Jimmy Carter
yr Arlywydd James Earl Carter, Jr. | |
| |
Cyfnod yn y swydd 20 Ionawr 1977 – 20 Ionawr 1981 | |
Is-Arlywydd(ion) | Walter Mondale |
---|---|
Rhagflaenydd | Gerald Ford |
Olynydd | Ronald Reagan |
Geni | 1 Hydref 1924 Plains, Georgia, UDA |
Marw | 29 Rhagfyr 2024 | (100 oed)
Plaid wleidyddol | Democratwr |
Priod | Rosalynn Carter |
Llofnod |
39ain Arlywydd yr Unol Daleithiau rhwng 1977 a 1981 oedd James Earl "Jimmy" Carter, Jr. (1 Hydref 1924 – 29 Rhagfyr 2024). Yn 2002 enillodd Wobr Heddwch Nobel am ei waith dros hawliau dynol.
Cafodd Carter ei eni yn nhalaith Georgia. Bu farw yn ei dref enedigol, Plains.[1]
Perthynas â Chymru
[golygu | golygu cod]Roedd Jimmy Carter yn hoff iawn o waith Dylan Thomas a gwnaeth sawl ymweliad â Chymru. Ym Mehefin 1986, daeth ar wyliau i Dregaron, a mynd i bysgota gyda’r arbenigwr pysgota, Moc Morgan a’i fab Hywel.[2]. Ym 1995, daeth Carter i Abertawe i agor Canolfan Dylan Thomas, ac yn ddiweddarach defnyddiwyd ei lais mewn taith glyweled yn man geni Thomas.[3]
Llyfryddiaeth
[golygu | golygu cod]Ymhlith y llyfrau a gyhoeddodd y mae Palestine: Peace Not Apartheid.
Bywyd personol
[golygu | golygu cod]Roedd yn briod a Rosalynn am 77 mlynedd cyn ei marwolaeth yn Nhachwedd 2023. Bu farw yntau yn 100 mlwydd oed ar 29 Rhagfyr 2024. Roedd ganddynt bedwar o blant.[4] Dywedodd ei fab Chip bod Jimmy Carter yn arwr i bawb sy'n gwerthfawrogi heddwch.[1] Dywedodd Eluned Morgan, Prif Weinidog Cymru, bod Carter yn “ddyn rhyfeddol”.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ 1.0 1.1 "Cyn-arlywydd America, Jimmy Carter, wedi marw'n 100 oed". Newyddion S4C. 30 Rhagfyr 2024. Cyrchwyd 31 Rhagfyr 2024.
- ↑ "Cofio mynd i bysgota gyda Jimmy Carter yn 1986". BBC Cymru Fyw. 2024-10-01. Cyrchwyd 2024-12-29.
- ↑ "Jimmy Carter to welcome visitors to Dylan Thomas house". BBC News (yn Saesneg). 9 Tachwedd 2011. Cyrchwyd 31 Rhagfyr 2024.
- ↑ "Y cyn-arlywydd Carter, a fu'n pysgota yng Nghymru, wedi marw". BBC Cymru Fyw. 2024-12-30. Cyrchwyd 2024-12-30.
- Jimmy Carter
- Genedigaethau 1924
- Marwolaethau 2024
- Arlywyddion yr Unol Daleithiau
- Dyngarwyr o'r Unol Daleithiau
- Enillwyr Gwobr Heddwch Nobel
- Ffermwyr o'r Unol Daleithiau
- Gwleidyddion yr 20fed ganrif o'r Unol Daleithiau
- Gwleidyddion Cristnogol o'r Unol Daleithiau
- Hunangofianwyr yr 20fed ganrif o'r Unol Daleithiau
- Hunangofianwyr yr 21ain ganrif o'r Unol Daleithiau
- Hunangofianwyr Saesneg o'r Unol Daleithiau
- Llenorion gwleidyddol o'r Unol Daleithiau
- Llywodraethwyr Georgia
- Nofelwyr yr 21ain ganrif o'r Unol Daleithiau
- Nofelwyr hanesyddol Saesneg o'r Unol Daleithiau
- Pobl a aned yn Georgia (talaith UDA)
- Pobl fu farw yn Georgia (talaith UDA)
- Pobl ganmlwydd oed
- Swyddogion Llynges yr Unol Daleithiau
- Egin pobl o'r Unol Daleithiau