. Cododd y gymuned £7,500 tuag at greu a gosod y cerflun yn ei le.[3]

Marwolaeth[golygu | golygu cod]

Cafwyd teyrngedau i farwolaeth Phil Bennett gan bobl o bob cefndir. Yn eu mysg oedd Mark Drakeford, Prif Weinidog Cymru, Dafydd Iwan a'i alwodd yn "athrylith diymhongar", a chyn-chwaraewr Lloegr, Brian Moore a'i alwodd yn "true legend of rugby and a humble and generous man".[2]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Cyn-gapten rygbi Cymru, Phil Bennett, wedi marw , BBC Cymru Fyw, 12 Mehefin 2022.
  2. 2.0 2.1 "Y Cymry a'r byd yn talu teyrnged i Phil Bennett". Newyddion S4C. 13 Mehefin 2022.
  3. Phil Bennett: Dadorchuddio cerflun i un o sêr rygbi mwyaf Cymru , BBC Cymru Fyw, 15 Ebrill 2022. Cyrchwyd ar 13 Mehefin 2022.

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

  • Smith, David; Williams, Gareth (1980). Fields of Praise: The Official History of The Welsh Rugby Union. Cardiff: University of Wales Press. ISBN 0-7083-0766-3.
  • Hughes, Gareth (1983). One Hundred Years Of Scarlet. Llanelli: Clwb Rygbi Llanelli. ISBN 978-0950915906.
Gwobrau
Rhagflaenydd:
Mervyn Davies
Personoliaeth Chwaraeon Cymreig y Flwyddyn BBC Cymru
1977
Olynydd:
Johnny Owen