Neidio i'r cynnwys

Cymdeithas Bêl-droed Armenia

Oddi ar Wicipedia
Cymdeithas Bêl-droed Armenia
UEFA
[[File:|150px|Association crest]]
Sefydlwyd18 Ionawr 1992; 32 o flynyddoedd yn ôl (1992-01-18)
Aelod cywllt o FIFA1992
Aelod cywllt o UEFA1992
LlywyddArmen Melikbekyan
Gwefanffa.am

Cymdeithas Bêl-droed Armenia, neu, ei gyfieithiad cywir, Ffederasiwn Pêl-droed Armenia (FFA) (Armeneg: Հայաստանի Ֆուտբոլի Ֆեդերացիա, Hayastani Futboli Federats'ia) yw corff llywodraethu pêl-droed yn Armenia. Mae ei bencadlys wedi'i leoli yn y brifddinas, Yerevan.

Mae'r Ffederasiwn yn trefnu Uwch Gynghrair Armenia, Cynghrair Gyntaf Armenia, Super Cup Armenia, Cwpan Annibyniaeth Armenia, ac Uwch Gynghrair Ffwtsal Armenia. Mae'n gyfrifol am benodi rheolwyr tîm pêl-droed cenedlaethol Armenia, a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Armenia. Mae tîm futsal cenedlaethol Armenia hefyd yn cael ei reoli gan y Ffederasiwn.

Dyfarnwyd cae pêl-droed synthetig i'r FFA gan FIFA trwy ei raglen GOAL.[1]

Hanes[golygu | golygu cod]

Cyn-logo FFPA a ddefnyddiwyd hyd 2023

Dechreuodd hanes pêl-droed Armenia fel gwlad bêl-droed annibynnol yn y 1990au cynnar, ond mae ei thraddodiadau gyda'r gamp yn dyddio'n ôl ymhellach. Roedd cwymp yr Undeb Sofietaidd a datganiad annibyniaeth Armenia ym 1991 yn eiliadau arwyddocaol yn natblygiad chwaraeon y wlad, yn ogystal ag yn ei hanes gwleidyddol. O safbwynt pêl-droed, y digwyddiadau hynny a ysgogodd sefydlu Ffederasiwn Pêl-droed Armenia ar 18 Ionawr 1992.

Daeth yr FFA yn aelod o fyd y gêm a chyrff llywodraethu Ewropeaidd, FIFA ac UEFA, ym 1992.[2][3] Gwnaeth y tîm cenedlaethol eu gêm gystadleuol gyntaf wrth gymhwyso ar gyfer Pencampwriaeth Ewropeaidd UEFA 1996. Dechreuodd Armenia gyda cholled o 2-0 yn erbyn Gwlad Belg ar 7 Medi 1994 ond eto gwnaeth hanes yn yr ymgyrch EURO '96 honno hefyd. Cofnododd y tîm eu buddugoliaeth gystadleuol gyntaf pan enillon nhw 2–1 yn erbyn FYR Gogledd Macedonia (a elwid ar y pryd yn Gyn-Weriniaeth Iwgoslaf Macedonia) ar 6 Medi 1995. Ers hynny, mae Armenia wedi bod yn gêm barhaol yn nhwrnameintiau rhagbrofol Ewro a Chwpan y Byd.

Ar lefel seilwaith, dechreuodd gwaith yn 2007 ar greu ganolfan hyfforddi tîm cenedlaethol ac academi gyda chyfleusterau preswyl. Agorodd y ganolfan ym mis Medi 2010. Mae Stadiwm Gweriniaethol Yerevan hefyd wedi'i ailddatblygu'n rhannol, ac un fantais arbennig i'r fenter hon yw ei harwyneb chwarae newydd trawiadol.[4] Yn y blynyddoedd diwethaf, mae tua 90 stadiwm bach wedi'u hadeiladu ledled Armenia gyda chefnogaeth FIFA a Llywodraeth Armenia.

Ar 15 Mehefin 2022, talodd Llywydd FIFA Gianni Infantino ymweliad swyddogol ag Armenia i gymryd rhan mewn digwyddiadau sy'n ymroddedig i ben-blwydd Ffederasiwn Pêl-droed Armenia yn 30 oed. Addawodd Infantino ei gefnogaeth i ddatblygu pêl-droed yn Armenia. Cyfarfu Infantino â'r Prif Weinidog Nikol Pashinyan a dywedodd y bydd FIFA yn parhau i gefnogi Armenia i ddatblygu seilwaith pêl-droed, gan gynnwys adeiladu stadiwm cenedlaethol newydd.[5]

Arwyddlun[golygu | golygu cod]

Mynydd Ararat o'r brifddinas, Yerevan sy'n llunio rhan o logo y Ffederasiwn

Newidiodd y Ffederasiwn ei harwylddlun yn 2024. Ond, fel yr hen logo, mae'n cynnwys amlinelliad o Mynydd Ararat. Mae Aratat, er nawr yn rhan o wladwriaeth Twrci ers Hil-laddiad 1915, yn fynydd ysbrydol yr Armeniaid. Crybwyllir y mynydd yn y Beibl fel y man y glaniodd Arch Noa.

Cymru ac Armenia[golygu | golygu cod]

Hyd at 2024 dydy Cymru erioed wedi curo Armenia. Mae'r ddwy wlad wedi wynebu ei gilydd dair gwaith; dwy gêm gyfartal, ac un buddugoliaeth i Armenia.

Cafwyd dwy gêm gyfartal yn 2001; 2-2 yn Yerevan, a 0-0 yn Stadiwm y Mileniwm.

Ym mis Mehefin 2023 fe gollodd Cymru 4-2 yn erbyn Armenia, gyda'r chwaraewr ganol-cae Lucas Zelarayán yn serennu i'r ymwelwyr.[6]

Llywyddion[golygu | golygu cod]

Ruben Hayrapetyan, gŵr busnes a chyn Lywydd y Ffederasiwn

Bu cyfres o Lywyddion ar y Ffederasiwn ers ei sefydlu yn 1992, i gyd yn sefyll.

Pedair mlynedd yw hyd arferol y swyddogaeth.

  • Nikolay Ghazaryan (1992–1994)
  • Armen Sargsyan (1994–1998)
  • Suren Abrahamyan (1998–2002)
  • Ruben Hayrapetyan (2002–2018)
  • Artur Vanetsyan (2018–2019)
  • Armen Melikbekyan (2019–presennol)

Dolenni allannol[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Goal supporting Armenia". FIFA. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 3 March 2014. Cyrchwyd 3 March 2014.
  2. "About FFA". Football Federation of Armenia. Cyrchwyd 3 March 2014.
  3. "Armenia always a football hotbed" (yn Saesneg). UEFA. Cyrchwyd 8 November 2015.
  4. "Soccer: Armenia fans gear for home match after Havakakan's two away wins". ArmeniaNow. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 13 September 2013. Cyrchwyd 3 March 2014.
  5. "FIFA's Infantino pledges support to the construction of new national stadium in Armenia". armradio.am. Cyrchwyd 16 June 2022.
  6. "Ar daith i Armenia". BBC Cymru Fyw. 16 Medi 2023.
Eginyn erthygl sydd uchod am Armenia. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

Nodyn:UEFA associations

Eginyn erthygl sydd uchod am bêl-droed. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

Cyfesurynnau: 40°10′34.75″N 44°31′16″E / 40.1763194°N 44.52111°E / 40.1763194; 44.52111