Organisation international de la Francophonie

Organisation international de la Francophonie
Enghraifft o'r canlynol	sefydliad rhynglywodraethol
Dechrau/Sefydlu	20 Mawrth 1970
Rhagflaenydd	Agence de coopération culturelle et technique
Aelod o'r canlynol	Open Education Global
Pencadlys	Paris
Gwefan	https://www.francophonie.org/, https://www.francophonie.org/francophonie-brief-1763, https://www.francophonie.org/la-francofonia-en-pocas-palabras-1771, https://www.francophonie.org/la-francophonie-en-bref-arabe-1734, https://www.francophonie.org/francofonia-em-resumo-1772
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Yr Organisation internationale de la francophonie ('Sefydliad Rhyngwladol y Francophonie'), a dalfyrir yn aml i Francophonie neu'r acronym OIF, yw'r casgliad o diriogaethau byd-eang sy'n siarad Ffrangeg ac sy'n rhannu hanes cyffredin (ffrwyth gwladychuiaeth, fel rheol drwy'r hen Ymerodraeth Ffrainc) ac â threftadaeth ddiwylliannol benodol Ffrengig - er y gellir bod ieithoedd swyddogol eraill o fewn y gwahanol aelodau. Mae ganddi ei baner ei hun ers 1987. Mae ganddi 88 aelod o wahanol gategori ac mae'n dod â thua 250 miliwn o bobl ynghyd. Ei ddiwrnod swyddogol yw 20 Mawrth.

Disgrifiad[golygu | golygu cod]

Mae'n wir fod angen gwahaniaethu rhwng y gwladwriaethau lle mae'r Ffrangeg yn iaith swyddogol ynddynt, y rhai y mae'n famiaith rhan fawr o'r boblogaeth ynddynt, y rhai y mae'n iaith tryledu diwylliannol ynddynt, a'r rhai y mae ynddynt. a ddefnyddir gan rai dosbarthiadau cymdeithasol, ac ati Fodd bynnag, nid oes rhaid i’r categorïau hyn gyd-daro: mewn rhai gwladwriaethau neu diriogaethau, er enghraifft, mae’n bosibl iawn nad Ffrangeg, er mai dyma’r iaith swyddogol, yw iaith frodorol y boblogaeth, fel sy’n wir yn y mwyafrif. aelodau gwladwriaethau

Mae gan La Francophonie, ymhlith ei egwyddorion a'i werthoedd sylfaenol, ddemocratiaeth a hawliau dynol, parch a hyrwyddo amrywiaeth ddiwylliannol ac ieithyddol ac undod a datblygiad cynaliadwy. Ei arwyddair yw: égalité, complémentarité, solidarité ("cydraddoldeb, cyfatebolrwydd, ac undod").^[1]

Fel llawfer, gellid esbonio'r Francophonie fel y fersiwn Ffrengig o'r Gymanwlad Brydeinig.

Mae'r term francophonie (gydaf "f" fach), neu francosphere (a caiff ei harddel gydag F fawr yn y Saesneg neu'r Gymraeg, gan ddilyn confensiwn yr ieithoedd hynny), hefyd yn cyfeirio at y gymuned fyd-eang o siaradwyr pobloedd sy'n siarad Ffrangeg.^[2] Mae hyn yn cynnwys rhwydwaith o gyrff masnachol, preifat neu gyhoeddus sy'n hyrwyddo cysylltiadau rhwng y gwladydd chwaraeodd Ffrainc neu bobl Ffrainc rhan sylweddol (er gwell neu waeth) yn hanes, diwylliant, gwleidyddiaeth neu filwrol yno.

Hanes[golygu | golygu cod]

Llofnodwyd y confensiwn a greodd Agence de Coopération Culturelle et Technique "Asiantaeth ar gyfer Cydweithrediad Diwylliannol a Thechnegol")) ar 20 Mawrth 1970 gan gynrychiolwyr yr 21 gwladwriaeth a llywodraethau o dan ddylanwad Penaethiaid Gwladol Affrica, Léopold Sédar Senghor o Senegal, Habib Bourguiba o Diwnisia, Hamani Diori o Niger a'r Tywysog Norodom Sihanouk o Cambodia.

Yn seiliedig ar rannu'r iaith Ffrangeg, cenadaethau'r sefydliad rhynglywodraethol newydd hwn yw hyrwyddo diwylliannau ei aelodau a dwysáu'r cydweithrediad diwylliannol a thechnegol rhyngddynt, yn ogystal â'r undod a'r cysylltiad rhyngddynt trwy ddeialog.

Esblygodd y prosiect Francophonie yn ddi-baid ers creu'r Asiantaeth ar gyfer Cydweithrediad Diwylliannol a Thechnegol, daeth yn Asiantaeth rynglywodraethol y Francophonie (Agence intergouvernementale de la Francophonie) ym 1998 i atgoffa ei statws rhynglywodraethol. Yn olaf yn 2005, mae mabwysiadu Siarter newydd y Francophonie (la Charte de la Francophonie) yn rhoi'r enw i Organisation internationale de la Francophonie (Sefydliad Rhyngwladol y Francophonie).^[3]

Aelodau'r Organisation internationale de la francophonie[golygu | golygu cod]

Mae'r corff yn cynnwys 88 gwladwriaeth a llywodraeth aelod; o'r rhain, mae 54 yn wladwriaethau a llywodraethau yn aelodau llawn, 7 yn aelodau cyswllt, a 26 yn sylwedyddion.