Llyfrgell Genedlaethol Cymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Dim crynodeb golygu
Tagiau: Golygiad Gweladwy Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol
B Wedi gwrthdroi golygiadau gan 195.194.57.211 (Sgwrs); wedi adfer y golygiad diweddaraf gan BOT-Twm Crys.
Llinell 38: Llinell 38:
Mae'r Llyfrgell ar agor chwe diwrnod yr wythnos ac mae mynediad i'r holl arddangosfeydd am ddim. Gellir gweld nifer o gasgliadau diddorol y Llyfrgell ar eu gwefan o dan y pennawd 'Trysorau'.<ref>[http://www.llgc.org.uk/drych/index_c.htm Trysorau, Llyfrgell Genedlaethol Cymru]</ref> Ar 26 Ebrill 2013, cafwyd tân yn atic estyniad y Llyfrgell newydd.<ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/107331-llyfrgell-genedlaethol-ar-gau-yn-dilyn-tan golwg 360, "Llyfrgell Genedlaethol ar gau yn dilyn tân", adalwyd 27 Ebrill 2013]</ref> Gwacäwyd yr holl staff o'r adeilad a bu'r frigad dân wrthi'n ddyfal yn diffodd y tân.
Mae'r Llyfrgell ar agor chwe diwrnod yr wythnos ac mae mynediad i'r holl arddangosfeydd am ddim. Gellir gweld nifer o gasgliadau diddorol y Llyfrgell ar eu gwefan o dan y pennawd 'Trysorau'.<ref>[http://www.llgc.org.uk/drych/index_c.htm Trysorau, Llyfrgell Genedlaethol Cymru]</ref> Ar 26 Ebrill 2013, cafwyd tân yn atic estyniad y Llyfrgell newydd.<ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/107331-llyfrgell-genedlaethol-ar-gau-yn-dilyn-tan golwg 360, "Llyfrgell Genedlaethol ar gau yn dilyn tân", adalwyd 27 Ebrill 2013]</ref> Gwacäwyd yr holl staff o'r adeilad a bu'r frigad dân wrthi'n ddyfal yn diffodd y tân.


