Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
ehangu rhywfaint |
B →Hanes |
||
Llinell 5: | Llinell 5: | ||
==Hanes== |
==Hanes== |
||
Ar ôl i'r [[Y Blaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]] a [[Plaid Cymru|Phlaid Cymru]] ffurfio llywodraeth glymblaid [[Cymru'n Un]] yng Ngorffennaf 2007 roedd addewid yn eu cytundeb i greu "deddf newydd i gadarnhau statws swyddogol ar gyfer y Gymraeg a'r Saesneg ac estyn hawliau i ddefnyddio gwasanaethau yn y Gymraeg". Yn Ionawr 2009 dywedodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru [[Paul Murphy]] y gallai'r broses ar gyfer cais gan [[Llywodraeth Cynulliad Cymru|Lywodraeth y Cynulliad]] am yr hawl i ddeddfu ynghylch yr iaith Gymraeg fod yn "stormus", yn debyg yn sgîl pryderon y gallai adrannau [[ |
Ar ôl i'r [[Y Blaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]] a [[Plaid Cymru|Phlaid Cymru]] ffurfio llywodraeth glymblaid [[Cymru'n Un]] yng Ngorffennaf 2007 roedd addewid yn eu cytundeb i greu "deddf newydd i gadarnhau statws swyddogol ar gyfer y Gymraeg a'r Saesneg ac estyn hawliau i ddefnyddio gwasanaethau yn y Gymraeg". Yn Ionawr 2009 dywedodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru [[Paul Murphy]] y gallai'r broses ar gyfer cais gan [[Llywodraeth Cynulliad Cymru|Lywodraeth y Cynulliad]] am yr hawl i ddeddfu ynghylch yr iaith Gymraeg fod yn "stormus", yn debyg yn sgîl pryderon y gallai adrannau [[llywodraeth y Deyrnas Unedig]] gael eu dirwyo am beidio â defnyddio digon o Gymraeg ac amheuon nifer o [[Tŷ'r Cyffredin (DU)|Aelodau Seneddol]] Llafur am estyn cydraddoldeb ieithyddol y tu hwnt i'r sector cyhoeddus.<ref>{{dyf gwe |url=http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_7820000/newsid_7829300/7829303.stm |teitl=Iaith: 'Cyfnod stormus i ddod' |dyddiad=15 Ionawr 2009 |cyhoeddwr=[[BBC]] |dyddiadcyrchiad=7 Mawrth 2010 }}</ref> |
||
{{eginyn-adran}} |
{{eginyn-adran}} |
||
Fersiwn yn ôl 17:30, 7 Mawrth 2010
Mae'r erthygl hon yn cofnodi mater cyfoes. Gall y wybodaeth sydd ynddi newid o ddydd i ddydd. |
Mesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru arfaethedig sy'n bwriadu newid y fframwaith cyfreithiol ynghylch defnyddio'r Gymraeg wrth ddarparu gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru yw Mesur Arfaethedig y Gymraeg (Cymru) 2010 (Saesneg: Proposed Welsh Language (Wales) Measure 2010). Bydd y mesur yn creu swydd Comisiynydd y Gymraeg, a benodir gan y Prif Weinidog, ac yn diddymu Bwrdd yr Iaith Gymraeg. Bydd gan y Comisiynydd y pŵer i gosbi cyrff cyhoeddus a rhai cwmnïau preifat, megis cwmnïau nwy, trydan a ffôn, am dorri eu hymrwymiad i'r iaith.[1]
Cyflwynwyd y mesur gan Alun Ffred Jones AC, y Gweinidog dros Dreftadaeth, ar 4 Mawrth 2010.[2]
Hanes
Ar ôl i'r Blaid Lafur a Phlaid Cymru ffurfio llywodraeth glymblaid Cymru'n Un yng Ngorffennaf 2007 roedd addewid yn eu cytundeb i greu "deddf newydd i gadarnhau statws swyddogol ar gyfer y Gymraeg a'r Saesneg ac estyn hawliau i ddefnyddio gwasanaethau yn y Gymraeg". Yn Ionawr 2009 dywedodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru Paul Murphy y gallai'r broses ar gyfer cais gan Lywodraeth y Cynulliad am yr hawl i ddeddfu ynghylch yr iaith Gymraeg fod yn "stormus", yn debyg yn sgîl pryderon y gallai adrannau llywodraeth y Deyrnas Unedig gael eu dirwyo am beidio â defnyddio digon o Gymraeg ac amheuon nifer o Aelodau Seneddol Llafur am estyn cydraddoldeb ieithyddol y tu hwnt i'r sector cyhoeddus.[3] Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
Proses
Ar 4 Mawrth 2010 datganodd yr Arglwydd Elis-Thomas, Llywydd y Cynulliad, bod darpariaethau'r mesur arfaethedig o fewn cymhwysedd deddfwriaethol Cynulliad Cenedlaethol Cymru.[4]
Ymateb
"R'yn ni am i’r iaith gael ei thrin fel cydraddoldebau eraill lle mae unigolion yn cael hawliau sylfaenol. Ac r'yn ni eisiau i'r Mesur ffitio i mewn gyda chyfundrefn hawliau ryngwladol. Mae pobol yn delio gyda materion fel hyn ar draws y byd."
Croesawyd cyhoeddiad y mesur arfaethedig fel "diwrnod hanesyddol" gan Gymdeithas yr Iaith Gymraeg, er disgrifiodd y mudiad hepgor sôn am hawliau o'r mesur "fel adeiladu tŷ ar dywod".[6]
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ Y llywodraeth yn cyhoeddi mesur iaith newydd. BBC (4 Mawrth 2010). Adalwyd ar 5 Mawrth 2010.
- ↑ Mesur Arfaethedig y Gymraeg (Cymru) 2010. Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Adalwyd ar 5 Mawrth, 2010.
- ↑ Iaith: 'Cyfnod stormus i ddod'. BBC (15 Ionawr 2009). Adalwyd ar 7 Mawrth 2010.
- ↑ Datganiad y Llywydd am Gymhwysedd Deddfwriaethol—Mesur Arfaethedig y Gymraeg (Cymru). Yr Arglwydd Elis-Thomas, Llywydd y Cynulliad, Cynulliad Cenedlaethol Cymru (4 Mawrth 2010). Adalwyd ar 7 Mawrth 2010.
- ↑ Ymateb - ‘Tŷ ar y tywod’ yw’r Mesur Iaith. Golwg360 (4 Mawrth 2010). Adalwyd ar 7 Mawrth 2010.
- ↑ Ein ymateb i'r Mesur Iaith Gymraeg. Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (4 Mawrth 2010). Adalwyd ar 7 Mawrth 2010.
Dolenni allanol
- Mesur Arfaethedig y Gymraeg (Cymru) 2010 – manylion a hanes y mesur ar wefan y Cynulliad
- Testun y mesur arfaethedig fel y'i cyflwynwyd ar 4 Mawrth