WWF

Oddi ar Wicipedia
WWF
Enghraifft o'r canlynolinternational non-governmental organization Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu29 Ebrill 1961 Edit this on Wikidata
Prif weithredwrKirsten Schuijt Edit this on Wikidata
SylfaenyddEdward Max Nicholson, Bernhard, Tywysog Cydweddog yr Iseldiroedd, y Tywysog Philip, Dug Caeredin, Guy Mountfort, Julian Huxley, Peter Scott, Luc Hoffmann Edit this on Wikidata
Aelod o'r  canlynolEuropean Environmental Bureau Edit this on Wikidata
Gweithwyr6,000 Edit this on Wikidata
Isgwmni/auWorld Wide Fund for Nature (United Kingdom), World Wide Fund for Nature (Italy), World Wide Fund for Nature (Switzerland), World Wide Fund for Nature (Tanzania), WWF Deutschland, World Wildlife Fund (USA), World Wide Fund for Nature (Indonesia), World Wide Fund for Nature (Cameroon), WWF Japan, WWF France, WWF Turkey, Fundación Vida Silvestre Argentina, WWF Spain, WWF Denmark Edit this on Wikidata
Ffurf gyfreithiolsefydliad anllywodraethol Edit this on Wikidata
PencadlysGland Edit this on Wikidata
Enw brodorolWorld Wide Fund for Nature Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://wwf.org/ Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Sefydliad cadwraeth amgylcheddol, ymchwil ac amddiffyn amgylcheddol byd-eang yw'r World Wide Fund for Nature, World Wildlife Fund neu WWF; Cymraeg: Cronfa Fyd-eang ar gyfer Natur, er, tueddir i ddefnyddio'r teitl a'r talfyriad Saesneg wreiddiol). Mae'r gymdeithas hon wedi'i lleoli yn y Swistir, mae ganddi tua 5 miliwn o aelodau ledled y byd [1] a rwydwaith gweithredol mewn dros 96 o wledydd. Sefydlwyd yn 1961 sy'n gweithio ym maes cadwraeth bywyd gwyllt a lleihau effaith dyn ar yr amgylchedd gan gefnogi tua 3,000 o brosiectau cadwraeth ac amgylcheddol[2] Fe'i gelwir wrth yr enw gwreiddiol yn World Wildlife Fund, sef, yr enw swyddogol o hyd yn yr Unol Daleithiau a Chanada.

Hanes[golygu | golygu cod]

Balŵn gyda logo'r WWF, 2013

Gyda dyfodiad y Panda Mawr (Ailuropoda melanoleuca) Chi-Chi yn Sŵ Llundain yn 1961, dechreuodd y ddadl ynghylch ymyrraeth dyn ym myd natur ac ôl-effeithiau difodiant rhywogaethau fel y panda, mewn perygl oherwydd difodiant y coedwigoedd bambŵ, a hyrwyddwyd gan y gwladychwyr gorllewinol, er mwyn osgoi plâu llygod mawr rhag ofn y bydd blodeuo a chynhyrchu grawn mawr o bambŵ, fel y digwyddodd yn Mizoram ym 1959. Roedd hyn yn groes i feddwl traddodiadol y Dwyrain lle ystyrir y bydd y flwyddyn y mae coedwig bambŵ yn blodeuo (yn dibynnu ar y rhywogaeth gall gymryd degau o flynyddoedd i flodeuo) yn flwyddyn o gynnydd, heb fynd yn newynog, gyda digon o grawn wedi'i storio.

Sefydlwyd WWF ar 11 Medi 1961 ym Morges, y Swistir, gan Syr Julian Huxley (1887-1975), Syr Peter Markham Scott (1909-1989), Guy Mountfort (1905-2003) a Max Nicholson (1904-2003). o dan yr enw Cronfa Bywyd Gwyllt y Byd ar gyfer Anifeiliaid, i ddod yn 1986 gyda'r enw cyfredol ledled y blaned Cronfa Byd Natur ar gyfer Natur (er yn yr Unol Daleithiau a Chanada maent yn dal i gadw'r enw gwreiddiol). Mabwysiadu fel logoy panda byd-enwog, gyda llygaid llawn mynegiant a chlytiau du, wedi'i ysbrydoli gan y panda Chi-Chi. Roedd y ffaith fod y panda yn greadur adnabyddus, du a gwyn (ac felly'n addas ar gyfer cyfnod argraffu oedd, ar y cyfan, yn ddi-liw) yn symbol perthaith i'r mudiad. Dyluniwyd y logo gan Syr Peter Scott o frasluniau rhagarweiniol gan Gerald Watterson, naturiaethwr Albanaidd.[3][4]

Amcanion[golygu | golygu cod]

Ceir amrywiaeth anferthol o brosiectau dan adain, neu, mewn cydweithrediad gyad'r WWF gan gynnwys Gwarchodfa Natur Ile-Balkhash yn Casachstan

Mae WWF wedi ymrwymo i atal diraddio amgylchedd naturiol y blaned, ac adeiladu dyfodol lle mae bodau dynol yn byw mewn cytgord â natur:

  • diogelu amrywiaeth fiolegol yn y byd
  • sicrhau defnydd cynaliadwy o adnoddau naturiol
  • hyrwyddo lleihau llygredd a defnydd gwastraffus.

Ar hyn o bryd mae WWF yn gweithio ar gadwraeth tri biom: coedwigoedd, ecosystemau dŵr croyw, a chefnforoedd ac arfordiroedd. Mae'r ymdrechion cadwraeth hyn yn cynnwys y rhan fwyaf o fioamrywiaeth y byd, ac yn darparu'r nwyddau a'r gwasanaethau amgylcheddol y mae bywyd cyfan yn dibynnu arnynt yn y pen draw.

