Fatih Birol

Oddi ar Wicipedia
Fatih Birol
Ganwyd22 Mawrth 1958 Edit this on Wikidata
Ankara Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Twrci Twrci
Addysgdoethuriaeth Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Ysgolion Sefydliad TED Ankara
  • Ysgol Peirianneg Drydanol ac Electronig İTÜ
  • Sefydliad Technoleg TU Wien, Edit this on Wikidata
Galwedigaetheconomegydd Edit this on Wikidata
Swyddprif weithredwr Edit this on Wikidata
Gwobr/auMarchog Urdd y Palfau Academic, Croes Swyddog Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Marchog Dosbarth 1af Urdd Seren y Gogledd, Anrhydeddu Aur am Wasanaeth i Weriniaeth Awstria, Gwobr Time 100, Chevalier de la Légion d'Honneur, Urdd y Wawr Edit this on Wikidata

Economegydd ac arbenigwr ar ynni o Dwrci yw Fatih Birol (g. 1958), sydd wedi gwasanaethu fel cyfarwyddwr gweithredol yr Asiantaeth Ynni Rhyngwladol (IEA) ers 1 Medi 2015. Yn ystod ei amser y bu'n gofalu am yr IEA, cymerodd nifer o gamau i foderneiddio'r sefydliad rhyngwladol ym Mharis, gan gynnwys cryfhau cysylltiadau ag economïau gwledydd sy'n dod i'r amlwg, fel India[1], a Tsieina a chynyddu'r gwaith ar y trawsnewid ynni o ynni ffosil i ynni glân ac ymdrechion rhyngwladol. i gyrraedd allyriadau sero net.

Roedd Birol ar restr <i id="mwFQ">Time</i> 100 o bobl fwyaf dylanwadol y byd yn 2021,[2] ac fe'i enwyd gan gylchgrawn Forbes ymhlith y bobl fwyaf dylanwadol y byd ynni[3]; cafodd hefyd ei gydnabod gan y Financial Times yn 2017 fel Personoliaeth Ynni'r Flwyddyn. Birol yw cadeirydd y Bwrdd Cynghori ar Ynni Fforwm Economaidd y Byd (Davos). Mae'n cyfrannu'n aml at gyfryngau print ac electronig ac yn traddodi nifer o areithiau bob blwyddyn mewn uwchgynadleddau a chynadleddau rhyngwladol mawr.[4]

Gyrfa gynnar[golygu | golygu cod]

Cyn ymuno â'r IEA fel dadansoddwr iau ym 1995, bu Birol yn gweithio yn Sefydliad y Gwledydd Allforio Petroliwm (OPEC) yn Fienna. Dros y blynyddoedd yn yr IEA, gweithiodd ei ffordd i fyny'r ystol ac i swydd y Prif Economegydd, rôl lle bu'n gyfrifol am adroddiad World Energy Outlook a graffwyd arno gan yr IEA, cyn iddo ddod yn gyfarwyddwr gweithredol yn 2015.

Yn ddinesydd Twrcaidd, ganwyd Birol yn Ankara ym 1958. Enillodd radd BSc mewn peirianneg pŵer o Brifysgol Dechnegol Istanbul. Derbyniodd ei MSc a PhD mewn economeg ynni o Brifysgol Dechnegol Fienna. Yn 2013, dyfarnwyd Doethuriaeth Gwyddoniaeth honoris causa i Birol gan Goleg Imperial Llundain. Fe'i gwnaed yn aelod oes er anrhydedd o'r clwb pêl-droed Galatasaray SK yn 2013.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "India inks MoU with International Energy Agency for global energy security, sustainability". The Hindu. 27 January 2021. Cyrchwyd 27 January 2021.
  2. "Fatih Birol: The 100 Most Influential People of 2021". 15 September 2021.
  3. "T. Boone Pickens Picks The World's Seven Most Powerful In Energy". Forbes. 11 November 2009. Cyrchwyd 11 November 2009.
  4. "Climate commitments are 'not enough', says Birol". World Nuclear News. 22 April 2021.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]