==Agor y drysau digidol Linda Thomas ==
==Agor y drysau digidol==
[[Delwedd:Llyfrgell Genedlaethol National Library of Wales 04.JPG|bawd|chwith|Dr Dafydd Tudur yn derbyn Tlws GLAM y Flwyddyn, Wicimedia DU, 2013 ar ran y Llyfrgell]]
[[Delwedd:Llyfrgell Genedlaethol National Library of Wales 04.JPG|bawd|chwith|Dr Dafydd Tudur yn derbyn Tlws GLAM y Flwyddyn, Wicimedia DU, 2013 ar ran y Llyfrgell]]
Yn Ebrill 2012, gwnaed penderfyniad polisi blaenllaw iawn: nad oedd y Llyfrgell yn hawlio perchnogaeth yr hawlfraint mewn atgynhyrchiadau digidol. Golygai hyn fod yr hawliau sydd ynghlwm wrth gweithiau'n adlewyrchu statws hawlfraint y gwaith gwreiddiol (h.y. fod y gweithiau gwreiddiol sydd yn y parth cyhoeddus (e.e. lluniau ar Flickr) i barhau yn y parth cyhoeddus yn eu ffurf digidol. Mae'r llyfrgell wedi cymhwyso'r polisi hwn i brosiectau ers hynny gan gynnwys '[[DIGIDO]]', [[Prosiect Cylchgronau Cymru]]<ref name="Cylchgronau Cymru">[http://cylchgronaucymru.llgc.org.uk Cylchgronau Cymru]</ref> a 'Cymru 1914'. Mae'r Llyfrgell hefyd yn parhau i ddiweddaru gwybodaeth am hawliau prosiectau a gwbwlhawyd cyn 2012, sy'n waith aruthrol, oherwydd y cyfoeth o weithiau sydd yn y Llyfrgell. Mae prosiect Cylchgronau Cymru<ref name="Cylchgronau Cymru"/> yn cynnwys 50 o gyfnodolion digidol am Gymru, sydd bellach ar gael am ddim i bawb ac sy'n cynnwys: [[Y Cofiadur]], [[Y Fflam]] a'r cylchgrawn [[Heddiw (cylchgrawn)|Heddiw]].
Yn Ebrill 2012, gwnaed penderfyniad polisi blaenllaw iawn: nad oedd y Llyfrgell yn hawlio perchnogaeth yr hawlfraint mewn atgynhyrchiadau digidol. Golygai hyn fod yr hawliau sydd ynghlwm wrth gweithiau'n adlewyrchu statws hawlfraint y gwaith gwreiddiol (h.y. fod y gweithiau gwreiddiol sydd yn y parth cyhoeddus (e.e. lluniau ar Flickr) i barhau yn y parth cyhoeddus yn eu ffurf digidol. Mae'r llyfrgell wedi cymhwyso'r polisi hwn i brosiectau ers hynny gan gynnwys '[[DIGIDO]]', [[Prosiect Cylchgronau Cymru]]<ref name="Cylchgronau Cymru">[http://cylchgronaucymru.llgc.org.uk Cylchgronau Cymru]</ref> a 'Cymru 1914'. Mae'r Llyfrgell hefyd yn parhau i ddiweddaru gwybodaeth am hawliau prosiectau a gwbwlhawyd cyn 2012, sy'n waith aruthrol, oherwydd y cyfoeth o weithiau sydd yn y Llyfrgell. Mae prosiect Cylchgronau Cymru<ref name="Cylchgronau Cymru"/> yn cynnwys 50 o gyfnodolion digidol am Gymru, sydd bellach ar gael am ddim i bawb ac sy'n cynnwys: [[Y Cofiadur]], [[Y Fflam]] a'r cylchgrawn [[Heddiw (cylchgrawn)|Heddiw]].
Llinell 44: Llinell 44:
Yn Chwefror 2013 [[:commons:Category:Images from the collection of the National Library of Wales|treialwyd 50 o ddelweddau]] o [[Mynwy|Fynwy]], sydd allan o hawlfraint. Y llun cyntaf a uwchlwythwyd oedd: [[:commons:File:The Vale of Tintern, from the Devil's Pulpit.jpg|Abaty Tintern o Bulpud y Diafol]]. Crewyd [[:commons:Template:NLW collection|templad i "ddal" y lluniau]] sy'n cyfieithu'n otomatig i nifer o ieithoedd.
Yn Chwefror 2013 [[:commons:Category:Images from the collection of the National Library of Wales|treialwyd 50 o ddelweddau]] o [[Mynwy|Fynwy]], sydd allan o hawlfraint. Y llun cyntaf a uwchlwythwyd oedd: [[:commons:File:The Vale of Tintern, from the Devil's Pulpit.jpg|Abaty Tintern o Bulpud y Diafol]]. Crewyd [[:commons:Template:NLW collection|templad i "ddal" y lluniau]] sy'n cyfieithu'n otomatig i nifer o ieithoedd.


Yo tachwedd 2013 partnerodd y Llyfrgell gyda Wikimedia'r Iseldiroedd, y DU, Ffrainc ac [[Europeana]], fel partner diwylliannol, gan eu cefnogi i greu offer ''toolset'' i uwchlwytho torfol delweddau a chlipiau sain o'r GLAMs (acronym am 'Galeriau, Llyfrgelloedd, Archifdai a Mwy') i Gomin Wicimedia. Hefyd yn 2013, enillodd y Llyfrgell wobr Wikimedia: GLAM y flwyddyn: a nodwyd mai'r Llyfrgell ydyw'r 'corff mwyaf ysbrydoledig yn y Deyrnasd Unedig, sydd hefyd wedi arbrofi gyda chyhoeddi delweddau'n rhydd, yn agored ac am ddim; a hefyd am eu gwaith yn datblygu offer uwchlwytho torfol.' Cydnabyddodd Wikimedia UK hefyd mai 'dyma'r corff sy'n fwyaf triw i nodau ac amcanion WMUK yng Nghym
Ym Mawrth 2013 partnerodd y Llyfrgell gyda Wikimedia'r Iseldiroedd, y DU, Ffrainc ac [[Europeana]], fel partner diwylliannol, gan eu cefnogi i greu offer ''toolset'' i uwchlwytho torfol delweddau a chlipiau sain o'r GLAMs (acronym am 'Galeriau, Llyfrgelloedd, Archifdai a Mwy') i Gomin Wicimedia. Hefyd yn 2013, enillodd y Llyfrgell wobr Wikimedia: GLAM y flwyddyn: a nodwyd mai'r Llyfrgell ydyw'r 'corff mwyaf ysbrydoledig yn y Deyrnasd Unedig, sydd hefyd wedi arbrofi gyda chyhoeddi delweddau'n rhydd, yn agored ac am ddim; a hefyd am eu gwaith yn datblygu offer uwchlwytho torfol.' Cydnabyddodd Wikimedia UK hefyd mai 'dyma'r corff sy'n fwyaf triw i nodau ac amcanion WMUK yng Nghymru.'

