Agence universitaire de la Francophonie
| Data cyffredinol | |
|---|---|
| Enghraifft o'r canlynol | university network  |
| Dechrau/Sefydlu | 13 Medi 1961 |
| Prif bwnc | Francophonie |
 | |
| Aelod o'r canlynol | European University Association, Renater, International Association of Universities |
| Pencadlys | Montréal |
| Rhanbarth | Montréal |
| Gwefan | https://www.auf.org/ |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae L'Agence universitaire de la Francophonie, AUF, Asiantaeth Prifysgolion Gwledydd Ffrangeg eu Hiaith) yn rhwydwaith byd-eang o sefydliadau addysg uwch a sefydliadau gwyddonol sy'n addysgu mewn Ffrangeg. Cafodd ei sefydlu ym Montreal, Quebec, Canada, ym 1961 dan yr enw AUPELF.[1] Mae'r Asiantaeth yn sefydliad amlochrog sy'n cefnogi cydweithrediad ac undod rhwng prifysgolion a sefydliadau Ffrangeg eu hiaith. Mae'n gweithio mewn gwledydd Ffrangeg eu hiaith (a gwledydd eraill) yn Affrica, y byd Arabaidd, De-ddwyrain Asia, Gogledd a De America a'r Caribî, Canolbarth Ewrop, Dwyrain a Gorllewin Ewrop.
Aelodaeth[golygu | golygu cod y dudalen]
O 2020, mae gan AUF 1007 o aelodau (prifysgolion cyhoeddus a phreifat, sefydliadau addysg uwch, canolfannau ymchwil a sefydliadau, rhwydweithiau sefydliadol a rhwydweithiau gweinyddwyr prifysgol) a ddosbarthwyd mewn gwledydd Ffrangeg eu hiaith ar chwe chyfandir.[2] Mae'n gweithredu mewn 119 o gwladwriaeth[1] ac fe'i cynrychiolir gan swyddfeydd rhanbarthol a chanolfannau gwybodaeth ar gampysau a sefydliadau. Mae'r gymdeithas yn derbyn arian gan Organisation international de la Francophonie (Sefydliad Rhyngwladol gwledydd Ffrangeg eu hiaith, talfyrir i OIF), ac mae ei phencadlys ym Mhrifysgol Montréal, Quebec.
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Ym 1959, mynegodd Jean-Marc Léger (newyddiadurwr o Ganada gyda'r papur Le Devoir) ac André Bashan (cyfarwyddwr cysylltiadau cyhoeddus ym Mhrifysgol Montréal) y syniad o greu sefydliad byd-eang a fyddai'n creu cyswllt rhwng prifysgolion Ffrangeg eu hiaith. Ar 13 Medi 1961, ym Montréal, ffurfiodd tua 150 o gynrychiolwyr y byd Ffrangeg ei hiaith sail i'r hyn a fyddai'n ddiweddarach yn dod yn Association des Universités Partiellement ou Entièrement de Langue Française (AUPELF, sef, Cymdeithas Prifysgolion sy'n rhannol neu'n gyfan gwbl Ffrangeg eu hiaith)[3]. Rhwng 1972 a 1975, bu Robert Mallet yn arwain bwrdd cyfarwyddwyr yr AUPELF.[4].
Strwythur[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae'r Gymdeithas yn cynnwys saith corff:
- Cyfarfod Cyffredinol: Prif gorff yr Asiantaeth. Bob pedair blynedd, mae 774 o aelodau'r gymdeithas yn cwrdd i osod nodau a strategaethau ar gyfer y pedair blynedd nesaf. Mae'n rheoli bwrdd cyfarwyddwyr.
