Cwrel fioled
| Cwrel fioled Clavaria zollingeri
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Clavariaceae |
| Genws: | Clavaria[*] |
| Rhywogaeth: | Clavaria zollingeri |
| Enw deuenwol | |
| Clavaria zollingeri Lév. (1846) | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Clavariaceae yw'r Cwrel fioled (Lladin: Clavaria zollingeri; Saesneg: Violet Coral).[1] 'Ffyngau Cwrel' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Maent yn edrych yn debyg iawn i gwrel yn y môr, yn lliwgar ac yn tyfu ar i fyny o'r Ddaear neu weithiau o bren sy'n pydru. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Ffwng pastwn. Mae'r teulu Clavariaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Awstralia, Asia, Gogledd America a De America. Fe'i ceir hefyd yn Seland Newydd.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Clavariaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Cwrel fioled ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Clavaria braunii | Clavaria braunii | |
| Clavaria brondaei | Clavaria brondaei | |
| Clavaria brunaudii | Clavaria brunaudii | |
| Clavaria brunnea | Clavaria brunnea | |
| Clavaria bulbosa | Clavaria bulbosa | |
| Clavaria byssacea | Clavaria byssacea | |
| Clavaria byssiseda | Clavaria byssiseda | |
| Clavaria calabrica | Clavaria calabrica | |
| Clavaria californica | Clavaria californica | |
| Clavaria caloceriformis | Clavaria caloceriformis |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cwrel fioled gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.