Mae WWF yn hyrwyddo ymagwedd effeithiol, seiliedig ar wyddoniaeth at gadwraeth, sy’n canolbwyntio ar chwe chymhwysiad blaenoriaethol o bryder byd-eang: coedwigoedd , cefnforoedd ac arfordiroedd , dŵr croyw , rhywogaethau sydd mewn perygl , a bygythiadau llechwraidd cemegau gwenwynig . a newid hinsawdd. Ar gyfer pob un o'r rhifynnau hyn, mae WWF wedi datblygu targedau mesuradwy, ac mae ganddo fwy na 1,200 o brosiectau astudio ar waith . Bob dwy flynedd mae'n cyhoeddi adroddiad Planeta Viu.

Ym 1988 dyfarnwyd iddo Wobr Concordia Tywysog Asturias, ynghyd â'r Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur.

WWF Cymru[golygu | golygu cod]

Sefydlwyd WWF Cymru yn y flwyddyn 2000 gydag ymrwymiad i weithredu’n ddwyieithog, gan roi pwysigrwydd cyfartal i’r Gymraeg a’r Saesneg, yn flaenoriaeth.[5] Un o brif symbylwyr dros sefydlu cangen Cymru oedd Peter Matthews bu wedyn yn gadeirydd Cyngor Cefn Gwlad Cymru yn 2010, cyn cael ei benodi i fwrdd Cyfoeth Naturiol Cymru yn 2012.[6]

Mae'r gangen Gymreig yn cefnogi ymgyrchoedd Brydeinig a byd-eang y mudiad, ond ceir hefyd, ymysg eraill, ddau brif thema benodol Gymreig i WWF Cymru sef:

  • Gwlad ein Dyfodol - noda'r WWF bod Cymru'n un o'r gwledydd lle mae natur wedi dirywio mwyaf ar y blaned. Mae'n edrych ar botensial ffermio amaethecoleg. Ymysg cynnigion eraill mae'r mudiad am gynnig system newydd o daliadau amaethyddol lle mae amaeth-ecoleg yn ganolog; gan wella systemau bwyd a ffermio.
  • Moroedd ein Dyfodol - morwellt yn amsugno carbon ac yn ei storio, ac mae’n cynnig cartref hollbwysig i natur. Gall dolydd iach hefyd helpu i amddiffyn cymunedau rhag effeithiau erydu arfordirol a llifogydd. Fodd bynnag, rydyn ni wedi colli hyd at 92% o ddolydd morwellt y DU. Yn 2022, lansiodd WWF Cymru brosiect i adfer deg hectar o ddolydd morwellt (gwahanol Zostera marina).[7] Datganwyd yn 2023 fod Cymru "ar flaen y gad" ym maes adfer morwellt yn ôl elusen Prosiect Morwellt, Prifysgol Abertawe a'r WWF.[8]

Tafoli[golygu | golygu cod]

Stamp o Indonesia gyda Llewpart Java (Panthera pardus melas) gynhenid arno a logo'r WWF (2014)

Mae WWF yn cael ei werthfawrogi am ei gyfraniad at warchod rhywogaethau mewn perygl, gweithgareddau gwyddonol (er enghraifft, creu Mynegai Planed Fyw).

Mae'r sefydliad yn cael ei feirniadu am gydweithredu â chwmnïau busnes (er enghraifft, Monsanto, Cargill, IKEA), gan gefnogi eu prosiectau arfaethedig ag effaith amgylcheddol amheus, gan gyfrannu at gamau gweithredu gwyrddolchi neu gwyrdd-galchu ("greenwashing" - sef rhoi'r argraff arwynebol o ymddygiad dros yr amgylchedd ac ecolegol, ond gweithredu mewn gwirionnedd yn erbyn y budd hynny). I hyn, mae WWF wedi ymateb bod cydweithredu â busnes yn rhoi mwy o gyfleoedd i symud gweithgareddau'r cwmnïau i'r cyfeiriad dymunol nag aros ar y cyrion.[9][10]

Llywyddion[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. ↑ "Who We Are". WWF. Cyrchwyd 12 Mawrth 2012.
  2. ↑ "WWF conservation projects around the world". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 February 2021. Cyrchwyd 6 February 2009.
  3. ↑ "WWF in the 60's". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 January 2011. Cyrchwyd 7 November 2010.
  4. ↑ "WWF – Giant Panda – Overview". Worldwildlife.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 9 August 2012. Cyrchwyd 19 August 2012.
  5. ↑ "WWF Cymru yn derbyn y Cynnig Cymraeg". WWF Cymru. Cyrchwyd 23 Awst 2023.
  6. ↑ "Teyrngedau i sylfaenydd WWF Cymru, Morgan Parry, sydd wedi marw". BBC Cymru Fyw. 6 Ionawr 2023.
  7. ↑ "Gweithredwch am eich Byd". WWC Cymru. Cyrchwyd 23 Awst 2023.
  8. ↑ "Cymru ar flaen y gad ym maes adfer morwellt". BBC Cymru Fyw. 29 Mehefin 2023.
  9. ↑ WWF and Monsanto - is GM soy now okay?, Ecologist, 2009-06-19
  10. ↑ Ikea – you can't build a green reputation with a flatpack DIY manual, The Guardian, 2009-04-02

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Eginyn erthygl sydd uchod am yr amgylchedd. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=WWF&oldid=11885294"