- Cyngor y Gymdeithas: cryfhau undod rhwng sefydliadau addysg uwch a sefydliadau ymchwil y gymdeithas, gan eu hannog i gyflawni eu nodau priodol
- Bwrdd y Cyfarwyddwyr: Corff llywodraethol yn cynnwys cynrychiolwyr o'r brifysgol a'r llywodraeth
- Cyngor Academaidd: Yn penderfynu methodoleg rhaglenni'r Asiantaeth ac yn sicrhau eu hansawdd academaidd. Etholir ei aelodau yn seiliedig ar eu sgiliau technegol a phroffesiynol mewn diwylliant, gwyddoniaeth a thechnoleg.
- Llywydd: Wedi'i ethol gan y cyfarfod cyffredinol am un tymor o bedair blynedd, maen nhw'n cadeirio bwrdd a bwrdd cyfarwyddwyr y gymdeithas.
- Rheithor: Wedi'i ethol gan fwrdd y cyfarwyddwyr am dymor o bedair blynedd, eu prif swyddogaeth yw cyflawni rhwymedigaethau ariannol sefydliadau addysg uwch a sefydliadau gwyddonol.
- Cronfa Datblygu a Chydweithredu Prifysgolion: Rheolir gan y Rheithor
Partneriaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae Agence universitaire de la Francophonie wedi datblygu partneriaeth gyda thair gôl:
- Creu mwy o brifysgolion a rhoi rôl bwysig iddynt mewn datblygiad
- I ddatblygu cysylltiadau rhwng yr Asiantaeth, aelod-sefydliadau ac asiantaethau datblygu (sylfeini, cyrff anllywodraethol, casgliadau tiriogaethol, ac ati)
- Gallwch gynyddu'r datblygiadau yn y ffyrdd canlynol:
- Darparu gwybodaeth am y gymdeithas sydd ar gael i brosiectau perthnasol
- Hyrwyddo gwerthuso gwyddonol
- Defnyddio offer prifysgol a chydweithrediad gwyddonol
Ymhlith ei bartneriaid mae'r Undeb Ewropeaidd, UNESCO a Banc y Byd.[5] Gofynnodd am help gyda:
- Rheoli prosiect
- Asesiadau technegol
- Technoleg gwybodaeth a chyfathrebu
- Rhwydweithiau datblygu
Cyhoeddi[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn 2001, cyfrannodd Agence universitaire de la Francophonie at greu cyfnodolion gwyddonol Ffrangeg electronig.[6] Crëwyd campysau digidol Ffrangeg i gefnogi datblygiad ITK (technolegau gwybodaeth a chyfathrebu). Mae'r Asiantaeth yn cynnal seminarau ar gyflwyno a chyhoeddi erthyglau gwyddonol.[7] Mae cymorth ariannol ar gael ar gyfer prosiectau dethol.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
- Grŵp Russell
- Grŵp Coimbra
- European University Association
- League of European Research Universities
- Organisation international de la Francophonie
- Alliance française
Dolenni allanol[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gwefan Swyddogol yr AUF
- 50th-anniversary website yn Ffrangeg
- AUPELF-UREF's website yn Ffrangeg
- Francophonia's Encyclopaedia yn Ffrangeg
- Gwefan swyddogol Francophonia yn Ffrangeg
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ 1.0 1.1 "Agence universitaire de la Francophonie, History". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-07-16. Cyrchwyd 2023-03-08.
- ↑ "Qui nous sommes" [Who We Are] (in French). Agence universitaire de la Francophonie. Retrieved 28 March 2021.
- ↑ Agence francophone pour l’enseignement supérieur et la recherche
- ↑ Lardoux, Jacques; Mallet, Robert (2003). Du terroir à la terre: Robert Mallet, recteur, écrivain, mondialiste : etudes biographiques et entretiens avec un témoignage inédit de Guillevic. Editions La Part Commune. ISBN 9782844180360.
- ↑ "Agence universitaire de la Francophonie, List of Partnerships". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-08-14. Cyrchwyd 2023-03-08.
- ↑ "Appui à la création de revues scientifques électroniques". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 5 Gorffennaf 2011. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2011.
- ↑ "Appui à la création de revues scientifiques électroniques, Workshops of formation". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 13 Gorffennaf 2011. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2011.
