Hugh Owen (cynllwynwr Catholig)

Oddi ar Wicipedia
Hugh Owen
Ganwyd1538 Edit this on Wikidata
Bu farw30 Mai 1618 Edit this on Wikidata
Rhufain Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
PerthnasauJohn Owen Edit this on Wikidata

Cynllwynwr Catholig yn erbyn llywodraeth Brotestannaidd Elisabeth I, brenhines Lloegr, ac yna Iago VI/ I oedd Hugh Owen (1538 - 30 Mai 1618).[1]

Roedd yn fab i Owen ap Gruffudd a'i wraig Margaret, Plas Du, Llanarmon, Sir Gaernarfon. Addysgwyd ef yn Lincoln's Inn, Llundain a bu yng ngwasanaeth Henry Fitzalan, 12fed iarll Arundel. Roedd gyda Fitzalan a Humphrey Llwyd yn Augsburg yn 1566. Bu a rhan mewn cynllwyn ar ran Mari I, brenhines yr Alban yn 1571, a bu raid iddo ffoi i Sbaen ac yna Brwsel.

Treuliodd tua 40 mlynedd yn yr Iseldiroedd, oedd yr adeg honno dan lywodraeth Sbaen, yn derbyn pensiwn gan frenin Sbaen. Bu ganddo ran mewn nifer o gynllwynion yn erbyn llywodraeth Elizabeth, ac wedi i Iago I ddod yn frenin Lloegr, bu ganddo ran yng Nghynllwyn y Powdwr Gwn. Ef a ddaeth ag arweinydd y cynllwyn, Robert Catesby, i gysylltiad a Guy Fawkes.

Gwnaeth y llywodraeth Seisnig nifer o ymdrechion i gael gafael arno, ond heb lwyddiant. Yn 1610 ymddeolodd i'r Coleg Seisnig yn Rhufain, a bu farw yno yn 1618. Roedd John Owen yr epigramydd yn nai iddo.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Honourable Society of Cymmrodorion (London, England) (2008). The Transactions of the Honourable Society of Cymmrodorion (yn Saesneg). The Society. t. 37.