Yevgeny Prigozhin

Oddi ar Wicipedia
Yevgeny Prigozhin
Ganwyd1 Mehefin 1961 Edit this on Wikidata
St Petersburg Edit this on Wikidata
Bu farw23 Awst 2023 Edit this on Wikidata
o damwain awyrennu Edit this on Wikidata
Kuzhenkino Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Rwsia Rwsia
Alma mater
  • Saint Petersburg State Chemical-Pharmaceutical Academy
  • Saint Petersburg college of the Olympics reserve N. 1 Edit this on Wikidata
Galwedigaethperchennog bwyty, traiteur, entrepreneur, hurfilwr, arweinydd milwrol, tafarnwr, darlunydd, Biliwnydd Edit this on Wikidata
Swyddcommanding officer Edit this on Wikidata
Cyflogwr
MamVioletta Prigozhina Edit this on Wikidata
PriodLyubov Prigozhina Edit this on Wikidata
PlantPolina Prigozhina, Pavel Prigozhin, Veronika Prigozhina Edit this on Wikidata
PerthnasauEfim Prigozhin Edit this on Wikidata
Gwobr/auUrdd Teilyngdod "Am waith dros yr Henwlad", Dosbarth IV, Urdd Teilyngdod "Am waith dros yr Henwlad", Dosbarth II, Urdd Teilyngdod "Am waith dros yr Henwlad", Dosbarth Iaf, Medal "I Gofio 300fed Pen-blwydd Sant Petersburg", Hero of the Russian Federation, Hero of the Donetsk People's Republic, Hero of the Luhansk People's Republic, Order of the Two Niles, Urdd Alexander Nevsky (Rwsia), Order of Courage, Order of Military Merit, Urdd Cyfeillgarwch, Medal "For Strengthening of Brotherhood in Arms", Medal "For the Return of Crimea", Medal "In Memory of the Heroes of the Fatherland", Medal "Army General Khrulyov", Order of Merit, Order of recognition, The National Order of Burkina Faso, Награды Санкт-Петербурга, Corrupt Person of the Year, Ordre de la Réconciliation de la République centrafricaine, Order of the Republic, Order of Courage Edit this on Wikidata

Oligarch Rwsiaidd [1] a Hurfilwr oedd Yevgeny Viktorovich Prigozhin (1 Mehefin 196123 Awst 2023 (tybir ei fod wedi marw)). Roedd e'n gyfaill agos i Arlywydd Rwsia Vladimir Putin nes iddo gychwyn gwrthryfel ym mis Mehefin 2023.[2]

Bywyd Cynnar[golygu | golygu cod]

Ganwyd Yevgeny Viktorovich Prigozhin yn unig blentyn yn Leningrad, yr Undeb Sofietaidd,[3] [4][5] yn fab i Violetta Kirovna Prigozhina, nyrs ysbyty.[3][6] Roedd ei dad, Viktor Yevgenyevich Prigozhin, yn beiriannydd mwyngloddio.[6][7] Roedd Yevgeny Ilyichyn gapten yn y Fyddin Goch yn ystod yr Ail Ryfel Byd.[8][9]

Gyrfa milwrol[golygu | golygu cod]

Sefydlodd Prigozhin gwmni milwrol preifat o'r enw Grŵp Wagner yn 2014.[10][11][12] Ym mis Tachwedd 2022, cydnabu Prigozhin ymyrraeth ei gwmnïau yn etholiadau'r UDA.[13]

Ar 23 Mehefin 2023, lansiodd wrthryfel yn erbyn arweinyddiaeth filwrol Rwsia, gan symud ei luoedd ymlaen i Moscfa.[14] Gohiriwyd y gwrthryfel y diwrnod canlynol, ar ôl Prigozhin cytuno i adleoli ei fyddin i Belarus.[15]

Marwolaeth[golygu | golygu cod]

Ar 23 Awst 2023,[16] tybiwyd bod Prigozhin wedi marw mewn damwain awyren yn Tver Oblast, i'r gogledd o Moscow, ynghyd â naw o bobl eraill.[17]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Lister, Tim; Ilyushina, Mary; Shukla, Sebastian (18 Chwefror 2018). "The oil field carnage that Moscow doesn't want to talk about" (yn Saesneg). CNN. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 18 Chwefror 2018. Cyrchwyd 24 Chwefror 2018.
  2. "Navalny asks FSB to investigate Putin's cook". Crime Russia (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 1 Mawrth 2019. Cyrchwyd 16 Chwefror 2018.
  3. 3.0 3.1 "Пригожин Евгений Викторович биография". РБК (yn Rwseg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 7 October 2021. Cyrchwyd 2023-06-29.
  4. "Кто такой Евгений Пригожин". Fontanka.ru (yn Rwseg). 2023-06-24. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 2023-06-29.
  5. Keilbach, Miriam (2023-06-26). "Jewgeni Prigoschin: Ehefrau, Kinder, Werdegang – Wer ist der Wagner-Anführer?". RND (yn Almaeneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 2023-06-30.
  6. 6.0 6.1 Speri, Alice (2023-03-02). "Hacked Private Documents Shed New Light on Unlikely Rise of 'Putin's Chef' From the Shadows of the Kremlin". The Intercept (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 24 Mehefin 2023. Cyrchwyd 2023-06-29.
  7. Young, Cathy. "The Rise of the Troll King: How Yevgeny Prigozhin Came to Power". Bulwark+ (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 29 Mehefin 2023.
  8. "Художники создали несколько граффити с изображением Ржевского мемориала". ИА REX (yn Rwseg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 29 Mehefin 2023.
  9. "«Сашка». Вячеслав Кондратьев отразил в повестях характер советского солдата". AiF (yn Rwseg). 2018-10-30. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 2023-06-29.
  10. "Sanctioned Putin Ally Says He Created Russian Mercenary Group". Bloomberg (yn Saesneg). 26 Medi 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 27 Medi 2022. Cyrchwyd 26 Medi 2022.
  11. "Russian oligarch Yevgeny Prigozhin admits he created the mercenary Wagner Group". Politico. 26 Medi 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Medi 2022. Cyrchwyd 26 Medi 2022.
  12. "Putin's 'chef' Prigozhin admits creating Wagner mercenary outfit in 2014". CNN. 26 Medi 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 16 January 2023. Cyrchwyd 26 September 2022.
  13. "Russia's Prigozhin admits interfering in U.S. Elections". Reuters. 7 November 2022. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 17 November 2022. Cyrchwyd 17 November 2022.
  14. Trofimov, Yaroslav (23 Mehefin 2023). "Russia Issues Arrest Warrant for Wagner Chief on Charges of Mutiny". Wall Street Journal (yn Saesneg). ISSN 0099-9660. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 23 Mehefin 2023. Cyrchwyd 24 Mehefin 2023.
  15. Chernova, Anna (24 Mehefin 2023). "Case against Prigozhin will be dropped and he will be sent to Belarus, Kremlin spokesperson says". CNN. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 30 Mehefin 2023. Cyrchwyd 24 Mehefin 2023.
  16. Russell, Graham (24 August 2023). "Biden points finger at Putin as Prigozhin's reported death seen as a warning to 'elites'". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 24 August 2023. Cyrchwyd 24 August 2023.
  17. "Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash". BBC News. 23 August 2023. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 23 August 2023. Cyrchwyd 23 August 2023.