Nant-y-glo
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Blaenau Gwent |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.7828°N 3.1698°W |
| Cod OS | SO195105 |
| Cod post | NP13 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Alun Davies (Llafur Cymru) |
| AS/au y DU | Nick Smith (Llafur) |
 | |
Pentref mawr yng nghymuned Nantyglo a Blaenau, bwrdeistref sirol Blaenau Gwent, Cymru, yw Nant-y-glo.[1][2] Saif ychydig i'r de o Fryn-mawr ac i'r gogledd o'r Blaenau.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Alun Davies (Llafur Cymru) ac yn Senedd y DU (San Steffan) gan Nick Smith (Llafur).[3][4]
Yn y 19g, roedd Nant-y-glo yn un o ardaloedd cynhyrchu haearn pwysicaf y byd. Datblygwyd Gwaith Haearn Nant-y-glo gan Crawshay Bailey, ac erbyn tua 1844 roedd gweithfeydd haearn a glo y teulu yn cyflogi 3,000 o ddynion a 500 o wragedd a phlant.
Cadwai'r Siartydd Zephaniah Williams dafarn y Royal Oak yma. Gyda John Frost a William Jones, arweiniodd nifer fawr o wŷr o ardal Nant-y-glo i ddinas Casnewydd yn 1839. Roedd Beriah Gwynfe Evans yn enedigol o'r pentref.
Gwybodaeth arall
[golygu | golygu cod]Yn ôl Cyfrifiad y Deyrnas Unedig 2011, mae 8.4% o'r boblogaeth yn medru'r Gymraeg. Mae 373 o bobl yn gallu siarad Cymraeg, mae 325 o bobl yn gallu darllen Cymraeg, ac mae 280 o bobl yn gallu ysgrifennu Cymraeg. Yn 2001, roedd 9.6% o'r boblogaeth yn medru'r Gymraeg.[5]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 9 Rhagfyr 2021
- ↑ Gwefan y Cynulliad;[dolen farw] adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "The Changing Face of Wales - Welsh Speakers". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-03-01. Cyrchwyd 2013-03-24.
Trefi
Abertyleri · Blaenau · Bryn-mawr · Glynebwy · Tredegar
Pentrefi
Aber-bîg · Brynithel · Cendl · Cwm · Cwmtyleri · Chwe Chloch · Llanhiledd · Nant-y-glo · Rasa · St Illtyd ·
-->Swffryd · Tafarnau-bach · Trefil · Y Twyn · Waun-lwyd