Priordy Trefynwy
 | |
| Math | mynachlog  |
|---|---|
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Lleoliad | Trefynwy |
| Sir | Sir Fynwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 26.4 metr |
| Cyfesurynnau | 51.8135°N 2.71411°W |
 | |
| Statws treftadaeth | adeilad rhestredig Gradd II* |
| Manylion | |
Priordy Benedictaidd ger tref Trefynwy yn Sir Fynwy oedd Priordy Trefynwy, sydd bellach yn ganolfan gymdeithasol.
Adeiladodd yr arglwydd Normanaidd William FitzOsbern gastell yn Nhrefynwy tua 1070. Rai blynyddoedd wedyn, rhoddodd y Llydawr Guihenoc o Fynwy yr eglwys a thir o'i chwmpas i Abaty Sant Fflorent ger Saumur yn Ffrainc, Cysegrwyd eglwys y priordy tua 1101 neu 1102. Ar y dechrau, roedd saith mynach a phrior.
Yn 1291, amcangyfrifwyd gwerth y priordy fel £86, ac roedd yn berchen 480 acer o dir. Pan waethygodd y berthynas rhwng Lloegr a Ffrainc, dioddefodd y priordy oherwydd ei fod yn eiddo i abaty Ffrengig. Erbyn diddymiad y mynachlogydd, roedd gwerth y priordy yn £56, ac adroddwyd fod yr eglwys mewn cyflwr gwael iawn. Diddymwyd y priordy yn 1540.
Mae'n un o ddau-ddeg-pedwar adeilad yn Nhrefynwy sydd ar y Llwybr Treftadaeth (plac glas). Erbyn heddiw mae Cymdeithas Gymraeg Trefynwy a'r Cylch yn ei defnyddio yn reolaidd.[1]
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Wicipedia:Pedia Trefynwy
- Neuadd y Sir, Trefynwy
- Pont Trefynwy
- Priordy Allteuryn
- Priordy Brynbuga
- Priordy Cas-gwent
- Priordy Llanddewi Nant Hodni
- Priordy Trefynwy
- Priordy y Fenni
Llyfryddiaeth
[golygu | golygu cod]- Rod Cooper Abbeys and Priories of Wales (Christopher Davies, 1992) ISBN 0-7154-07120
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ http://www.cymdeithasgymraegtrefynwy.org.uk/ Archifwyd 2014-03-19 yn y Peiriant Wayback Cymdeithas Gymraeg Trefynwy a'r Cylch