Dmanisi

Oddi ar Wicipedia
Dmanisi
დმანისის პარკი.JPG
Mathdinas, safle archaeolegol Edit this on Wikidata
Poblogaeth2,661, 2,915, 1,871, 4,778, 4,076, 4,530, 8,650, 3,427, 2,754, 2,772, 2,803, 2,829, 2,873, 2,920, 3,012 Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+04:00 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirBwrdeistref Dmanisi Edit this on Wikidata
GwladBaner Georgia Georgia
Uwch y môr1,171 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau41.3317°N 44.2036°E Edit this on Wikidata
Cod post1700 Edit this on Wikidata
Map

Tref fechan yw Dmanisi (Georgeg: დმანისი, Aserbaijaneg: Başkeçid) yn ardal Kvemo Kartli o wlad Georgia, tua 93 km i'r de-orllewin o brifddnas y wlad, Tbilisi. Saif yn Nyffryn Mashavera.

Darganfyddiadau archaeolegol[golygu | golygu cod]

Mae'r dref yn nodedig oherwydd darganfyddiad archaeolegol pwysig: ffosiliau o un o'r homininau cyntaf y tu allan i Affrica, ac efallai yn rhagflaenu homininau Affrica. Credir ei fod yn dyddio i 1.81 cyn y presennol (CP).[1][2] Dyma un o'r ardaloedd cyfoethocaf ei ffosiliau o homininau ar y blaned.[3]

Bu yma gloddio archaeolegol rhwng 1936 a'r 1960au. Darganfuwyd cyfres o benglogau yn y 2010au cynnar a roddodd fodolaeth i ddamcaniaeth mai un llinach oedd y rhywogaethau gwahanol o fewn y genws homo. Enwir y penglogau yn y drefn y deuthpwyd o hyd iddynt e.e. 'Penglog 5' oedd y pumed penglog i weld golau dydd.

Castell Dmanisi gyda Dmanisi Sioni a'r safle archaeolegol yn y cefn

Homo erectus georgicus[golygu | golygu cod]

Deuthpwyd o hyd i ffosiliau o esgyrn hominin (neu 'ddyn') rhwng 1991 a 2005. Bedyddiwyd ef yn Homo georgicus ond fe'i ailddosbarthwyd, a bellach caiff ei adnabod fel Homo erectus georgicus. Credir ei fod yn isrywogaeth o Homo erectus, yn hytrach nag yn rhywogaeth ynddo'i hun. Dyma'r hominin cynharaf (hynaf) a ganfuwyd hyd yma (2017) yn y Cawcasws.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Garcia, T., Féraud, G., Falguères, C., de Lumley, H., Perrenoud, C., & Lordkipanidze, D. (2010). “Earliest human remains in Eurasia: New 40Ar/39Ar dating of the Dmanisi hominid-bearing levels, Georgia”. Quaternary Geochronology, 5(4), 443–451. doi:10.1016/j.quageo.2009.09.012
  2. Gabunia, Leo; Vekua, Abesalom; Lordkipanidze, David et al. "Earliest Pleistocene Hominid Cranial Remains from Dmanisi, Republic of Georgia: Taxonomy, Geological Setting, and Age". Science 12 Mai 2000: Vol. 288 no. 5468 pp. 1019–1025. DOI: 10.1126/science.288.5468.1019.
  3. discovermagazine.com; Archifwyd 2017-06-29 yn y Peiriant Wayback. adalwyd 9 Mawrth 2017.
Georgia template.svg Eginyn erthygl sydd uchod am Georgia. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.