Llanfihangel Llantarnam
 Tafarn yn LLanfihangel Llantarnam | |
| Math | maestref, cymuned  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Torfaen |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 6.56 km² |
| Cyfesurynnau | 51.636°N 3.006°W |
| Cod SYG | W04000765 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Lynne Neagle (Llafur) |
| AS/au | Nick Thomas-Symonds (Llafur) |
 | |
Pentref, plwyf a chymuned ym Mwrdeisdref Sirol Torfaen, Cymru, yw Llanfihangel Llantarnam, weithiau Llantarnam. Hi yw'r gymuned fwyaf deheuol yn Nhorfaen, ac mae wedi datblygu yn un o faesdrefi Cwmbrân. Roedd poblogaeth y gymuned yn 2001 yn 3,299; cynyddodd i 4,125 erbyn 2011. Mae Camlas Sir Fynwy yn rhedeg trwy'r gymuned. Bu yma eglwys ar un cyfnod a gysegrwyd i sant Derfel Gadarn.[1]
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Lynne Neagle (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Nick Thomas-Symonds (Llafur).[2][3]
Abaty Llantarnam[golygu | golygu cod y dudalen]
Prif erthygl: Abaty LlantarnamSefydlwyd abaty Sistersaidd Llantarnam yma yn 1179 gan fynachod o Ystrad Fflur dan nawdd Hywel ap Iorwerth, arglwydd Caerllion. Efallai mai yng Nghaerllion y sefydlwyd y fynachlog gyntaf, ond cofnodir ei bod yn Llantarnam erbyn y 13g. Roedd yr abad John ap Hywel yn un o brif gefnogwyr Owain Glyn Dŵr; lladdwyd ef ym Mrwydr Pwllmelyn yn 1405. Yn ddiweddarach, trowyd yr abaty yn blasdy, ac mae'n awr yn gartref i Chwiorydd Sant Joseff. Ceir Croes Llanfihangel Llantarnam yma.
Pobl o Lantarnam[golygu | golygu cod y dudalen]
- Percy Enderbie (1601-1670), hanesydd o Sais a ymsefydlodd yn y plwyf
Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod y dudalen]
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[4][5][6][7]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ llgc.org.uk; Welsh Classical Dictionary; adalwyd 6 Ebrill 2017.
- ↑ Gwefan y Cynulliad;[dolen marw] adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]
Trefi
Abersychan · Blaenafon · Cwmbrân · Pont-y-pŵl
Pentrefi
Castell-y-bwch · Coed Efa · Cwmafon · Y Farteg · Garndiffaith · Griffithstown · Llanfihangel Llantarnam · Llanfrechfa · New Inn · Pant-teg · Pen Transh · Pont-hir · Pontnewynydd · Sebastopol · Tal-y-waun · Trefddyn