Robin goch

Robin goch
Statws cadwraeth
Pryder lleiaf (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Passeriformes
Teulu:	Muscicapidae
Genws:	Erithacus[*]
Rhywogaeth:	Erithacus rubecula
Enw deuenwol
Erithacus rubecula (Linnaeus, 1758)
Dosbarthiad y rhywogaeth

Mae'r Robin goch (Erithacus rubecula) yn un o'r mwyaf adnabyddus o'r holl adar. Arferai gael ei ystyried yn aelod o deulu'r Turdidae, y bronfreithod, ond yn ddiweddar mae wedi ei ail-ddosbarthu i deulu'r Muscicapidae.

Enwau mewn ieithoedd Celtaidd eraill:

• Llydaweg: Boc'hruzig rujodenn

• Cernyweg: Rudhak

• Gwyddeleg: Spideog bhroinndearg

• Manaweg: Spittag

• Gaeleg yr Alban: Brù-dhearg

Mae'n aderyn cyfarwydd am ei fod yn hawdd ei adnabod gyda'i frest goch, ac am ei fod yn aderyn dof yn Ynysoedd Prydain, yn barod i ddod yn agos iawn at unrhyw un sy'n gweithio yn yr ardd, er enghraifft, i chwilio am bryfed. Ambell dro mae hyd yn oed yn barod i ddod i mewn i dai i gael ei fwydo. Mewn rhannau o'r gweddill o Ewrop nid yw mor ddof.

Erithacus rubecula

Cuculus canorus + Erithacus rubecula

Yn anarferol, mae'r Robin Goch yn canu trwy'r flwyddyn, nid yn y gwanwyn yn unig. Mae'r gân yn yr hydref a'r gaeaf yn wahanol i'r gân yn y gwanwyn a'r haf. Mae'n nythu mewn unrhyw dwll neu gornel addas. Gall fod yn aderyn ymosodol dros ben - os daw Robin Goch arall i mewn i'w diriogaeth gallant weithiau ymladd nes i un ladd y llall. Gall unrhyw ddarn bach o liw coch wneud i'r aderyn ymosod.

Nid yw'n aderyn mudol yn y rhannau hynny lle nad yw'r gaeaf yn arbennig o oer, ond er enghraifft mae adar o Sgandinafia a Rwsia yn dod i Brydain i aeafu. Gellir eu hadnabod trwy fod y fron yn fwy oren yn hytrach na choch.

Mae llawer o chwedloniaeth ynglŷn â'r Robin Goch, er enghraifft i egluro sut y cafodd ei fron goch. Ystyrir y Robin yn symbol o'r Nadolig, ac mae i'w weld yn aml ar gardiau Nadolig. Mae'n aderyn cyffredin iawn yng Nghymru, ac ychydig o erddi sydd heb Robin Goch o'u cwmpas. Dyma englyn gan Alan Llwyd sy'n creu darlun o blentyn newynog:

Newyn, a ni'n ciniawa, yw ei ran

Ymgreiniwr am fara!

Colsyn ar ewyn yr iâ

A'i big oer yn begara.

Teulu'r Turdidae (Robinod)

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau

rhywogaeth	enw tacson	delwedd
Gwybedog brith	Ficedula hypoleuca
Gwybedog brith bach	Ficedula westermanni
Gwybedog brongoch	Ficedula parva
Gwybedog gyddfgoch	Ficedula strophiata
Gwybedog tinfelyn Asia	Ficedula zanthopygia
Tingoch	Phoenicurus phoenicurus
Tingoch du	Phoenicurus ochruros

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.