==Prif lyfrgellwyr==
*[[John Ballinger]] (1909–1930)<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-BALL-JOH-1860.html Y Bywgraffiadur Cymreig;] adalwyd 02 Ionawr 2014</ref>
*[[John Ballinger]] (1909–1930)<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-BALL-JOH-1860.html Y Bywgraffiadur Cymreig;] adalwyd 02 Ionawr 2014</ref>
*[[William Llewelyn Davies]] (1930–1952)
*[[William Llewelyn Davies]] (1930–1952)
*[[Thomas Parry (ysgolhaig)|Thomas Parry]] (1953–1958)
*[[Thomas Parry (ysgolhaig)|Thomas Parry]] (1953–1958)
*[[E. D. Jones]] (1958–1969)
*[[E. D. Jones]] (1958–1969)
*[[David Heloenkins (llyfrgellydd)|David Jenkins]] (1969–1979)
*[[David Jenkins (llyfrgellydd)|David Jenkins]] (1969–1979)
*[[R. Geraint Gruffydd]] (1980–1985)
*[[R. Geraint Gruffydd]] (1980–1985)
*[[Brynley F. Roberts]] (1985–1994)
*[[Brynley F. Roberts]] (1985–1994)
Llinell 57: Llinell 59:
*Linda Tomos (2015-)
*Linda Tomos (2015-)


<gallery>
==Friadau==
File:Jason Evans WiR at Llyfrgell Genedlaethol National Library of Wales 02.JPG|Jason Evans, Wicipediwr Preswyl y Llyfrgell Genedlaethol; Chwefror 2015

</gallery>

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
*[http://www.llgc.org.uk Gwefan swyddogol y llyfrgell]
*[http://www.llgc.org.uk Gwefan swyddogol y llyfrgell]


Fersiwn yn ôl 15:25, 7 Chwefror 2017

Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth
MathLlyfrgell Genedlaethol
Sefydlwyd1907
Mandad cyfreithiolFe'i sefydlwyd drwy 'Siartr Brenhinol' ar 19 Mawrth 1907. Cafwyd siapteri ychwanegol yn dilyn hyn: 1911, 1978 a 2006
LleoliadAberystwyth
Cyfesurynnau52°24′52″N 4°4′8″W / 52.41444°N 4.06889°W / 52.41444; -4.06889Cyfesurynnau: 52°24′52″N 4°4′8″W / 52.41444°N 4.06889°W / 52.41444; -4.06889
Y Casgliadau
MathGweithiau wedi'u hargraffu, Mapiau, Archifau, Llawysgrifau, Deunydd Clyweled, Ffotograffau, Paentiadau
Maint5 miliwn o lyfrau; un miliwn o fapiau; 800,000 o ffotograffau; 50,000 o weithiau Celf
Hawl casgluPryniant, cymynroddion a chyfraniadau cyfreithiol, gorfodol
Adnau cyfreithiolYdy
Mynediad a defnydd
Mynediad (anghenion)Mae'r llyfrgell yn agored i bawb. Mae'r mynediad i ystafelloedd darllen i bersonau dros 16 oed yn unig (oni bai y rhoddir caniatâd o flaen llaw).
Materion eraill
CyfarwyddwrLinda Tomos
Staffoddeutu 350 llawn amser
Gwefanwww.llgc.org.uk
Rhif ffôn+44 1970 632800

Llyfrgell adnau cyfreithiol Cymru yw Llyfrgell Genedlaethol Cymru, sydd wedi ei lleoli yn Aberystwyth. Mae ganddi gyfrifoldeb dros gasglu deunydd print, ffotograffau, mapiau, lluniau, llawysgrifau, CD-ROMau ac archifau gyda phwyslais arbennig ar ddeunydd Cymreig a Cheltaidd.

Sefydlwyd y Llyfrgell yn 1907 wedi ymgyrch hir a phoblogaidd a gychwynwyd yn Eisteddfod Genedlaethol Yr Wyddgrug 1873.

Cedwir rhai o'r llawysgrifau Cymreig pwysicaf yn Adran Llawysgrifau a Chofysgrifau'r llyfrgell, gan gynnwys Llyfr Du Caerfyrddin, Llyfr Taliesin, Llyfr Gwyn Rhydderch, Y Llyfr Du o'r Waun a Llawysgrif Hendregadredd. Yr oedd nifer o'r llawysgrifau hyn yn rhodd i'r llyfrgell newydd gan Syr John Williams yn 1909. Defnyddiwyd yr adeilad am y tro cyntaf ym 1916.

