Fatih Birol
Fatih Birol | |
---|---|
Ganwyd | 22 Mawrth 1958 Ankara |
Dinasyddiaeth | Twrci |
Addysg | doethuriaeth |
Alma mater | |
Galwedigaeth | economegydd |
Swydd | prif weithredwr |
Gwobr/au | Marchog Urdd y Palfau Academic, Croes Swyddog Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Marchog Dosbarth 1af Urdd Seren y Gogledd, Anrhydeddu Aur am Wasanaeth i Weriniaeth Awstria, Gwobr Time 100, Chevalier de la Légion d'Honneur, Urdd y Wawr |
Economegydd ac arbenigwr ar ynni o Dwrci yw Fatih Birol (g. 1958), sydd wedi gwasanaethu fel cyfarwyddwr gweithredol yr Asiantaeth Ynni Rhyngwladol (IEA) ers 1 Medi 2015. Yn ystod ei amser y bu'n gofalu am yr IEA, cymerodd nifer o gamau i foderneiddio'r sefydliad rhyngwladol ym Mharis, gan gynnwys cryfhau cysylltiadau ag economïau gwledydd sy'n dod i'r amlwg, fel India[1], a Tsieina a chynyddu'r gwaith ar y trawsnewid ynni o ynni ffosil i ynni glân ac ymdrechion rhyngwladol. i gyrraedd allyriadau sero net.
Roedd Birol ar restr <i id="mwFQ">Time</i> 100 o bobl fwyaf dylanwadol y byd yn 2021,[2] ac fe'i enwyd gan gylchgrawn Forbes ymhlith y bobl fwyaf dylanwadol y byd ynni[3]; cafodd hefyd ei gydnabod gan y Financial Times yn 2017 fel Personoliaeth Ynni'r Flwyddyn. Birol yw cadeirydd y Bwrdd Cynghori ar Ynni Fforwm Economaidd y Byd (Davos). Mae'n cyfrannu'n aml at gyfryngau print ac electronig ac yn traddodi nifer o areithiau bob blwyddyn mewn uwchgynadleddau a chynadleddau rhyngwladol mawr.[4]
Gyrfa gynnar
[golygu | golygu cod]Cyn ymuno â'r IEA fel dadansoddwr iau ym 1995, bu Birol yn gweithio yn Sefydliad y Gwledydd Allforio Petroliwm (OPEC) yn Fienna. Dros y blynyddoedd yn yr IEA, gweithiodd ei ffordd i fyny'r ystol ac i swydd y Prif Economegydd, rôl lle bu'n gyfrifol am adroddiad World Energy Outlook a graffwyd arno gan yr IEA, cyn iddo ddod yn gyfarwyddwr gweithredol yn 2015.
Yn ddinesydd Twrcaidd, ganwyd Birol yn Ankara ym 1958. Enillodd radd BSc mewn peirianneg pŵer o Brifysgol Dechnegol Istanbul. Derbyniodd ei MSc a PhD mewn economeg ynni o Brifysgol Dechnegol Fienna. Yn 2013, dyfarnwyd Doethuriaeth Gwyddoniaeth honoris causa i Birol gan Goleg Imperial Llundain. Fe'i gwnaed yn aelod oes er anrhydedd o'r clwb pêl-droed Galatasaray SK yn 2013.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "India inks MoU with International Energy Agency for global energy security, sustainability". The Hindu. 27 January 2021. Cyrchwyd 27 January 2021.
- ↑ "Fatih Birol: The 100 Most Influential People of 2021". 15 September 2021.
- ↑ "T. Boone Pickens Picks The World's Seven Most Powerful In Energy". Forbes. 11 November 2009. Cyrchwyd 11 November 2009.
- ↑ "Climate commitments are 'not enough', says Birol". World Nuclear News. 22 April 2021.