Ysglyfaethwr

Carnivora
Llewod
Dosbarthiad gwyddonol
Parth:	Eukaryota
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Mammalia
Inffradosbarth:	Eutheria
Uwchurdd:	Laurasiatheria
Urdd:	Carnivora Bowdich, 1821
Teuluoedd
Felidae  Viverridae  Eupleridae  Nandiniidae  Herpestidae  Hyaenidae  Canidae  Ursidae  Otariidae  Phocidae  Odobenidae  Mustelidae  Mephitidae  Procyonidae  Ailuridae

Mae mwy na 280 o rywogaethau o famal yn yr urdd Carnivora. Mae'r mwyafrif yn gigysol fel teulu'r gath ac yn bwyta cig yn bennaf. Eithriad yw'r panda anferth sy'n bwyta blagur a dail yn bennaf. Hollysyddion yw rhai rhywogaethau fel yr eirth a'r llwynogod. Yng Nghymru ceir 7 cigysydd.

Mae ffurf penglog a dannedd yr anifeiliaid hyn yn arbennig.

Dosbarthiad

• Urdd CARNIVORA
  • Is-urdd Feliformia
    • Teulu Felidae: cathod; 40 rhywogaeth
    • Teulu Viverridae: cathod mwsg; 35 rhywogaeth
    • Teulu Eupleridae: cigysyddion Madagascar; 8 rhywogaeth
    • Teulu Nandiniidae: cath fwsg y palmwydd; 1 rywogaeth
    • Teulu Herpestidae: mongwsiaid; 33 rhywogaeth
    • Teulu Hyaenidae: udfilod; 4 rhywogaeth
  • Is-urdd Caniformia
    • Teulu Canidae: cŵn; 35 rhywogaeth
    • Teulu Ursidae: eirth, panda anferth; 8 rhywogaeth
    • Teulu Otariidae*: morlewod a morloi manflewog; 16 rhywogaeth
    • Teulu Odobenidae*: morlo ysgithrog neu walrws; 1 rywogaeth
    • Teulu Phocidae*: gwir forloi; 19 rhywogaeth
    • Teulu Mustelidae: ffured, brochod, dwrgwn a pherthnasau; 59 rhywogaeth
    • Teulu Mephitidae: drewgwn; 11 rhywogaeth
    • Teulu Procyonidae: racwniaid a pherthnasau; 14 rhywogaeth
    • Teulu Ailuridae: panda coch; 1 rywogaeth

* Ystyriwyd y teuluoedd hyn (y Pinnipedia) yn urdd gwahanol yn y gorffennol.

Cymru

Ceir 7 cigysydd yng Nghymru: y llwynog, ffwlbart, carlwm, bele'r coed, wenci, mochyn daear a dyfrgi. Roedd y gath wyllt i'w gael hyd at yr 19eg ganrif a'r blaidd hyd at y 18g.

Cyfeiriadau

• Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (goln). 2005. Mammal Species of the World, 3ydd argraffiad, Gwasg Prifysgol Johns Hopkins.