Yn ogystal â'r casgliadau uchod, lleolir yr Archif Wleidyddol Cymreig[1] ac Archif Genedlaethol Sgrîn a Sain Cymru yno hefyd.[2]

Mae'r Llyfrgell ar agor chwe diwrnod yr wythnos ac mae mynediad i'r holl arddangosfeydd am ddim. Gellir gweld nifer o gasgliadau diddorol y Llyfrgell ar eu gwefan o dan y pennawd 'Trysorau'.[3] Ar 26 Ebrill 2013, cafwyd tân yn atic estyniad y Llyfrgell newydd.[4] Gwacäwyd yr holl staff o'r adeilad a bu'r frigad dân wrthi'n ddyfal yn diffodd y tân.

Agor y drysau digidol

Dr Dafydd Tudur yn derbyn Tlws GLAM y Flwyddyn, Wicimedia DU, 2013 ar ran y Llyfrgell

Yn Ebrill 2012, gwnaed penderfyniad polisi blaenllaw iawn: nad oedd y Llyfrgell yn hawlio perchnogaeth yr hawlfraint mewn atgynhyrchiadau digidol. Golygai hyn fod yr hawliau sydd ynghlwm wrth gweithiau'n adlewyrchu statws hawlfraint y gwaith gwreiddiol (h.y. fod y gweithiau gwreiddiol sydd yn y parth cyhoeddus (e.e. lluniau ar Flickr) i barhau yn y parth cyhoeddus yn eu ffurf digidol. Mae'r llyfrgell wedi cymhwyso'r polisi hwn i brosiectau ers hynny gan gynnwys 'DIGIDO', Prosiect Cylchgronau Cymru[5] a 'Cymru 1914'. Mae'r Llyfrgell hefyd yn parhau i ddiweddaru gwybodaeth am hawliau prosiectau a gwbwlhawyd cyn 2012, sy'n waith aruthrol, oherwydd y cyfoeth o weithiau sydd yn y Llyfrgell. Mae prosiect Cylchgronau Cymru[5] yn cynnwys 50 o gyfnodolion digidol am Gymru, sydd bellach ar gael am ddim i bawb ac sy'n cynnwys: Y Cofiadur, Y Fflam a'r cylchgrawn Heddiw.

Yn Chwefror 2013 treialwyd 50 o ddelweddau o Fynwy, sydd allan o hawlfraint. Y llun cyntaf a uwchlwythwyd oedd: Abaty Tintern o Bulpud y Diafol. Crewyd templad i "ddal" y lluniau sy'n cyfieithu'n otomatig i nifer o ieithoedd.

Ym Mawrth 2013 partnerodd y Llyfrgell gyda Wikimedia'r Iseldiroedd, y DU, Ffrainc ac Europeana, fel partner diwylliannol, gan eu cefnogi i greu offer toolset i uwchlwytho torfol delweddau a chlipiau sain o'r GLAMs (acronym am 'Galeriau, Llyfrgelloedd, Archifdai a Mwy') i Gomin Wicimedia. Hefyd yn 2013, enillodd y Llyfrgell wobr Wikimedia: GLAM y flwyddyn: a nodwyd mai'r Llyfrgell ydyw'r 'corff mwyaf ysbrydoledig yn y Deyrnasd Unedig, sydd hefyd wedi arbrofi gyda chyhoeddi delweddau'n rhydd, yn agored ac am ddim; a hefyd am eu gwaith yn datblygu offer uwchlwytho torfol.' Cydnabyddodd Wikimedia UK hefyd mai 'dyma'r corff sy'n fwyaf triw i nodau ac amcanion WMUK yng Nghymru.'

Prif lyfrgellwyr

  • Jason Evans, Wicipediwr Preswyl y Llyfrgell Genedlaethol; Chwefror 2015
    Jason Evans, Wicipediwr Preswyl y Llyfrgell Genedlaethol; Chwefror 2015

Cyfeiriadau

  1. ↑ Archif Wleidyddol Cymreig
  2. ↑ Archif Genedlaethol Sgrîn a Sain Cymru
  3. ↑ Trysorau, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
  4. ↑ golwg 360, "Llyfrgell Genedlaethol ar gau yn dilyn tân", adalwyd 27 Ebrill 2013
  5. ↑ 5.0 5.1 Cylchgronau Cymru
  6. ↑ Y Bywgraffiadur Cymreig; adalwyd 02 Ionawr 2014

Dolenni allanol

Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Llyfrgell_Genedlaethol_Cymru&oldid=2212740"